Samenvatting
Samenvatting Stralingsdeskundigheid jaar 1
- Instelling
- Fontys Hogeschool (Fontys)
Samenvatting Stralingsdeskundigheid met alle informatie die gedeeld is in de hoorcolleges en practica in jaar 1.
[Meer zien]Voorbeeld 5 van de 75 pagina's
Voorbeeld 5 van de 75 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
StralingsdeskundigheidSamenvatting
1
,Inhoudsopgave
Semester 1
Nucliden-notatie en indeling nuclidenkaart ..................................................................................................... 4
Radioactief verval: .............................................................................................................................................. 4
Energie / golven / massa-decriment ................................................................................................................. 6
Ontstaan röntgenstraling (kV – mAs) ............................................................................................................... 7
Remstraling ........................................................................................................................................................ 7
Karakteristieke straling ...................................................................................................................................... 7
Radioactiviteit .................................................................................................................................................. 8
Interactie van fotonen met materie ................................................................................................................. 9
Interactie van geladen deeltjes met materie .................................................................................................. 17
Deeltjesstraling (corpusculaire straling): .......................................................................................................... 17
Interactie van geladen deeltjes met materie .................................................................................................... 18
Specifieke ionisatie en dracht ........................................................................................................................... 19
Specifieke ionisatie van α-straling: .............................................................................................................. 19
Dracht van alfastraling:................................................................................................................................ 20
Dracht van bèta’s/elektronen: .................................................................................................................... 21
Afscherming van bèta-stralers:.................................................................................................................... 22
Detectie van straling met behulp van ............................................................................................................. 23
Gasgevulde detectoren..................................................................................................................................... 23
• Ionisatiekamer: .................................................................................................................................. 23
• Proportionaalteller: ............................................................................................................................ 24
• Geiger-Müller teller: .......................................................................................................................... 25
Direct en indirect ioniserende straling: ....................................................................................................... 26
Bruto- en netto teltempo ............................................................................................................................ 27
Energie afhankelijkheid: .............................................................................................................................. 27
Dode tijd: ..................................................................................................................................................... 27
Bepalen werkelijk teltempo:........................................................................................................................ 27
Vaste stof detectoren ....................................................................................................................................... 28
Scintillatie detector ..................................................................................................................................... 28
Speciale halfgeleider detector .................................................................................................................... 32
Detectoren met behulp van vloeistoffen .......................................................................................................... 33
Cherenkov .................................................................................................................................................... 33
Vloeistof scintillatie detector....................................................................................................................... 33
Dosimetrie: .................................................................................................................................................... 34
Energie overdracht: .......................................................................................................................................... 34
Geladen deeltjes evenwicht: ............................................................................................................................. 34
Exposie:............................................................................................................................................................. 35
KERMA: ............................................................................................................................................................. 35
(Geabsorbeerde) dosis: ..................................................................................................................................... 35
2
, Biologisch effect: .............................................................................................................................................. 37
Equivalente dosis: ............................................................................................................................................. 37
Effectieve dosis: ................................................................................................................................................ 37
Theorie pratica ............................................................................................................................................... 39
Omgekeerde kwadratenwet ............................................................................................................................. 39
Halveringsdikte/hetero-en homogeniteitsgraad .............................................................................................. 40
DOP – dosis oppervlakte product ..................................................................................................................... 41
Verbanden tussen DOP en afstand / mAs / kV .......................................................................................... 41
Verbanden tussen strooistraling en veldgrootte / stralenkwaliteit / verstrooiingshoek .................................. 42
Buildup-factor en transmissie bij smalle en brede fotonenbundels .................................................................. 43
Radioactieve evenwichten ............................................................................................................................. 44
Natuurlijke radioactiviteit .............................................................................................................................. 48
Kunstmatige radioactiviteit ............................................................................................................................ 48
Radiobiologie basis ........................................................................................................................................ 49
Cellulaire radiobiologie .................................................................................................................................. 52
Dosis effect relatie ............................................................................................................................................ 52
Celoverlevingscurven ........................................................................................................................................ 53
Deterministische effecten .............................................................................................................................. 58
Stochastische effecten ................................................................................................................................... 61
Wetgeving ...................................................................................................................................................... 66
Algemeen.......................................................................................................................................................... 66
Dosislimieten en classificatie van medewerkers en stralingsruimten .............................................................. 69
Kwaliteitsborging ............................................................................................................................................. 71
Risico’s bij het werken met radioactieve stoffen ............................................................................................ 71
3
,Nucliden-notatie en indeling nuclidenkaart
Radionucliden = instabiele kernen (nucliden) die spontaan deeltjes en-of e.m.-straling
uitzenden.
De verandering van de kern (als iets vervalt) noemen ze desintegratie of transformatie.
Radioactief verval:
De n/p-verhouding is te groot:
(Bij ß-straling; dus elektronen of positronen; komen uit de schil)
→ Er zijn dus te veel neutronen voor het aan protonen.
→ Een neutron wordt omgevormd tot proton.
Resultaat:
De n/p-verhouding wordt kleiner.
Totale energie-inhoud van de kern wordt kleiner.
Er wordt energie meegegeven aan ß- en … → = anti-neutrino.
Formule:
P+ → n0 + ß- + v
Voorbeeld:
32 32
P → 16 S + ß- + …
15
32 32
P en 16 S liggen op de nuclidenkaart diagonaal van elkaar.
15
De n/p-verhouding is te klein:
(Bij ß-straling; dus elektronen of positronen; komen uit de schil)
→ Er zijn dus te weinig neutronen voor het aan protonen.
→ Een proton wordt omgevormd tot neutron.
Resultaat:
De n/p-verhouding wordt groter.
Totale energie-inhoud van de kern wordt kleiner.
Er wordt energie meegegeven aan ß+ en … → = neutrino.
Formule:
P+ → n0 + ß+ + v
Voorbeeld:
22 22
Na → Ne + ß+ + …
11 10
22 22
11
Na en 10 Ne liggen op de nuclidenkaart diagonaal van elkaar.
4
, Uitzondering:
Sommige kernen hebben te weinig energie om een ß+ deeltje weg te sturen.
→ Alternatief voor ß+-emissie = elektron-vangst (EC of K-vangst).
→ Jatten is makkelijker dan verdienen.
Resultaat:
Het kost minder energie.
Het elektron dat wordt weggetrokken uit de k-schil laat een open plek achter. Deze plek
wordt opgevuld door karakteristieke röntgenstraling.
Formule:
P+ + e- → n0 + v
Voorbeeld:
49 49
V + e- → 22 Ti
23
De n/p-verhouding is te klein bij nucliden met een te hoge Z (atoomnummer):
(Bij α-straling; dus helium; komen uit de schil)
Deeltje is te groot, waardoor i.p.v. één proton of neutron een ‘brokje’ wordt weggestuurd.
→ Deze bestaat uit twee protonen en twee neutronen.
4
→Dit is altijd helium (2 He)
Resultaat:
De n/p-verhouding wordt behoorlijk groter.
Totale energie-inhoud van de kern wordt kleiner.
Er wordt energie meegegeven aan ß+ en … → = neutrino.
Formule:
𝑀 𝑀−4 4
Nx → 𝑍−2 Ny + 2 He
𝑍
Voorbeeld:
226 222 4
Ra → Rn + He
88 86 2
Na verval is er nog energie over:
(Bij γ-straling; dus fotonen; komen uit de kern)
99 99m 99
Mo → Tc (→ 42 Tc )
42 43
99 99m
Mo → Tc + ß- + …
42 43
99m 99
Tc → 43 Tc + γ
43
5
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aimeevanbovene. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen