Leerdoelen toets
1
,INHOUDSOPGAVE
Klinisch redeneren – 10 .................................................................................................................................... 9
Kent de verschillende redeneerhulpen die toegepast worden voor het inschatten van een vitaal bedreigde
patiënt; ............................................................................................................................................................... 9
Klinisch redeneren volgens Bakker ................................................................................................................. 9
ABCDE-methodiek ........................................................................................................................................ 10
SIRS ............................................................................................................................................................... 12
Gezondheidspatronen van Gordon .............................................................................................................. 12
(V)ALTIS ........................................................................................................................................................ 12
AMPLE .......................................................................................................................................................... 13
De student benoemt de observaties en symptomen bij een vitaal bedreigde patiënt met behulp van de
ABCDE-methodiek; ............................................................................................................................................ 13
Kan de principes van klinisch redeneren volgens Marc Bakker toepassen; ...................................................... 13
Kan aan de hand van de SBAR-methodiek een casus overdragen. ................................................................... 14
Crew Resource Management (CRM) – 4 ......................................................................................................... 15
Benoemt wat er onder "human factors" wordt verstaan ................................................................................. 15
Benoemt het doel van CRM .............................................................................................................................. 15
Beschrijft de 15 kernpunten van CRM. .............................................................................................................. 15
Benoemt het belang van CRM voor de gezondheidszorg ................................................................................. 15
Respiratie (A en B) – 10 .................................................................................................................................. 16
Beschrijft de anatomie, fysiologie en pathologie van de longen en de luchtwegen; ........................................ 16
Luchtwegen .................................................................................................................................................. 16
Stembanden ................................................................................................................................................. 17
Slijmvliezen ................................................................................................................................................... 17
Longen .......................................................................................................................................................... 17
Alveoli ........................................................................................................................................................... 18
Gastransport................................................................................................................................................. 18
Zuurstofvoorzieningen ................................................................................................................................. 18
Compliantie (compliance) ............................................................................................................................ 19
Resistance..................................................................................................................................................... 19
Work of breathing (WOB) ............................................................................................................................. 19
VQ verhouding.............................................................................................................................................. 19
Dode ruimte ventilatie ................................................................................................................................. 20
Ademhaling .................................................................................................................................................. 21
Sturing ademhalingssysteem........................................................................................................................ 22
Ademprikkel ................................................................................................................................................. 22
Begrippen in formule.................................................................................................................................... 22
Respiratoire/ventilatoire insufficiëntie ........................................................................................................ 23
Opdrachten respiratie algemeen en gaswisseling ........................................................................................ 25
Benoemt waarom kennis rondom pneumonie van belang is voor optimale verpleegkundige zorg; ................ 31
Benoemt hoe pneumoniën ingedeeld kunnen worden; .................................................................................... 31
2
, Beschrijft welke patiënten kwetsbaar zijn voor een pneumonie; ..................................................................... 31
Benoemt hoe een (beginnende) pneumonie herkend kan worden; .................................................................. 31
Benoemt waaruit diagnostiek en therapie van een pneumonie bestaat; ......................................................... 32
Beschrijft waaruit de verpleegkundige zorg voor een patiënt met pneumonie bestaat;.................................. 33
Beschrijft welke potentiële complicaties bij een pneumonie op de loer liggen................................................. 33
Zuur basen evenwicht – 5............................................................................................................................... 34
Beschrijft het analyseren van een bloedgas-analyse ........................................................................................ 34
Pathofysiologie ............................................................................................................................................. 34
Zuren en basen ............................................................................................................................................. 35
Acidose ......................................................................................................................................................... 35
Alkalose ........................................................................................................................................................ 36
Zuurgraad beïnvloeden ................................................................................................................................ 36
Begrippen ..................................................................................................................................................... 36
Bloed ............................................................................................................................................................ 37
Praktische interpretatie bloedgas ................................................................................................................ 37
Oorzaken acidose ......................................................................................................................................... 38
Oorzaken alkalose ........................................................................................................................................ 38
Bloedgasanalyse interpreteren .................................................................................................................... 39
Inleiding beademing ....................................................................................................................................... 40
Benoemt basisprincipes van zuurstoftherapie/beademing en gevolgen voor; verpleegkundig handelen ná
beademing van patiënt ..................................................................................................................................... 40
Respiratoire insufficiëntie ............................................................................................................................ 40
Airway management .................................................................................................................................... 41
Zuurstoftherapie .......................................................................................................................................... 42
PEEP .............................................................................................................................................................. 43
Ontwenning Intensive Care (ICO) ................................................................................................................. 44
Circulatie (C) – 10 ........................................................................................................................................... 45
Benoemt de anatomie, fysiologie en pathologie van het hart .......................................................................... 45
Anatomie ...................................................................................................................................................... 45
Hemodynamiek ............................................................................................................................................ 47
Basistermen .................................................................................................................................................. 47
Cardiac output .............................................................................................................................................. 48
Preload ......................................................................................................................................................... 48
Afterload....................................................................................................................................................... 49
Contractiliteit................................................................................................................................................ 50
Hartfrequentie .............................................................................................................................................. 51
Myocardiale zuurstofbehoefte ..................................................................................................................... 51
Bloeddruk vs bloedflow ................................................................................................................................ 52
weefselhypoxie ............................................................................................................................................. 52
Verdeling intravasaal bloedvolume .............................................................................................................. 52
Bewaking centrale circulatie ........................................................................................................................ 53
Monitor ........................................................................................................................................................ 53
Hartritme en output ..................................................................................................................................... 53
Bloeddruk meten .......................................................................................................................................... 53
3
, Ritmestrook en telling .................................................................................................................................. 54
Pathologie .................................................................................................................................................... 55
Opdrachten hemodynamiek......................................................................................................................... 59
Beschrijft de elektrofysiologie van het hart ...................................................................................................... 64
Prikkelgeleiding ............................................................................................................................................ 64
Prikkelgeleiding op celniveau ....................................................................................................................... 65
Ritmestrook / ECG-monitoring ..................................................................................................................... 66
Beschrijft de begrippen als cardiac output, hartminuutvolume ....................................................................... 69
Benoemt de factoren die van invloed zijn op de cardiac output ....................................................................... 69
Beschrijft de gevolgen van cardiologische pathologie voor de patiënt met uitleg en onderbouwing in de vorm
van het benoemen van potentiële complicaties ............................................................................................... 69
Shock – 5 ........................................................................................................................................................ 70
Benoemt de basisprincipes en werkingsmechanisme van alle vormen van shock benoemen en toelichten .... 70
Beschrijft hoe een shock kan ontstaan ............................................................................................................. 70
Benoemt de verschillende vormen van shock en de bijpassende symptomen .................................................. 71
Hypovolemische shock ................................................................................................................................. 71
Cardiogene shock ......................................................................................................................................... 71
Obstructieve shock ....................................................................................................................................... 71
Distributieve shock ....................................................................................................................................... 72
Benoemt de verpleegkundige observatiepunten van shock ............................................................................. 73
Kan adequate medische en verpleegkundige interventies bij de verschillende vormen van shock benoemen 74
Hypovolemische shock ................................................................................................................................. 74
Cardiogene shock ......................................................................................................................................... 74
Obstructieve shock ....................................................................................................................................... 75
Distributieve shock ....................................................................................................................................... 75
Interventiecardiologie – 2 .............................................................................................................................. 76
Benoemt waaruit de verpleegkundige zorg voor een patiënt tijdens een cardiologische interventie op de
hartkatheterisatie kamer bestaat ..................................................................................................................... 76
Beschrijft hoe een hartcatheterisatie-procedure in zijn werk gaat ................................................................... 76
Benoemt wat de mogelijke complicaties na een hartkatheterisatie zijn .......................................................... 78
Neurologie (D) – 15 ........................................................................................................................................ 79
Benoemt de basisprincipes van de anatomie en de fysiologie van het centrale zenuwstelsel ......................... 79
Centraal zenuwstelsel .................................................................................................................................. 79
Perifeer zenuwstelsel ................................................................................................................................... 80
Autonome zenuwstelsel ............................................................................................................................... 80
zenuwweefsel ............................................................................................................................................... 80
Grijze en witte stof ....................................................................................................................................... 81
cerebrum ...................................................................................................................................................... 82
Limbisch systeem ......................................................................................................................................... 84
Tussenhersenen en hersenstam................................................................................................................... 85
hersenzenuwen ............................................................................................................................................ 85
4
, cerebellum.................................................................................................................................................... 85
Wervelkolom en ruggenmerg ....................................................................................................................... 86
Aansturing spieren ....................................................................................................................................... 87
Hersenvliezen ............................................................................................................................................... 87
Cerebrale liquorcirculatie ............................................................................................................................. 87
Doorbloeding en vaatvoorziening ................................................................................................................ 88
Benoemt de pathologie van het centrale en perifere zenuwstelsel .................................................................. 89
Neurotrauma ................................................................................................................................................ 89
Bloedvoorziening hersenen .......................................................................................................................... 90
Inklemming / herniatie ................................................................................................................................. 90
Behandeling neurotrauma ........................................................................................................................... 90
Opdrachten anatomie, fysiologie, pathologie .............................................................................................. 91
Beschrijft de pathologie van de behandelde neurologische ziektebeelden ...................................................... 93
Aandachtstoornissen .................................................................................................................................... 93
verschijnselen ............................................................................................................................................... 94
Stoornissen in wassen, kleden, persoonlijke verzorging, eten & Drinken ................................................... 95
Taalproductie- en taalbegripstoornissen ..................................................................................................... 96
Beschrijft de neurologische controles bij een patiënt als onderdeel van de ABCDE-benadering ...................... 98
Op de IC ........................................................................................................................................................ 98
Op de verpleegafdeling ................................................................................................................................ 99
Beschrijft op welke wijze de pupilcontrole, de AVPU en de EMV moet worden afgenomen bij een
neurologische patiënt en benoemt hierbij de aandachtspunten .................................................................... 100
Pupilcontrole .............................................................................................................................................. 100
AVPU........................................................................................................................................................... 101
EMV/GCS .................................................................................................................................................... 101
Benoemt wat de implicaties van afwijkende pupilcontrole, AVPU en EMV zijn bij een neurologische patiënt
........................................................................................................................................................................ 101
Pijn – 5 ......................................................................................................................................................... 102
Kan uitleggen wat de functie van pijn is ......................................................................................................... 102
Kan toelichten welke verschillende farmacologische en niet farmacologische interventies er toegepast
kunnen worden bij pijn ................................................................................................................................... 102
Farmacologische interventies .................................................................................................................... 102
Niet-farmacologische interventies ............................................................................................................. 104
Kan pijnmeetinstrumenten toepassen ............................................................................................................ 105
Pijnintensiteit ............................................................................................................................................. 105
Pijnanamnese ............................................................................................................................................. 109
Kan benoemen wat beïnvloedende factoren van pijn zijn .............................................................................. 112
Procedurele Sedatie en Analgesie (PSA) – 2 ................................................................................................. 113
Kan de basisbegrippen rondom het geven van een sedatie toelichten ........................................................... 113
Medicatie.................................................................................................................................................... 113
Toediening .................................................................................................................................................. 114
Receptoren ................................................................................................................................................. 114
Anesthetica ................................................................................................................................................. 114
Analgetica: Opïoden (morfine-achtige) ...................................................................................................... 115
5
, Farmacokinetiek ......................................................................................................................................... 116
Kan benoemen wat de belangrijkste aandachtspunten zijn m.b.t. een gesedeerde patiënt .......................... 116
SCOREs........................................................................................................................................................ 117
CPOT (Critical-care Pain Observation Tool) ................................................................................................ 117
Ramsay ....................................................................................................................................................... 117
RASS ............................................................................................................................................................ 118
Monitoring.................................................................................................................................................. 118
Vochthuishouding – 4................................................................................................................................... 120
Kan de basisprincipes uitleggen van de vochthuishouding ............................................................................. 120
Verdeling van lichaamsvloeistoffen ........................................................................................................... 120
Bloeddruk en osmotische druk................................................................................................................... 121
Mineralen ................................................................................................................................................... 121
Werking van de nier ................................................................................................................................... 122
Hormonen .................................................................................................................................................. 123
Vochtbalans ................................................................................................................................................ 124
Dehydratie .................................................................................................................................................. 125
Overhydratie .............................................................................................................................................. 125
Begrippen ................................................................................................................................................... 126
Infuusvloeistoffen....................................................................................................................................... 127
Kan het belang van een vochtbalans bij een ernstig zieke patiënt toelichten ................................................ 128
Kan benoemen wat de functies en basisprincipes van de mineralen natrium en kalium zijn ......................... 128
Natrium ...................................................................................................................................................... 128
Kalium ......................................................................................................................................................... 128
Kan herkennen wat afwijkingen zijn m.b.t. natrium (hypo- en hypernatriemie) ............................................ 129
Hyponatriëmie ............................................................................................................................................ 129
Hypernatriëmie .......................................................................................................................................... 130
Kan herkennen wat afwijkingen zijn t.a.v. kalium (hypo- en hyperkaliemie) ................................................. 132
Hypokaliëmie .............................................................................................................................................. 132
Hyperkaliëmie ............................................................................................................................................ 132
Exposure en Environment (E) – 4 .................................................................................................................. 135
Kan benoemen wat bij een vitaal bedreigde patiënt de observaties en symptomen die vallen onder Exposure
& Environment (E) uit de ABCDE-methodiek;.................................................................................................. 135
Kan benoemen wat de mogelijke complicaties zijn van een gestoorde lichaamstemperatuur; ..................... 135
Kan interventies benoemen bij een hypo-en hyperthermie ............................................................................ 136
Hypothermie .............................................................................................................................................. 136
Hyperthermie ............................................................................................................................................. 137
Advanced Life Support (ALS) – 2 ................................................................................................................... 138
Beschrijft hoe een reanimatie opgestart wordt in een ziekenhuis .................................................................. 138
Benoemt hoe een reanimatie voort te zetten bij aankomst van gespecialiseerde hulp ................................. 138
Benoemt het belang verwoorden van kwalitatief hoogwaardige BLS / ALS bij minimale onderbreking ........ 138
Benoemt de functie van het algoritme van de ALS ......................................................................................... 138
6
, Benoemt potentieel reversibele oorzaken van een circulatiestilstand ............................................................ 138
Beschrijft de behandeling van schokbare en niet schokbare ritmen .............................................................. 139
Benoemt hoe en welke medicatie toegediend kan worden tijdens ALS procedure......................................... 139
De immuungecocomprimmenteerde patiënt – 2 .......................................................................................... 140
Kan de meest voorkomende oorzaken van afweerstoornissen benoemen ..................................................... 140
Kan de belangrijkste risico's en complicaties bij een patiënt met een gestoorde afweer benoemen ............. 140
Kan benoemen wat de belangrijkste aspecten in de (verpleegkundige)zorg zijn bij een immuun
gecompromitteerde patiënt............................................................................................................................ 140
Antibiotica – 2 .............................................................................................................................................. 141
Kan de mechanismen van resistentie bij BRMO benoemen ............................................................................ 141
Kan de belangrijkste maatregelen die resistentie tegen Antibiotica beperken/vertragen benoemen ........... 141
Kan de belangrijkste groepen Antibiotica met de indicaties benoemen ......................................................... 141
Kan benoemen welke aspecten belangrijk zijn bij het bepalen van het soort antibiotica .............................. 141
Kan de belangrijkste onderdelen van een ASP benoemen .............................................................................. 141
Kan benoemen op welke gebieden van het ASP de verpleegkundige een rol kan vervullen ........................... 142
Oncologie – 7 ............................................................................................................................................... 143
Heeft basiskennis van de pathologie van darmkanker, borstkanker, longkanker en het multipel myeloom . 143
Darmkanker ................................................................................................................................................ 143
Borstkanker ................................................................................................................................................ 145
Longkanker ................................................................................................................................................. 146
Multipel myeloom ...................................................................................................................................... 147
Heeft kennis van de diagnostiek, symptomen en behandeling van darmkanker, borstkanker, longkanker en
het multipel myeloom ..................................................................................................................................... 149
Darmkanker ................................................................................................................................................ 149
Borstkanker ................................................................................................................................................ 150
Longkanker ................................................................................................................................................. 151
Multipel myeloom ...................................................................................................................................... 152
Heeft zicht op de zorg voor een patiënt met longkanker, darmkanker, borstkanker en het multipel myeloom
........................................................................................................................................................................ 154
Darmkanker ................................................................................................................................................ 154
Borstkanker ................................................................................................................................................ 154
Longkanker ................................................................................................................................................. 154
Multipel myeloom ...................................................................................................................................... 154
Bloed en stolling – 3 ..................................................................................................................................... 156
Beschrijft de fysiologie van de bloedstolling ................................................................................................... 156
Fibrinolyse .................................................................................................................................................. 158
Stollingsfactoren ......................................................................................................................................... 159
Benoemt welke patiënten er in aanmerking komen met stollingsproblemen ................................................ 160
Benoemt de verschillende soorten stollingsproblemen .................................................................................. 160
7
, Afwijkingen primaire hemostase ................................................................................................................ 160
Afwijkingen secundaire hemostase ............................................................................................................ 161
Trombose ................................................................................................................................................... 162
Longembolie ............................................................................................................................................... 163
Longinfarct.................................................................................................................................................. 164
Arteriële trombose ..................................................................................................................................... 164
Artherosclerose .......................................................................................................................................... 164
Thrombolytica ............................................................................................................................................ 165
Beschrijft wat oorzaken, complicaties en interventies zijn bij stollingsproblemen ......................................... 165
Beschrijft de verschillende geneesmiddelen die de stolling beïnvloeden ........................................................ 166
Benoemt de verschillende onderzoeken bij stollingsproblemen ..................................................................... 166
Beschrijft wat de indicaties en contra indicaties kunnen zijn voor infusievloeistoffen en bloedproducten die
toegediend kunnen worden ............................................................................................................................ 167
Benoemt welke bloedproducten kunnen worden toegediend ........................................................................ 167
Legt uit wat de verpleegkundige observaties en interventies zijn bij het toedienen van bloedproducten ..... 167
Legt uit welke complicaties er kunnen optreden wat de daarbij behorende verpleegkundige interventies zijn
........................................................................................................................................................................ 167
Benoemt hoe om te gaan met fouten bij het toedienen van bloedproducten ................................................ 168
Benoemt de complicaties van massale bloedtransfusies bij acuut ernstig bloedverlies ................................. 168
8
,KLINISCH REDENEREN – 10
KENT DE VERSCHILLENDE REDENEERHULPEN DIE TOEGEPAST WORDEN VOOR HET
INSCHATTEN VAN EEN VITAAL BEDREIGDE PATIËNT;
KLINISCH REDENEREN VOLGENS BAKKER
- Stap 1: Oriëntatie op de situatie/klinisch beeld
o Beschrijf hoe een ziekte of aandoening zich openbaart bij de patiënt (klinisch beeld)
o Wat voor patiënt heb je voor je. Wat signaleer je? Waarom is de patiënt hier?
▪ Context van de situatie
▪ Welke gegevens zijn er al bekend
▪ Leeftijd, geslacht
▪ Voorgeschiedenis
▪ Anamnese
➔ ABCDE-methodiek
➔ SBAR
➔ EWS score (Early warning signs)
➔ SIRS criteria
- Stap 2: Klinisch probleemstellingen
o Speciële anamnese (ALTIS)
o Tractus anamnese
o Allergieën
o Familieanamnese (komen er bepaalde ziektes voor in de familie)
o Intoxicaties (bv. alcohol, drugs?)
o Lichamelijk onderzoek (bv. hoe spreekt iemand, hoe zit iemand, maar ook de
uitslagen van onderzoeken die je als verpleegkundigen kunt uitvoeren)
➔ ABCDE-methodiek
➔ Gezondheidspatronen van Gordon
➔ (V)ALTIS
- Stap 3: Aanvullend klinisch onderzoek
o Wat wil ik nog meer weten?
o Wat is zinvol om nog een meetinstrument op uit te zetten?
o Welke onderzoeken zouden nog meer uitgevoerd kunnen worden?
- Stap 4: Klinisch beleid
o In deze stap beredeneer je welke zorg nodig is, welke interventies moet je uitvoeren
om de gezondheid van de patiënt in stand of in goede conditie te houden.
- Stap 5: Klinisch verloop
o Beredeneer hoe het klinisch verloop op korte en lange termijn zal zijn, wat de
prognose is, welke complicaties kunnen optreden en wat de risico’s van de
behandeling zijn.
- Stap 6: Nabeschouwing
o Evalueer en reflecteer op de gebeurtenissen en zorgverlening. Kijk naar de kwaliteit
van de zorgverlening en wat je daarvan hebt geleerd. Hierbij let je op
patiëntveiligheid, kwaliteit van de beroepsuitoefening, eventuele ethische dilemma’s
en je eigen competenties.
o De essentie is dat je de situatie, de zorg en jouw aandeel daarin beoordeelt.
9
, ABCDE-METHODIEK
- Threat first what kills first
- ABC zijn de vitale functies
A = Airway: is de luchtweg vrij?
→Luchtweg kijken luisteren voelen
o Tong verslapt en valt naar achter in de trachea
o Dichte of vernauwde luchtpijp
o Er zit een corpus alienum in de luchtpijp – heimlich
Actie: Chin lift, stabiele zijligging, jaw thrust
B = Breathing
→ Arterieel bloedgas → hoeveel zuurstof gaat naar de cellen → CO2 en O2 in het bloed
meten (ventilatie en oxygenatie)
→ Ademhalingsfrequentie → tussen 12-20
→ Saturatie → SPO2 95 en hoger (bij COPD hoger dan 88-90)
→ Patiënt kleurt blauw
→ WOB (Work Of Breathing)
→ Borstkas symmetrie
Actie: Recht op zetten, vernevelen, zuurstof (neusbril (0-6 jaar), non rebreathing mask (NRB)
(9-15 jaar)), beademen
C = Circulation: bloedsomloop → (het hart, bloedvaten (spierspanning, niet lekken), bloed)
Toont zich in een bleke huid
→ Bloedverlies
Extern: druk geven of tourniquet aanbrengen
Intern: infuus (bloed of plasma), operatie, medicatie, zuurstof
→ Bloeddruk → minimale systole 90-100
→ Capillaire refill – 3 sec of minder
10
