* Gebruik van muzische middelen: dit is een speelse en creatieve benaderingswijzen.
* Je visie op mens en maatschappij: dit heeft te maken met de manier waarop je mensen tegemoet
treedt, waarop je mensen behandelt en op welke manier je hulp of begeleiding verleent.
* Mensbeeld: mensen kunnen communiceren over wat dichtbij is en ver weg, wat nu is, gisteren
was en morgen misschien kan komen, kunnen wensen, dromen en hebben gedachten.
* We beschikken over taal. Maar we kunnen ons ook in een andere manier uiten (vorm geven aan
wat wij in ons voelen). Je kan dit zoeken in creatieve vormen zoals buitengewone taal (gedichten of
verhalen), beelden- getekend of driedimensionaal vormgegeven –, dans of muziek.
* Zelfverwezenlijking: de innerlijke vrijheid hebben om zelf iemand te zijn.
* Zelfverwezenlijking, zelfontplooiing ( of emancipatie) : je kan aan jezelf of aan de situatie een
andere vorm geven. Je probeert vorm te geven aan je eigen bestaan.
* Dit kan je doen in verschillende vormen zoals:
− Je vooral ontplooien op lichamelijk, zintuiglijk en motorisch gebied
− Of juist op andere cognitief (intellectueel) gebied
– Sociaal gebied
* Dit is afhankelijk van je eigen voorkeuren, gerichtheid, opvoeding en van je mogelijkheden
Zoals bij opvoeding en omgeving: je kan in je werk bijvoorbeeld te maken krijgen met extreme
verwaarlozing of mishandeling, van intellectuele of motorische beperkingen zoals bijvoorbeeld van
diep verstandelijke of ernstig lichamelijke gehandicapten of het kan zijn dat mensen bijna niet of
niet in staat zijn tot communicatie, expressie en vormgeven aan hun bestaan. Het kan ook zo zijn dat
mensen opgroeien in een achterstandswijk of in milieus waarin zoveel tijd en energie uit moet gaan
naar werk of werk zoeken dat er voor ontplooiing niet veel tijd is.
* als je de mens ziet als een muzisch wezen dat beschikt over expressieve en communicatieve
mogelijkheden, zul je gemotiveerd zijn mensen te helpen om dit uit te buiten. Hiervoor kan je de
muzisch-agogische methodiek gebruiken.
*creativiteit komt van het Latijnse woord creare wat scheppen betekent. Vandaar dat veel mensen
creativiteit als iets bijzonders zien, een onderscheidingsteken: 'Die is echt creatief!'.
* Scheppen is iets nieuws maken. Maar wanneer een kind voor het eerst een huis tekent dan maakt
dat kind op dat moment voor zichzelf iets nieuws. Het gaat zijn omgeving met andere ogen zien,
omdat het gemerkt heeft wat het zelf kan inbrengen in of veranderen aan die omgeving.
* Het gaat dus ook vooral om de manier waarop het kind tot een product maken komt, om wat het
kind aan het proces beleeft. Vandaar dat je spreekt van creatieve processen i.p.v. creativiteit of
creatieve vermogens.
*Creatieve processen kan iedereen doormaken en kan op veel verschillende dingen afspelen, binnen
het muzische maar ook binnen het het studeren wanneer ik bijvoorbeeld een studieboek lees en ik
een nieuwe kijk krijg over het functioneren van mijn hersenen. Niet ieder nieuw feit maakt deel uit
van een creatief proces. Het gaan om die feiten die je opeens meer van de werkelijkheid doen
begrijpen, die maken dat je daarover doordenkt en tot nieuwe inzichten komt. Dus als ik door het
inzicht in de werking van mijn hersenen een nieuwe kijk krijg op de mens, dan spreek je van een
creatief proces.
*de verandering. Dit kan plaats vinden binnen jezelf maar ook doordat je jezelf bijvoorbeeld
openstelt voor invloeden van buitenaf. Dat je het aandurft om met nieuw materiaal te werken of je
laat meeslepen met muziek.
,*De verandering die creativiteit teweegbrengt, kan ook te maken hebben met de relatie tussen het
individu en zijn omgeving. Dat kan bijvoorbeeld komen doordat je door een gedicht dat je hebt
gemaakt je je omgeving met nieuwe ogen leert zien of anders interpreteert.
* De verandering kan ook bestaan uit een persoonlijke manier van vormgeven aan de omgeving
wanneer je bijvoorbeeld je kamer anders inricht.
* Je hebt twee soorten creatieve resultaten: probleemoplossende creativiteit en vormgevende
creativiteit.
*probleemoplossende creativiteit: dit is een denkproces wat voornamelijk in je hoofd plaats vindt en
leidt tot een product. Een creatief product komt vaak pas tot stand nadat je je zelf hebt opengesteld
voor omgeving of materialen of een ordening ontdekt hebt in je eigen bezig zijn met de situatie. Bij
kinderen zie je dit terug in de vorm van spel. Daar zie je hun fantasieën, ze spelen vader en
moedertje en tekenen de monsters die hun angst aanjoegen.
*Creativiteit maakt een zo duidelijk deel uit van het functioneren van kinderen, dat het ontbreken
ervan een heftig alarmsignaal is.
* Het draait niet altijd om het proces. Dit zie je bijvoorbeeld bij ateliers voor verstandelijk
gehandicapten. Hier staat het kunstzinnige werk centraal. En speelt het niet- ontwikkelde
verstandelijke vermogen of intellectuele beperkingen nauwelijks of geen rol.
*een creatieve activiteit zou ook kunnen zijn het gebruik van een computer. Mensen zijn dit bv. niet
gewend en leren hier wel mee omgaan.
* In principe beschikken volwassen ook over creativiteit. Maar volwassenen hebben vaak het idee
dat ze ook moeten presteren en dat ze kunnen falen in een muzische activiteit. Als die weerstand
overwonnen is en de begeleiding de activiteit zo veilig mogelijk maakt zal ook een muzische
activiteit bij volwassenen bevrijdend kunnen werken.
*Bij asielzoekers sluiten creatieve werkvormen zoals dans, muziek en schilderen aan bij de
behoeften en de gewoonten. Omdat ze in die cultuur vaak niet gewend zijn om emoties in woorden
te uiten en het vaak jongeren zijn uit verschillende culturen die elkaars taal niet spreken en ook het
Nederlands nog niet voldoende machtig zijn.
* als je muzische middelen inzet, zul je met verschillende factoren rekening moeten houden. Ten
eerst met een persoon. Je zal kijken of de persoon gewend is om op creatieve wijze te werk te gaan
en hoe je hem hier toe kan brengen.
* Je kunt creativiteit ook benaderen vanuit het product.
* Bij het gebruik van muzische middelen en is het niet zo belangrijk om te zien hoe creatief iemand
is maar is het belangrijke om te kijken of het heeft geholpen bij de ontwikkeling en bijdraagt aan
persoonlijke groei.
* Creatieve processen: zo kan je bijvoorbeeld denken aan een bijstandsmoeder of een mishandeld
kind. Als zij vastgelopen zijn kan jij als hulpverlener ze proberen de weg te wijzen zodat iemand
zijn situatie of zichzelf kan veranderen en beter met zijn situatie weet om te gaan. Iemand die dit
doormaakt, legt zich niet neer bij de bestaande situatie, maar zoekt naar nieuwe manieren om met
die situatie om te gaan. In dat geval moeten ze vaak de ruimte voelen om ongewone, ongebaande
paden in te slaan. En dat is niet altijd even gemakkelijk omdat ze hun normen en gewoonten wat
voor hen zekerheid geeft los moet laten. Als hulpverlener kun je laten zien dat nieuwe en ongewoon
gedrag niet beoordeeld of veroordeeld word maar een waarde heeft in zichzelf.
, Een creatief proces kan zich dus afspelen zonder dat er sprake is van muzische activiteiten (denk
aan het studieboek over de werking van de hersenen).
Een creatief proces: 'een door de cliënt zelf gevonden nieuwe betekenisverlening aan de
werkelijkheid'.
Het kan probleemoplossend proces zijn of een vormgevend proces. Het kan dus afspelen in het
hoofd van een cliënt, maar ook zichtbaar worden in een product!
* als iemand de opdracht krijgt om een bakje te kleien maar zelf zoekt naar een eigen manier om
met die klei iets te doen, dan is er ook sprake van een creatief proces.
* een creatief proces is ook als je kinderen bijvoorbeeld laat zien dat je klei kunt knippen i.p.v.
alleen kneden. Zo wordt er ook een creatief proces in gang gezet. Het resulteert namelijk wel in een
nieuwe ontdekking.
* Het gaat bij een product erom hoe het tot stand is gekomen. Er hoeft niet altijd een creatief proces
aan voorafgegaan te zijn. Als er sprake is van een creatief proces, is een deelnemer sterk betrokken
bij de activiteit, durft hij zich ook betrokken te voelen en is hij bereid aan die betrokkenheid vorm te
geven, er iets mee te doen. En heeft de deelnemer sterk het gevoel dat het zijn eigen werk is.
* als hulpverlener moet je ervoor zorgen dat:
− iemand zich veilig voelt om in te gaan op de uitnodiging die uit kan gaan van bepaalde
activiteiten of materialen (appels)
− dat de omgeving de deelnemers aan een activiteit niet belemmert. De omgeving kan een
ruimte zijn maar ook de mensen die erin aanwezig zijn.
*creativiteit = vorm geven aan eigen bestaan *creativiteit leidt tot anders handelen
*Als je vindt dat mensen expressieve en communicatieve wezens zijn die creatief in het leven staan
dan heeft dat ook consequenties op de manier waarop je in je werk met met mensen staat.
− op de manier waarop je met mensen omgaat: de expressieve en communicatieve
eigenschappen van mensen vragen om contact ( niet te afstandelijk, te dichtbij en met respect).
− Je zal vaak die ingang kiezen waarbij je beroep doet op de eigen mogelijkheden van een
cliënt, zodat ze zicht krijgen op wat ze wel kunnen en leren omgaan met hun beperkingen. Omdat je
er vanuit gaan dat de mensen het van nature in zich hebben om creatief bezig te zijn.
*muzisch- agogische werken behoeft tot de beroepshouding van een social worker. Omdat je werk
later complex is en grotendeels onvoorspelbaar moet je naast methodisch werken gebruik maken
van die houding.
*Beroepshouding: grondhouding + reflectie + kennis + vaardigheden = beroepshouding
Bij de opleiding is het belangrijk dat je nadenkt over waarom je iets doet. Datgene wat je intuïtief
doet naar boven haalt en dat je er bewust van gemaakt wordt. Dit doe je omdat je zo een ander kunt
overdragen wat jij gedaan hebt of belangrijk vindt en dat je handelen herhaalbaar wordt. Het word
dan een werkwijze die je later kunt toepassen. Hiervoor is het ook nodig dat je kennis werft en
vaardigheden aanleert.
* beroepshouding bestaat uit een denkniveau en een handelingsniveau
− Denkniveau: je hebt kennis en inzicht rond beroepszaken.
− Handelingsniveau: dit houdt in dat het denkniveau omgezet wordt in daden. Dit oefenen je
in stages en binnen de opleiding.
* een nieuwe grondhouding: je hebt je de kennis en vaardigheden zo eigen gemaakt dat je dit ook in
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studiehonnef. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.