1 Werk en gezondheid
1.1 Begrip ergonomie
Medische klachten bv. nekklachten, hoofdpijn…
Hoe klachten verhelpen?
o Werkomgeving aanpassen bv. hoogte van computerscherm
o Houding aanpassen bv. niet krom staan tijdens het strijken
Elke handeling vraagt een juiste ergonomie
Bv. handeling bij het schrijven met een vulpen 5 M’s
o Middel = vulpen niet te zwaar
o Materiaal = papier glad
o Milieu = goede schrijftafel + voldoende licht
o Methode = vulpen juist vasthouden
o Mens = discipline
Ergonomie = het aanpassen aan de mens van (4):
Middelen/materiaal waarmee met werkt
Materiaal dat verwerkt wordt
Milieu waarin met werkt
Methode van werken
Doel van ergonomie (4):
Activiteiten makkelijker maken
Welzijn + gezondheid van mens bevorderen
Veiligheid verbeteren
Doelgerichter werken en zo productiviteit verhogen
1.2 Ergonomische lichaamshouding
1.2.1 Rol v/d spieren
Taak/rol v/d spieren = ledematen + organen laten bewegen
Dynamische spierarbeid:
Afwisseling tss spannen en ontspannen
Goede bloeddoorstroming
Zuurstof + VS + afvalstoffen uitwisselen
Hangt samen met bewegen Bv. stappen, fietsen…
Conclusie: gunstige werking
Statische spierarbeid:
1 of meer spieren zijn lang gespannen (zonder onderbreking)
1
, Minder bloeddoorstroming Gevolg: spier sneller uitgeput
Geen VS en afvalstoffen afgevoerd
Hangt samen met houding Bv. lang zitten in dezelfde houding, stokstijf staan…
Conclusie: ongunstige werking
Meestal combi v/d 2 Vb. wandelen bij inkopen doen, stilstaan bij groenten kuisen
Wnr te lange statische spierarbeid?
Vb. voet slaapt (= krampen) o.w.v. bloeddoorstroom afgesloten
1.2.2 Bouw en de rol v/d wervelkolom
Rol v/d wervelkolom:
= centrale as v/h lichaam
Houdt lichaam rechtop
Bouw v/d wervelkolom:
3 krommingen:
o Halskromming = holte aan hals
o Thoracale kromming = ter hoogte v/d borstwervels
o Lendenkromming = holte in de lenden
Totaal: 33 wervels
Bewegelijk met elkaar verbonden door gewrichtsbanden
Spieren zitten vast aan wervelkolom zorgen voor beweging
Tussenwerverschijf/discus
Bouw:
o Geleiachtige kern
o Daarrond bindweefselachtige kraakbeenringen
Hierdoor elastische eigenschappen + vervormbaar
Functie:
o Schokbreker
o Scharnier
Werking:
o Geen eigen bloedvoorziening
o Wordt gevoed door hydraulisch systeem o.i.v. zwaartekracht
Overdag schijf wordt samengedrukt
2
, S’ nachts schijf kan opnieuw uitzetten + vocht/VS aanzuigen
o Verandering van houding druk in kern wijzigt
Op sommige plaatsen samengedrukt
Op andere plaatsen valt druk weg vocht/VS aanzuigen
o Slijtage vocht vloeit weg + minder ruimte tss 2 opeenvolgende wervels
Gevolg: abnormale belasting – irritatie en pijn
o Hoe rug sparen?
Druk op tussenwervelschijven zo klein mogelijk houden – Hoe?
- Veel bewegen
- Rug zo weinig mogelijk belasten (bv. niet te veel zwaar heffen)
- Voldoende slaap
3 belangrijke punten bij een goede houding:
Zwaartepunt ten overstaan van steunvlak
o As moet binnen steunvlak vallen
o Steunvlak zo groot mogelijk om evenwicht te behouden
Hoogte van zwaartepunt ten overstaan van steunvlak
o Stabiliteit verhoogt naarmate zwaartepunt dichter bij steunvlak is
o Bv. door benen buigen – dan verlaagt het zwaartepunt + de belasting
Vlakheid v/d rug
o Rechte/vlakke rug behoud natuurlijke krommingen
o Belasting wordt verdeeld over heel het opp.
1.2.3 Toepassen op een aantal lichaamshoudingen
Staande houding- rekening houden met:
Voeten lichtjes uiteen
Beide benen evenveel steun
Rechte rug
Niet naar voor buigen
Regelmatig kleine bewegingen maken OF opstapje voor 1 voet bij lang rechtstaan
Werkvlakhoogte:
Werkhoogte = de afstand gemeten vanaf vloer tot plaats waar activiteit word gedaan
Vlak waar handen werken
Werkvlakhoogte = Hoogte van werkvlak – varieert naarmate de activiteit
o Ideale hoogte voor precisiewerk: 3-5cm onder elleboog
o Ideale hoogte bij staand werk: 10-15cm onder elleboog
3
, o Ideale hoogte bij zwaar werk: 20-25 onder elleboog
Zitten met open hoek tss romp en bovenbeen:
Bovenbeen is lager dan zitvlak
Bovenbenen zijn naar beneden gericht
Hoek tss dijen en rug >90°
Rug kan makkelijker recht gehouden worden
Bloeddoorstroming naar benen verloopt makkelijker
Dynamisch zitten:
Stimuleert bloedsomloop en transport van VS/afvalstoffen
Bv. zitbal, balansstoel, voetenbankje/fietsje…
Belangrijk: hoogte v/d stoel aanpassen aan hoogte v/h werkvlak
Eisen gesteld aan goede stoel:
1) Instelbare hoogte – zo dynamisch kunnen
zitten
2) Voeten moeten plat kunnen steunen
3) 2/3 v/h dijbeen rust op de zitting
Overige deel is vrij voor goede
bloedsomloop
4) Gekanteld zitvlak – bekken iets hoger dan
knieën
5) Rugleuning: voldoende steun aan lenden (in
holte)
Los zetten + instellen i.f.v. lichaamsgewicht
6) Nek/schouders laten ontspannen door…
7) …armsteun op ellebooghoogte
8) Werkvlakhoogte: 3-5cm boven elleboogpunt
9) Schuine opstelling -schrijven: helling van 10-15°
-lezen: helling van 40-45°
Keuze staan- of zithouding:
De werkzaamheden zijn plaatsgebonden zittende werkhouding
o Alles ligt binnen handbereik
o Niet veel kracht moeten uitoefenen
Hoogte aanpassen
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper acools. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.