Samenvatting
Samenvatting module 3
- Instelling
- Hogeschool Utrecht (HU)
Dit is een samenvatting van e hoorcolleges en werkcolleges van de minor voeding module 3 (voeding bij ziekte)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
Voorbeeld 4 van de 32 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Module 3Samenvatting module 3
Ondervoeding en overgewicht
Overgewicht
Wereldwijde toename overgewicht en obesitas;
“globesitas”
- Helft van de Nederlanders (>20 jaar) is te
zwaar (RIVM, 2017)
o Overgewicht 48,7%
o Obesitas 13,9%
Lichaamsvetverdeling van belang voor
gezondheidsrisico. Je hebt het welbekende peer
en appel figuur. Een appel figuur is ongunstig
voor de gezondheid, vet tussen de organen
kunnen ontstekingsreacties afgeven aan de
bloedbanen. Peer figuur vet is als afvalgebied.
Hier gebeurd niet zo veel mee.
Overgewicht te grote hoeveelheid lichaamsvet ten gevolgen van energetische
overvoeding. BMI tussen 25-30
Obesitas ernstige overgewicht. BMI boven de 30
Overgewicht bij mannen is sterker, en groeit wat sneller. Bij obesitas is het andersom.
Waar komt overgewicht het meeste voor:
De negen landen die de meeste overgewicht hebben
liggen in de stillen oceaan. Ze liggen heel geïsoleerd.
Nauru (recht onder klein landje)
- Gemiddelde BMI: 34-35
- Mogelijke oorzaken
o Genetische aanleg? (spaarzame genotype)
o Leefstijl? (vervangen van traditionele leefstijl door
geïmporteerd voedsel)
o Cultureel?
Stofwisseling ligt lager.
Gevolgen van overgewicht en obesitas
- Verminderde longfunctie, slaapapneu, snukren
- Depressie, beroerte, angststoornis
- Slechte cholesterolwaarden vervette lever, galstenen
- Hart- en vaatziekten
- Diabetes type 2
- Hormonale stoornissen (verminderde vruchtbaarheid, contimentie en
menstruatieproblemen)
- Osteo-artose (slijtage van gewrichten)
- Jicht
- Verhoogde kans op kanker (Nier, baarmoeder, borst en dikke darm)
Kinderen
De voedingsgedrag veranderd en kinderen bewegen veel minder. 13,5% van de jeugd (4-17
jaar) heeft in Nederland overgewicht, waarvan 2,8% obesitas. Kinderen met overgewicht
1
,Module 3
worden meer gepest, veel meer met diabetes. Hiervoor zijn effectieve leefstijlprogramma’s
opgesteld:
- JOGG (jongeren op gezond gewicht)
o Integrale aanpak, samenwerking publieke en private partijen binnen gemeenten om
% overgewicht te laten dalen
- Door dik en dun
o Groepsprogramma (Diëtist-fysiotherapeut-psycholoog/pedagoog), gezinsgerichte
benadering, 8-12 jr
- LEFF (Lifestyle Energy Fun & Friends)
o Gezinsbehandeling, periode van 10 wk, 7-13 jr, in aandachtswijken van JOGG
gemeenten http://www.start-leff.nl/nl/home/
JGZ-richtlijn overgewicht
BOFT-elementen
- Stimuleer
o Borstvoeding
o Bewegen
o Ontbijten
- Verminder
o (gezoete) Frisdranken en Fastfood
o (energierijke) Tussendoortje en TV (spel)computer
Een onderzoek heeft aangetoond dat het drinken van suikerhoudende dranken er voor kan
zorgen dat kinderen in gewicht toenemen. Kies voor suikervrije dranken. Na dit onderzoek is
het belangrijk dat er een samenwerking is om suikerhoudende dranken door water te
vervangen. De samenwerking draait om de overheid, wetenschap en praktijk.
Behandeling
- Verlagen van de energie-inname
- Verhogen energie verbruik (meer bewegen)
- Kennis bijbrengen
- Leefstijl verandering
- Patiënt moet willen
- Langzaam afvallen
- Psychische ondersteuning
Iemand veel leren over zijn eigen levensstijl en informatie geven over wat anders kan en
waar iemand dat kan vinden. Niet te snel afvallen.
Je hebt van die producten die in plaats van dagelijkse producten gebruikt worden en ervoor
zorgen dat je snel afvalt. Dit zou je niet adviseren als de levensstijl aangepast moet worden.
Wel kan het van toepassing zijn als iemand binnenkort een operatie heeft en snel moet
afvallen.
'Binge eating disorder' (BED) wordt ook wel eetbuistoornis genoemd. Het is een eetstoornis
waarbij je last hebt van regelmatig terugkerende periodes van eetbuien. Je eet dan sneller
dan normaal en grote hoeveelheden, zonder dat je echt honger hebt. Bij binge
eating disorder overheerst eten je hele leven.
Boulimia nervosa is een eetstoornis. Bij mensen met boulimia worden perioden van vasten
afgewisseld met oncontroleerbare eetbuien, gevolgd door braken of overmatig gebruik van
laxeermiddelen.
Ondervoeding
2
,Module 3
Ondervoeding is een acute of chronische toestand waarbij een tekort of disbalans van
energie, eiwit en andere voedingsstoffen leidt tot meetbare, nadelige effecten op
lichaamssamenstelling, functioneren en klinische resultaten.
Vormen van ondervoeding
- Acuut:
o Ernstige vermagering (zowel vet- als spierweefsel) agv tekort aan voeding
marasmus (wasting, starvation)
o Oedeem agv tekort aan voedingsstoffen zoals eiwitten kwashiorkor
o Combinatie van beiden
- Chronisch:
o Groeiachterstand, achterstand in cognitieve ontwikkeling stunting
- Vit A, ijzer, jodium
Marasmus (wasting, Kwashiorkor Stunting
starvation) Te kort aan eiwitten. Chronische vorm van
Oude mannetjes Hierdoor een oedeembuik. ondervoeding.
gezicht. Gelige haren
Te kort aan alle
voedingsmiddelen
Nederland
Altijd ondervoeding na ziekte. Prevalentie Landelijke prevalentiecijfers ondervoeding:
- Ziekenhuis 15-25%
- Verpleeghuis 10-15%
- Thuiszorg 15-30%
Risicogroepen
- Kwetsbare ouderen (thuis, in verzorgingshuis of woonzorgcentrum)
- Chronisch zieken (COPD, CVA, depressie, dementie, decubitus, hartfalen, reuma)
- Oncologische patiënten
- Chronisch gebruik van vijf of meer geneesmiddelen naast elkaar
- Patiënten rond een grote operatie
- Patiënten met een ernstig trauma
- Patiënten met lichamelijke beperkingen
- Patiënten met niet passende gebitsprotheses, kauw- of slikproblemen
- Patiënten met psychosociale problemen, verwaarlozing of vereenzaming
- Patiënten waarbij sprake is van alcohol- of drugsmisbruik
Iemand is ondervoed wanneer
Oorzaken
Verstoorde energie/balans door:
- Verminderde voedselinname
- Verhoogde voedingsbehoefte (ziekte)
- Abnormale verliezen
Gevolgen
- Langzamer herstel en meer complicaties
3
, Module 3
- Afname gewicht en spiermassa
- Afname algehele conditie en afname hart- en longcapaciteit
- Verminderede afweer en vertraagde wondgenezing (decubitus)
- Verhoogde kans op langere ziekenhuisopname
- Afname kwaliteit van leven
- Afname algehele fysieke en psychische achteruitgang (depressie)
- Verhoogde mortaliteit
Hongeren is dat je te weinig energie binnen krijgt
- Bij een gezond iemand is 20-30 vet vrije massa, 70-80% vetmassa
o Je kan 70 dagen zonder voeding
- Bij ziekte is 70-80% vet vrije massa, 20-30% vetmassa
o Je kan 28 dagen zonder voeding.
Vasten is dat je helemaal geen energie binnen krijgt.
Je kan max drie dagen zonder vocht!
Vormen van Cachexie Sarcopenie Wasting Deficiëntie van
ondervoeding vitamine,
mineralen of
spoorelementen
Verminderde Ja, vetvrije massa Ja, vetvrije massa Niet Nee
vetvrije massa index: index: gespecificeerd
< 15kg/m2 voor < 15kg/m2 voor BMI <18,5 kg/
vrouwen vrouwen m2
<15 kg/m2 voor <15 kg/m2 voor >65 jaar: BMI
mannen mannen <20.0
Loopsnelheid <1 m/
seconde
Gewichtsverlies >5% in de laatste Niet altijd >5% in de Niet altijd
6 maanden of afgelopen
>2% maand of
gecombineerd >10% in de
met BMI <20 afgelopen 6
maanden
Verminderede Ja Niet altijd Ja Niet altijd
energie-inname
Verhoogde Ja Niet altijd Nee Nee
basaal
metabolisme
Verminderde Ja Ja Ja Niet altijd
functionaliteit
Ontsteking Ja Niet altijd Nee Nee
Verminderde Ja Niet altijd Net altijd Nee
immuunstatus
Verhoogde Ja Ja Ja Onduidelijk
mortaliteit
Voorbeeld Leverziekte, Veroudering, aids, Eenzijdig
hartfalen, inactiviteit eenzaamheid, voedingspatroon
bepaalde vormen alcoholisme,
van kanker verwaarlozing,
anorexia
nervosa
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joycehuid. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen