H4 Percepties en attributies
Perceptie
Perceptie = proces van selecteren, organiseren en interpreteren van
informatie die via de zintuigen binnenkomt, om het te begrijpen en er een
mening over te vormen
- 3 componenten:
o Ontvanger = probeert de waarneming te begrijpen
o Het doel (target) van de perceptie = onderwerp wat de
ontvanger probeert te begrijpen
o Situatie = de omgeving/situatie waarin de perceptie
plaatsvindt
- Nadeel nooit 100& objectief
- Accurate percepties = percepties die zo dicht mogelijk bij de ware
objectieve aard van het doel van de perceptie komen
o Waarom belangrijk?
Van belang bij motivatie en werkprestatie
Eerlijkheid en gelijkheid
Ethische verantwoording
- Objectieve observatie is nodig om discriminatie tegen te gaan
Karakteristieken observator
Perceptie van het doel wordt beïnvloed door:
- Schema’s (ervaringen en kennis) = abstracte kennisstructuur die in
je geheugen zit en die het mogelijk maakt om het waargenomen
onderwerp (‘target’) te organiseren en op te slaan
o Nieuwe waargenomen informatie activeert bestaande
schema’s van dit onderwerp en beïnvloedt te verwerking van
deze nieuwe informatie
o Nadelen:
, Oppassen voor te snelle en incorrecte conclusies
Langzaam te veranderen
o Voorbeeld disfunctioneel schema stereotype = een set van
over-gesimplificeerde en vaak inaccurate typische
karakteristieken die aan een bepaalde groep worden
toegeschreven
- Motivational states = behoeftes, waarden en wensen van de
ontvanger
- Moods = gevoelens
Karakteristieken van het waargenomen
onderwerp
- Ambiguïteit van het doel = te weinig duidelijkheid
o Hoe onduidelijker het waargenomen onderwerp, des te groter
de kans op fouten in perceptie
o Als de doelen ambigu zijn, dan moet men niet te veel
vertrouwen op de juistheid van hun percepties, maar veel
informatie zoeken om tot een accurate perceptie te komen
- Sociale status van de target = iemands echte of waargenomen
plaats in de maatschappij of in een organisatie
o Hogere status wordt als slimmer en verantwoordelijk gezien
fouten in percepties
- Impression management door de target = pogingen om
controle te houden over de percepties en indrukken van anderen
fouten in percepties
o Aantal manieren:
Behavioral matching = target imiteert gedrag van
ontvanger
Zelf-promotie = target laat zich op de meest positieve
manier te presenteren
, Bevestiging van de normen in de situatie = target
volgt de afgesproken regels voor het gedrag in een
bepaalde situatie
Vleien van anderen = complimenteren van de
ontvanger
Consistent blijven = wat je zegt/gelooft moet je ook
echt doen geloven
Karakteristieken van de omgeving/situatie op
perceptie
Hoe opvallend de target is binnen een situatie. De target kan opvallen
door:
Vooroordelen en problemen in perceptie van
mensen
Vooroordelen (bias) = systematische neiging om informatie op een
foute manier te gebruiken of te interpreteren met als gevolg foute
percepties
- Primacy effect = effect dat de eerste informatie die een ontvanger
krijgt over de target een grote invloed heeft op de perceptie
- Contrast effect = bevooroordeelde waarneming die ontstaat als de
perceptie van een target persoon verstoord wordt door percepties
die dee waarnemer heeft van anderen in dezelfde situatie
- Halo-effect = algemene perceptie van een ontvanger over een
target in de weg zit voor de perceptie van de target op andere
dimensies
- Similar-to-me-effect = neiging om mensen die op hen lijken over
het algemeen positiever te vinden
, - Average tendence bias = neiging om iedereen als gemiddeld te
zien
- Knowledge-of-preditor bias = bevoordeelde perceptie die
ontstaat als de ontvanger op basis van bepaalde informatie,
verwachtingen heeft gekregen over een target en hierdoor
beïnvloed wordt in zijn/haar perceptie over de target
o Gevolg selffulfilling prophecy
- Selffulfilling prophecy = voorspelling waarvan de bekendmaking
het effect heeft dat de voorspelling waarheid wordt. Hierdoor gaan
mensen zich aanpassen in gedrag
Attributietheorie
Attributietheorie = beschrijft hoe mensen de oorzaken van hun eigen
gedrag en het gedrag van anderen verklaren
- Externe attributies = attributies die de oorzaken van gedrag toe
schrijven aan krachten van buiten
- Interne attributies = attributies die de oorzaken van gedrag toe
schrijven aan karakteristieken die een persoon zichzelf toebedeelt
- Attributiebiases:
o Actor-observer effect = neiging van mensen om hun eigen
gedrag vooral toe te schrijven aan externe oorzaken en het
gedrag van anderen toe te schrijven aan interne oorzaken
o Fundamentele attributiefout = neiging om gedrag van
anderen vooral toe te schrijven aan interne in plaats van aan
externe oorzaken
o Self-serving attributie = neiging van mensen om credit te
nemen voor succes en niet voor hun falen
Effectief managen op de werkvloer
4 stappen om een werkvloer effectiever te laten werken:
1. Diversiteit zeker stellen bij het top-management
2. Training in diversiteit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noapostma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,48. Je zit daarna nergens aan vast.