Plinius 1 - weg uit de drukte van Rome
Plinius groet zijn vriend Vinicius fundanus
Het is verwonderlijk hoe elke dag in de stad de afrekening klopt of lijkt te
kloppen of op meerdere opeenvolgende dagen niet klopt. Want als je iemand
vraagt wat heb je vandaag gedaan? Dan zou je antwoordde: ik was bij de
mannentoga, of ik bezocht een bruiloft of verlovingsfeest de een heeft mij
gevraagd om een testament te tekenen, de ander heeft juridisch advies
gevraagd, de ander heeft overleg gevraagd. Op welke dag je deze dingen hebt
gedaan, lijken ze nodig, maar dezelfde dingen, als je deze dingen dagelijks
hebt gedaan, is het nutteloos. Wanneer je ervandoor gaat. Toen kwam het
besef immers op: hoeveel dagen heb ik verspild aan kille dingen! Wat
overkomt mij, nadat ik in mijn villa, of iets lees of schrijf of tijd besteed aan het
lichaam, waarmee ik de versterking van de geest onderhoudt. Ik hoor niets wat
me ergert te hebben gehoord, niets zeg ik wat me ergert te hebben gezegd,
niemand kraakt bij mij iemand af met roddelgesprekken, niemand wijs ik zelf
terecht, behalve mezelf, wanneer ik niet goed genoeg schrijf; door geen hoop
en door geen angst maakt hij zich druk, geen herrie waar ik ongerust van
wordt: ik spreek slechts met mezelf en boekjes. O eerlijk en oprecht leven! O
aangename en eervolle vrije tijd en bijna de mooiste bezigheid van alle! O zee,
o kust, het huis van de muzen is echt een geheim, hoe veel vinden jullie uit,
hoe veel dicteren jullie! Daarom moet ook jij stoppen met lawaai en zinloos
rondrennen en veel dwaas werk, zodra de gelegenheid er zal zijn geweest,
verlaten, aan je studie overgeven of aan je vrije tijd. Beter is het immers, zoals
onze atilius tegelijkertijd zeer scherpzinnig en zeer grappig heeft gezegd, vrij
van verplichtingen te zijn dan niets te doen.
Vaarwel
, 2- executie van de vestaalse maagd
Domitianus ging immers tekeer en kookte van woede omdat hij achtergelaten
is door enorme onpopulariteit. Toen hij verlangde om de leider van de
vestaalse maagden Cornelia levend te begraven, aangezien hij meende dat zijn
ambachtsperiode beroemd werd gemaakt door voorbeelden van deze soort,
met de autoriteit van de hoge priester, de onmenselijkheid van een tiran en
met de willekeur van een meester, hij riep de andere priesters niet in de Regia
maar in zijn villa in Alba. En met niet minder misdadigheid dan wat hij scheen
te straffen, veroordeelde hij die afwezig was, en zonder wederhoor wegens
ontucht. Maar hij zelf de dochter van zijn broer niet alleen had onteerd met
ontucht maar ook had gedood; want als weduwe kwam ze om door abortus.
Meteen zijn de priesters gestuurd, die ervoor moesten zorgen dat ze werd
begraven en gedood. Zij stak nu eens haar handen uit naar Vesta, dan weer
naar de overige goden naar dit schreeuwde ze telkens, zeer vaak: de keizer
vindt mij onzedig, hoewel hij heeft getriomfeerd terwijl ik offers bracht! Of ze
dit vleiend of spottend heeft gezegd of uit minachting van de keizer heeft
gezegd, is onzeker. Tot aan de executie zei zij: ik weet niet of zij onschuldig is,
zeker beschouw ik haar als onschuldig. Zuiver en onaangetast was, met haar
laatste heiligheid en met alle soorten van eenzaamheid deed ze haar best om
op fatsoenlijke wijze te vallen, verder had Celer, een romeinse ridder, aan wie
de affaire met Cornelia ten laste werd gelegd, toen hij op het comitium
doodgeslagen was met stokslagen, in deze worden volhard: wat heb ik
