Spaans fascisme
De Spaanse burgeroorlog en de dictatuur van Franco
I. Fascisme
Het fascisme = politieke ideologie, gebaseerd op
- extreme vorm van populistisch nationalisme
- een mythisch geloof in de hergeboorte van het vaderland
- complex en gevarieerd verschijnsel
Verschijningsvormen van het fascisme vlak voor WOII
- Fascisme: gebruikt om Mussolini en zijn beweging aan te duiden
- Later: verruiming van de betekenis voor alle ideologieën en stromingen die zich baseerden en gelijken
op het Italiaanse fascisme van Mussolini:
1. Nazi-Duitsland onder Adolf Hitler
2. Het Spaanse Movimiento Nacional onder Franco
-België: politieke stroming rexisme van Léon Degrelle
-Nederland: Nationaal-Socialistische Beweging (NSB) van Anton Mussert
- 13 landen komen fascistische leiders aan de macht door de invloed van Mussolini.
- Het nationaalsocialisme van Adolf Hitler heeft racisme als uitgangspunt in tegenstelling tot de andere
fascistische stromingen; superioriteit van het arische ras (cfr. ppt over nazisme)
Kenmerken van het fascisme
1. Fascisme wil ‘derde’ weg vormen tussen socialistisch-communistische staat en liberaal-
kapitalistische staat en verwerpt de traditionele linkse en rechtse partijen:
– Antiliberalisme
– Anticommunisme
– Anticonservatisme
– Antidemocratisch
2. Minachting voor eigentijdse conservatieve en/of democratische instellingen: één staatsideologie
3. Extreem-nationalistisch + eenmaking bevolking rond ideaal van de staat (Italië, Spanje, etc.) of
ras (nazi-Duitsland)
4. Totalitair=de staat heeft de volledige controle op het dagelijks leven van mensen, de samenleving
en de sociale en culturele organisaties
5. Geweldsmonopolie in handen van de staat via de geheime politie die verregaande bevoegdheden
heeft.
6. Staatsmonopolie op de communicatiemiddelen – propaganda en censuur
7. Politieke dictatuur met een eenhoofdig en charismatisch leiderschap - Autoritair leider legt
eenzijdig zijn wil op aan anderen/geen oppositie mogelijk en belichaamt de staat
8. Één partij (staatsideologie) wordt toegelaten
– Massademonstraties
– Paramilitaire organisaties: machtsvertoon + verheerlijking van geweld
o Paramilitaire vs militaire organisatie = organisaties van burgers die geloven in
de fascistische leider, horen totaal niet tot het leger maar vertonen zich wel in
een legeruniform [SS] [kan wel aan de macht komen en dan worden ze een
gewone militaire organisatie aangezien zij nu de staat zijn {Taliban, IS}] vs
geregeld en gecontroleerd leger door de overheid
– Machocultuur: mannen = soldaten (naast boeren en arbeiders); vrouwen =
broedmachines aan de haard
9. Imperialistische buitenlandse politiek en continue strijd om de eigen natie te laten overleven
10. Staatsgeleide economie (met samenwerkende klassen ipv conflicterende klassen) nadruk op
wapenindustrie, grote openbare werken, landbouw en zware industrie
Fascisme in Spanje
- Franco kwam aan de macht na militaire rebellie en burgeroorlog ‘36-’39
- Kreeg steun van Hitler en Mussolini
- Actualiteit: erfenis van Franco
Franco’s graf wordt verplaatst: beslissing van Linkse Regering: redenering = Hitler en
Mussolini hebben geen mooi graf maar worden vergeten dus waarom heeft Franco dit wel?
Lag op flank van een berg: bedevaartsoord voor aanhangers
Familie komt in opstand!: oneerbiedig om een dode te verplaatsen.
Massagraven die er kwamen onder F. worden nog steeds opgegraven/gevonden
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lpsummaries. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.