VERDIEPING IN DE THEORETISCHE ORTHO
LES 3 : KRITISCH-EMANCIPATORISCH PARADIGMA (MENS ALS GERECHTIGHEID)
1. SITUERING & MENSVISIE
1.1. SITUERING
1.1.1. TIJDSGEEST 1970-1980
- Opflakkering in jaren 60-70-80
- Periode flower-power
- Herwonnen vrijheid stond voorop, mensen komen op voor hun eigen belangen
- Er is een heel sterk bewustzijn in onze samenleving rond het belang van rechten en het opkomen van
rechten
- Er kwamen protestbewegingen op gang
- Maatschappij-kritische bewegingen
Mensen die kritisch beginnen denken over de samenleving protesten
Tegen bepaalde gangbare zaken in de maatschappij
Bv. wonen als een recht: iedereen heeft het recht om een woonst te hebben
Bv. protest tegen de oorlog in Vietnam, “vrijheid voor Vietnam”
Bv. zeggenschap over het eigen lichaam, recht op abortus, “baas in eigen lichaam”
Studentenprotestbewegingen
Vakbonden zijn opgericht, om op te komen voor de belangen van mensen/werknemers
Zorgen voor sociale rechtvaardigheid
1.1.2. ZORGKRITISCHE BEWEGING
- ontstaan in de zorg (kritische beweging tegenover hoe zorg werd georganiseerd)
- Mensen die in de zorg werden ondergebracht: ver van de maatschappij, aan de rand van een centrum,
ze werden uit de maatschappij gehaald en ondergebracht in instituten waar professionele mensen het
voor het zeggen hadden. Cliënten ondergaan de behandeling, zonder hier zelf inspraak op te hebben.
Ze hadden vragen bij de praktijk en wilden dat dit anders zou worden ingedeeld
- Deficitbenadering
Je kijkt naar mensen vanuit een probleembenadering, vanuit een focus met alles wat niet
goed gaat
Je gaat kijken waar de tekorten zitten, dat we moeten gaan wegwerken?
We kijken enkel naar dit, maar niet naar mogelijkheden van de mensen
- Verschillen zijn deviant en pathologisch, dus streven naar normalisatie
- Proces van ‘othering’ : constructie van de ander als apart & gedisconnecteerd
- Machtsprocessen: dominante meerderheid vs. minderheidsgroepen
- Dit alles leidde tot marginalisatie, onderdrukking, discriminatie, uitbuiting..
- Grootschalige residentiële instituten
Hoe zorg georganiseerd werd in de instituten werd in vraag gesteld
- Het leven van mensen werd volledig overgenomen en geregisseerd door anderen
, Grote hiërarchie dokters hadden het voor het zeggen, als cliënt zeer weinig zeggenschap
- Te grote afstand tussen cliënt en professioneel, strikte hiërarchie
- Te grote discrepantie/verschil tussen binnen- en buitenwereld
Institutionele wereld verschilde enorm van de echte wereld
- Individualiteit en uniciteit van mensen werd genegeerd en ook een stukje onderdrukt
1.1.3. GEVOLGEN HIERVAN
- Opkomst voor erkenning mensen zonder papieren
Niemand is illegaal, maar mensen door een systeem in illegaliteit brengen
Dit komt omdat wij hen niet erkennen
Kritische beweging tegenover hoe de maatschappij omgaat met illegale vluchtelingen
- Opkomst voor erkenning gebarentaal door dovengemeenschap
Mensen hebben heel sterk het gevoel dat ze niet mogen zijn wie ze zijn
Mensen worden begeleid naar de norm
We hebben een groot communicatief netwerk uitgerekend zoals gebarentaal, liplezen… maar
deze mensen hebben niet de indruk dat hun taal wordt geapprecieerd door de omgeving
- Hart boven hard – burgerbeweging komt op voor menswaardig bestaan
Beweging van mensen (middenveldorganisatie)
Ze komen op voor een beter menswaardig bestaan
Kijkt heel kritisch naar ons beleid
Heel veel mensen in de maatschappij zijn niet in staat tot het leven van een menswaardig
leven
Bv. leven onder het minimum
Bv. ongelijkheid binnen de maatschappij (arm-rijk), heel veel mensen komen niet rond
Bv. herverdeling van middelen
Ze proberen druk te geven aan de regering om ermee om te gaan
1.2. POSTMODERN-KRITISCH MODEL
- Postmodernisme
Filosofische stroming die ook in deze periode is ontstaan
We hebben heel lang in de ontwikkeling van de samenleving iets gehad dat voor ons de grote
waarheid was
“op die manier moeten we leven en we moeten ons hier allemaal naar schikken”
Dit is heel lang de religie geweest, waarbij de Paus de macht had. Zij hadden de waarheid in
handen
wetenschap was de waarheid, iedereen moest kennis op doen over de samenleving
liberalisme
socialisme
Doorheen de geschiedenis zijn er kaders geweest die mensen vertelden hoe ze moesten
leven
Onze SL is veel te complex om dit door één kader te laten lijden
- Jean-François Lyotard’s « La Condition Postmoderne » in 1979
Scepticisme
o We moeten af van grote kaders die “de waarheid” zijn
o Heel kritisch naar de macht die gepaard gaat met de grote kaders en verhalen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hyndicleymans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.