Sterftecijfers 2015 (CBS)
- Totaal aantal overledenen: 147.134
- Kanker: 45.716 (31%)
- Ziekten van hart en vaatstelsel: 39.300 (27%)
- Ziekten van de ademhalingsorganen: 12.678 (9%)
Top 3 risicofactoren voor wereldwijde ziektelast:
- Hypertensie 7% of global DALYs
- Roken 6.3% of global DALYs
- Alcoholgebruik 5.5% of global DALYs
Grote risicofactoren in west Europa:
- Hypertensie
- Roken (ook meeroken)
- Hoog BMI
- Hoog TC (totaal cholesterol)
Roken:
- 1/5 dagelijks, 1/4 wel eens
- 1964: oorzakelijk verband tussen roken en longkanker en COPD
- 2017: oorzakelijk verband tussen roken en 32 ziekten!
o Kanker
o HVZ (coronaire hartziekten 21%, beroerte 14%, hartfalen 10%)
o Respiratoire aandoeningen (longkanker 85%, COPD 78%)
o Overig
- RIVM schat ca. 19.000 overlijdens per jaar in Nederland als gevolg van roken op een totaal
van ongeveer 150.000 overlijdens per jaar (+- 13%)
Stoppen met roken
- Met interventies van de huisarts stoppercentages van ca. 20%
- Voorlichting:
o Korte motivatie verhogende interventie bij overwegers
o Intensieve ondersteunende interventie bij gemotiveerde rokers
- Medicamenteuze ondersteuning
o Nicotinevervangende middelen
o Nortriptyline, bupropion (antidepressiva) of varenicline
Hypertensie
- De 20-50% van de Nederlandse populatie 35-70 jaar heeft hypertensie (RR > 140/90)
- 2 soorten
o Essentiele hypertensie
Geen aanwijsbare oorzaak
o Secundaire hypertensie
Renale oorzaken!
Endocriene oorzaken
Overige oorzaken
- Hypertensie is verantwoordelijk voor 20-30% van de totale sterfte aan HVZ
1
,Samenvatting risicofactoren
Hypertensie
- Versnelde mechanische beschadiging van het hart- en vaatstelsel
o Linkerventrikel chronisch overbelast
o Optreden van coronaire sclerose
o Schade aan de nieren
- Beloop is veelal asymptomatisch
- Één van de ernstigste risicofactoren voor het ontstaan van HVZ, maar is zelden een solitaire
risicofactor
Dislipidemie
- Prevalentie van een ongunstig totaal cholesterol tussen de 35 en de 70 jaar:
o Vrouwen 19-26%
o Mannen 25%
- Verschillende vormen van lipiden
o Totaal cholesterol
o Triglyceriden
o TC/HDL ratio risicoschatting
o LDL-cholesterol monitoren behandeling
o HDL-cholesterol
Dislipidemie
- Risicoschatting aan de hand van TC/HDL-ratio icm verschillende andere risicofactoren
- Sterk verhoogde cholesterolwaarden (TC > 8 mmol/l of LDL > 5 mmol/l) denk aan
familiaire hypercholesterolemie
- Hypertriglyceridemie > 10 mmol/l verhoogd risico op pancreatitis
Oorzaken dislipidemie
- Inactiviteit
- Overgewicht
- Verzadigde vetten in dieet
- Hypothyreoïdie
- Mutaties in genen betrokken bij lipoproteïne metabolisme
Chronische nierschade
- Ruim 10% van de Nederlandse populatie heeft chronische nierschade
- Testen van de nierfunctie:
o Bloed: kreatinine en eGFR (glomerulaire filtratie snelheid)
o Urine: albumine, micro- en macroalbuminurie
Oorzaken van chronische nierschade
- Pre-renaal
o Verminderde doorbloeding
o Atherosclerose
- Renaal
o DM (28%)
2
, Samenvatting risicofactoren
o Hypertensie (21%)
o Glomerulonefritis
o Erfelijke nierziekten
- Post-renaal
o Nierstenen
o Pyelonefritis
Chronische nierschade
- Oorzaken leefstijlfactoren
o Hoge zoutinname
o Medicatie
o Leeftijd
o Genetische factoren
o Overgewicht
o Roken
- Risicofactoren op het ontstaan van:
o HVZ
o Eindstadium nierfalen (dialyse)
o Zeker in combinatie met hypertensie en DM
Overgewicht
- Prevalentie overgewicht volwassenen:
o Vrouwen 30%
o Mannen 41%
- Prevalentie obesitas volwassenen:
o Vrouwen 12%
o Mannen 11%
Classificatie van BMI en buikomvang bij volwassenen
Normaal gewicht BMI 18.5-24.9
Overgewicht BMI 25-29.9
Obesitas BMI 30-39.9
Morbide obesitas BMI > 40
Mannen Vrouwen
Normale buikomvang < 94 cm < 80 cm
Vergrote buikomvang 94-102 cm 80-88 cm
Ernstig vergrote buikomvang > 102 cm > 88 cm
Hypertensie
Onderzoeksgegevens suggereren dat ongeveer de helft van de mensen die behandeld wordt voor
hypertensie niet de streefwaarde haalt (en dus eigenlijk onderbehandeld zijn).
Oorzaken van hypertensie
- Primair / essentieel
o Multigenetische origine
o 95% van hypertensie in eerste lijn, 85% van de hypertensie in tweede lijn
- Secundair
o 5% van hypertensie in eerste lijn, 15% van hypertensie in tweede lijn
o Oorzaken
Nierarteriestenose !
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KimVandenput. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.