Samenvatting klinische vraagstukken hoofdpijn en angst
Hoofdpijn is een veelvoorkomende aandoening (95% ooit last van gehad, 5-15% regelmatig last). 3%
van de huisartsbezoeken en 20% van de patiënten bij neurologie komt met hoofdpijnklachten. In je
hersenen zelf heb je geen nociceptoren dus kun je eigenlijk geen pijn ervaren. In de volgende
structuren zitten wel nociceptoren:
- Extracranieel
o Sinussen
o Oogkassen
o Tanden
o Oren
o Gewrichten
o bloedvaten
- Intracranieel
o Bloedvaten
o Meningen
Secundaire hoofdpijn: wel een andere onderliggende oorzaak, als gevolg van:
- Hersentumor
- Hersenbloeding
- Herseninfarct
- Hersenabces
- Sinusitis
- Meningitis
- Hoofdtrauma
- Epileptische aanval
- Middelengebruik of onttrekking
De cirkels van Loeser geven de verschillende componenten van pijnervaring
aan. Eigenlijk moeten alle cirkels ‘’behandeld’’ worden in de behandeling van
pijn.
Migraine is een aanvalsgewijze, halfzijdige hoofdpijn (kan bij kinderen
beiderzijds voorkomen). De pijn is bonkend van aard en gaat gepaard met
misselijkheid, braken, fotofobie en fonofobie. De pijn is dusdanig hevig dat
1
,Samenvatting hoofdpijn en angst
activiteiten gestaakt moeten worden. Migraineaanvallen duren tussen de 4 en de 72 uur. Ongeveer
10% van de bevolking heeft migraine, waarbij de aandoening vaker bij vrouwen dan mannen
voorkomt. 1/3e van de migraine patiënten ziet een aura voorafgaand aan een migraine aanval. Deze
aura’s zijn vaak visueel (flikkeringen die steeds groter worden), maar kan zich ook uiten als
sensorische, motorische of taalproblemen. Het aura duurt 5-60 minuten.
Behandeling van migraine:
- Leefstijladviezen
o Regelmaat, voldoende slaap en ontspanning
- Behandelingen tijdens de aanval
o Paracetamol/NSAID met anti-emeticum
o Triptanen als neusspray, tablet of injectie (serotoninereceptor in de hersenen)
Beginnen met gebruiken als de hoofdpijn begint
- Preventieve behandeling
o Bij >2 aanvallen per maand
o Propranolol, topiramaat (vermindert ook de eetlust) of candesartran
Spierspanningshoofdpijn is een hoofdpijn die als een band om het hoofd voelt. Typisch voor deze
hoofdpijn is dat hij erger wordt aan het einde van de dag. Soms zijn mensen wat misselijk, maar ze
hoeven niet te braken. Spierspanningshoofdpijn is vervelend, maar je hoeft activiteiten niet te staken.
- Pathofysiologie
o Overprikkeling van de n trigeminus continue
signalering naar de hersenen
o Centrale sensitisatie speelt ook een belangrijke rol
(bij alle chronische pijnklachten)
- Behandeling:
o Leefstijladviezen: ontspanning, goede houding,
voldoende slaap, weinig cafeïne of mindfulness
o Medicatie:
Amitriptyline 10 mg ante noctum (evt verhogen naar 40mg)
Kan ook voor andere vormen van chronische dagelijkse hoofdpijn
gebruikt worden
Er is een relatie gevonden tussen nekklachten en spierspanningshoofdpijn. Vaak is er pijn aan de
peesaanhechting en er kan sprake zijn van hypertonie van de schouder/nek spieren
Medicatieafhankelijke hoofdpijn kan ontstaan als >15 dagen per maand pijnstilling gebruikt wordt (of
> 10dagen per maand triptanen). Hoofdpijn ontstaat vooral als de pijnstillers zijn uitgewerkt (in de
ochtend en in de nacht). Het beleid omvat per direct stoppen met pijnstillers en de hoofdpijn die
overblijft gericht behandelen.
Clusterhoofdpijn komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Vaak begint het tussen de 20-30 jaar.
Aanvallen komen vooral ’s nachts voor en vaak een aantal nachten/weken achter elkaar. De duur van
een aanval varieert van minuten tot uren en gaat gepaard met een hevige pijn achter een oog/of
temporaal (suïcide hoofdpijn). De hoofdpijn gaat gepaard met het syndroom van Horner, tranen en
roodheid rondom het oog en neusuitvloed/verstopping.
- Behandeling:
o Behandeling tijdens een aanval
Sumatriptan injecties
7l O2 per minuut inademen
o Preventieve behandeling
Verapamil (calcium antagonist)
2
, Samenvatting hoofdpijn en angst
De nervus trigeminus (N V) speelt een belangrijke rol bij de vitale sensibiliteit van het hoofd, de
motoriek van de kauwspieren en het ontstaan van primaire hoofdpijn. Deze zenuw bestaat uit 3 takken
(ophthalmicus, maxillaris en mandibularis) die ontspringen uit het ganglion van Gasser.
Trigeminusneuralgie komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen, en vooral bij mensen > 40 jaar.
Het is een schietende pijn in het verloop van de trigeminus die zowel spontaan als bij
aanraken/bewegen kan ontstaan. De pijn zit meer in het gezicht i.p.v. echt in het hoofd. Vermoedelijk
ontstaat trigeminusneuralgie door een bloedvat wat continu tegen de zenuw aandrukt. Bij 15% van de
patiënten met trigeminusneuralgie kan op de MRI een oorzaak vastgesteld worden.
- Behandeling:
o Anti-epileptica (carbamazipine 200mg 1-2dd, verhogen tot pijn verdwenen is; meestal
bij 600-800mg/dag)
o Operatie (Jenetta operatie waarbij materiaal tussen de zenuw en het bloedvat geplaatst
wordt of een Sweet procedure waarbij het ganglion deels kapot gemaakt wordt)
De trigeminale autonome cefalalgieën (TAC’s) zijn primaire hoofdpijnvormen met eenzijdige heftige
hoofdpijn die gepaard gaan met autonome verschijnselen zoals een rood oog, tranend oog, een
loopneus of verstopte neus, miosis of ptosis (syndroom van Horner) en vaak bewegingsdrang. De
meeste vormen verlopen in aanvallen.
- Cluster hoofdpijn
o Zie boven
- Paroxismale hemicrania
o Zeldzaam en vooral bij vrouwen. Aanvalsgewijze hoofdpijn die op clusterhoofdpijn
lijkt, maar met een hogere frequentie (5-30x per dag) en een kortere duur (max 30
minuten). Behandeling met indomethacine (2dd 50 mg) doet de aanvallen vrijwel
meteen stoppen
- Sunct-suna
o SUNCT = short-lasting unilateral neuralgiform headache attacks with conjunctival
injection and tearing
o SUNA = short-lasting unilateral neuralgiform headacke with cranial autonomic
symptoms
o Kortdurende aanval (max 2 minuten) met prominente oogafwijkingen
o Profylaxe kan met carbamazepine, lamotrigine, gabepentine, topiramaat of prednison
- Hemicrania continua
o Chronische, unilaterale hoofdpijn die reageert op indometacine
o De autonome verschijnselen zijn minder opvallend of afwezig
Arteritis temporalis is een auto-immuunaandoening waarbij een vasculitis ontstaat. Het komt vooral
voor bij mensen > 50 jaar, en vaak in combinatie met polymyalgia rheumatica (PMR). Een ernstige
complicatie is cave blindheid, waarbij door afsluiting van de artiae cilliaris posterior ischemie van de n
opticus optreed blijvende blindheid. Bij arteriitis temporalis is het gebied rond de a temporalis
drukpijnlijk en zijn pulsaties niet voelbaar. De pijn kan verergeren met kauwen/praten en er kan sprake
zijn van haarkampijn.
Diagnose:
- Verhoogd BSE
- Halo om de a temporalis op de echo
- Biopt
Behandeling arteriitis temporalis: acuut starten
met prednison
Hersentumoren
Prevalentie:
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KimVandenput. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.