IE & Techniek
Hoorcollege week 1
Vatbaar voor octrooi zijn uitvindingen die
- Nieuw zijn
- Op uitvinderswerkzaamheid berusten en
- Toegepast kunnen worden op het gebied van de nijverheid
Technische innovatie: bescherming van producten en werkwijzen
- Octrooirecht
- Chipsrecht
- Kwekersrecht
Ratio van bescherming
Bescherming van IE zouden we moeten aanbieden, why. Waarom een octrooirecht
verlenen?
Stimulering van de productinnovatie
- Bevordering van investeringen
o Het ontwikkelen kost veel geld, bijvoorbeeld bij een nieuw medicijn
ontwikkelen. Als er niet een voldoende periode is om dat geld terug te
verdienen, dan kan er nooit geïnvesteerd worden en wordt het risico te
groot. Het idee van de wetgever is dus duidelijk dat grotere investeringen in
nieuwe technologieën mogelijk gemaakt kunnen worden.
o Octrooirecht leidt in principe tot een monopolie positie
- Langere amortisatieperiode
o Periode die nodig is om de financiële investering ‘af te lossen’, in dit geval dus
terug te verdienen.
- Iemand die met een nieuw product op de markt komt, heeft een soort exclusiviteit
op deze markt ‘Natuurlijke’ periode van marktexclusiviteit voorsprong door
innovatie. Concurrenten hebben namelijk een periode nodig om jouw producten te
onderzoeken en vervolgens na te kunnen bootsen.
- Verlengde periode van marktexclusiviteit beschermingsduur industriële
eigendom.
o De wetgever heeft twijfel of de natuurlijke voorsprong namelijk voldoende is
om het geld terug te verdienen. Daarom biedt het IE een verlengde periode
van 20 jaar.
- Op deze manier wordt er een innovatiecyclus gevormd. Voor 20 jaar zijn ze
beschermd en dan wordt het toegankelijk voor het publieke domein.
Andere redeneringen
- Je zou ook kunnen stellen dat het octrooirecht gewoon een vergoeding is voor het
intellectuele werk dat is geleverd door de uitvinder. Dit is eigenlijk een beroep op
redelijkheid en billijkheid
, - Het feit dat je iets hebt gecreëerd wat er nog niet was, betekent dat je een
eigendomsrecht verkrijgt op het uitgevonden. Dit is het natuurlijke gevolg van je
schepping.
Openbaarmaking
- Voor het verkrijgen van een octrooirecht is de publicatie van de uitvinding verplicht.
Je moet het openbaar maken.
- De technische oplossing moet in het kader van de inschrijving openbaar worden
gemaakt. De oplossing moet in alle opzichten openbaar worden gemaakt. Mocht je
niet een octrooirecht verkrijgen, dan zou je juist alles eraan doen om de kennis niet
openbaar te maken.
- Octrooiregister is vrij toegankelijk, dus een belangrijke bron van technische kennis.
Deze registers zijn hele belangrijke bronnen om kennis te nemen van technische
ontwikkelingen.
Maatschappelijke kosten
- IE-rechten staan niet los van andere maatschappelijke behoeften. Het gaat hier om
kosten van concurrentievrijheid en vrijheid van mededinging
- Beschermde uitvindingen octrooirechten beperkt de vrijheid van mededinging en
er ontstaan monopolie posities. Concurrenten kunnen niet zomaar nabootsen en ze
moeten hier toestemming voor hebben.
- Voorbeeld gezondheidszorg: concreet relevant dat wat het betekent dat de
concurrentievrijheid buiten werking wordt gesteld? Hogere prijzen voor de
medicatie. Stimulans van innovatie aan de andere kant en het betalen van
monopolyprijzen aan de andere kant.
Bedrijfsgeheimen
Wisselwerking met het octrooirecht
- Bescherming bedrijfsgeheimen: geheimhouding
o Je kan er als onderneming ook voor kiezen om jouw technische ontdekking
gewoon geheim te houden via de wetgeving van bedrijfsgeheimen. Je zou
dus beide routes kunnen bewandelen.
o Potentieel voordeel is dat bedrijfsgeheimen oneindig kunnen duren. Mocht
het slagen om een technische kennis echt geheim te houden, dan kan dit
voordelig zijn voor de onderneming om het echt geheim te houden.
- Octrooirecht: openbaarmaking tijdens registratie
o Zelf openbaar maken via de registratieprocedure en als beloning krijg ik een
octrooirecht
- Het hangt heel erg af van het product en het terrein van de technologie
Toepassingsgebied
- Alternatief voor octrooirecht
o Kosten besparen van de aanvraag
De aanvraag kost tijd en geld, je moet een octrooigemachtigde
hebben, je moet met octrooibureau in gesprek gaan
o Geen noodzaak om kennis met anderen te delen
, o Potentieel langere beschermingstermijn
o Voorwaarde: geen reserve engineering mogelijk (toegestaan bij WBB):
Je kan op bescherming van bedrijfsgeheimen niet vertrouwen als de
technische kennis van jouw product kan worden afgeleid uit jouw
product zelf. Want dan is het nabootsen heel makkelijk door het
product te analyseren.
Dit is vooral op het gebied van mechanica en bouwdelen te maken
heeft, want dit is voor concurrenten heel makkelijk om te analyseren
en vervolgens na te bootsen.
Bij verf is het bijvoorbeeld heel moeilijk om na te bootsen, dus dan
werken bedrijfsgeheimen wel goed.
Toch wordt een octrooirecht vaak noodzakelijk geacht, omdat vaak te
achterhalen is hoe de technische kennis is ontstaan.
- Geen IE-recht beschikbaar, maar bedrijfsgeheimen kunnen ook op nadere gebieden
van toepassing zijn;
o Methodes en concepten
o Business methodes, TV formats
Andere alternatieve beschermingsmogelijkheden voor technische innovatie?
- Merkenrecht en auteursrecht
o Merk is een onderscheidingsmiddel om duidelijk te maken waar het product
vandaan komt. Je hebt woordmerken, beeldmerken, zolang het maar een
herkomstaanduiding heeft.
o Scheerkoppen van Philips (belangrijke HvJ-zaak). Iets wat op zich technisch
bepaald is, het ziet er zo uit omdat het technisch niet anders kan, maar toch
hebben wij als consument ook een merkassociatie. We leggen een link tussen
een bepaald product en een bepaalde herkomst.
o Als een technische innovatie niet per se een onderscheidend vermogen
heeft, maar wel door de consument zo wordt herkend als een
onderscheidend merk dan komt het in aanmerking voor merkenrecht. Kan
dus zowel merk als octrooi!! Maar dan andere ratio
Ratio van bescherming merkenrecht
- Markttransparantie
o Bevordering van eerlijke mededinging (staat dus haaks op het octrooirecht)
o Bescherming van de consument
o Bijdrage aan een functionerende markt die alleen mogelijk is door
transparantie over de herkomst van merken en diensten. Maar als jij een
transparante markt wil hebben, kan daar geen innovatie cyclus aan de
grondslag liggen. Je wil niet dat na 20 jaar het merk Coca Cola kan vervallen
en ineens iedereen dit kan gaan gebruiken en eigen drankjes kan gaan
brouwen. Er is dus een mogelijkheid tot oneindige verlenging (statische
continuïteit)
- Er is dus een conflict tussen statische continuïteit van het merkenrecht en de
innovatiecyclus van het octrooirecht
, o Technologie kan dus niet door het merkenrecht beschermd worden, want de
wetgever wil deze clash voorkomen. In het merkenrecht zit de
functionaliteitsdoctrine, want deze tekens zijn uitgesloten voor het
merkenrecht. Uitsluiting van functionele tekens:
Tekens de uitsluitend bestaan uit de vorm die, of een ander kenmerk
dat
Door de aard van de waren wordt bepaald;
Noodzakelijk is om een technische uitkomst te verkrijgen
(bijvoorbeeld het lego steentje)
Een wezenlijke waarde aan de waren geeft
Zo voorkomt de wetgever een clash tussen merkenrecht en
octrooirecht. Technische oplossingen mogen niet worden beschermd
door het merkenrecht, zo kan namelijk een octrooirecht na 20 jaar
ineens worden beschermd door het merkenrecht. En dat moet
voorkomen worden want dan moet het toegankelijk worden voor het
publiek domein.
o HvJ Philips Remington zaak:
De legitieme doelstelling weer, particulieren niet toe te staan een
merk in te schrijven ten einde uitsluitende rechten op technische
oplossingen te verkrijgen of te bestendigen (p. 82)
Geen kunstmatige verlenging van de octrooirechtelijke
beschermingsperiode
Achtergrond hiervan is de concurrentievrijheid te waarborgen en een
eeuwig monopolie is onwenselijk
Scheidslijn tussen technische technologie van het octrooirecht en andere IE
rechten zoals auteursrecht, handel- en merkenrecht. Is dit een strikte scheidslijn of
wat verdere nuances op zijn plaats zijn? Nuances via auteursrecht?
Regel zonder uitzondering?
Auteursrecht:
- Op zich afkomstig uit het domein kunst en cultuur. Maar als je in de
auteurswetgeving leest hoe de bescherming wordt omschreven, waarom is het dan
niet mogelijk om technische oplossingen auteursrechtelijk te beschermen?
- Onder werken van letterkunde, wetenschap of kunst verstaat deze wet […] in het
algemeen ieder voortbrengsel op het gebied van letterkunde, wetenschap of kunst,
op welke wijze of in welken vorm het ook tot uitdrukking zij gebracht.’ (art. 10 lid 1)
- Technische oplossing heeft met wetenschap te maken, dus als je dit tot uitdrukking
brengt om dit in een nieuw product op te markt te exploiteren, kan dit dan via
auteursrecht? Toch niet zo gescheiden als het lijkt. In het lijst van erkende werken in
art. 10 staat namelijk ook bijvoorbeeld computerprogramma’s en het voorbereidend
materiaal
o Toch zegt het auteursrecht dat het computerprogramma een werk van
letterkunde is, maar tussen het auteursrecht en octrooirecht een grens
verloopt.
Samenloop auteursrecht en octrooirecht?
