Probleem 3 Who’s the boss ?
Leiderschap
Leider
Degene met de macht of de baas van andere mensen. Beïnvloedt attitudes, overtuigingen,
gedrag en gevoelens van andere mensen.
Formele leider wordt aangewezen door de organisatie.
Informele leider wordt gevormd door interactie met collega’s.
Leader emergence
De karakteristieken van de individuen die een leider worden.
Leader effectiveness
Het gedrag van de nieuwe leider wordt bestudeerd dat leidt naar een bepaald resultaat
voor de groep of organisatie.
Hoge intelligentie, dominantie, self-efficacy en zelfmonitoring zijn goede voorspellers voor
beiden.
Destructieve leiders
Als de leider niet zijn best doet om goed werkt te verrichten
Destructief leiderschap (Einarsen, Aasland & Skogstad, 2007)
Het systematische en herhaaldelijke gedrag van een leider dat de regels van de
organisatie breekt door doelen, taken, bronnen, effectiviteit en / of motivatie, welzijn
of baantevredenheid van de organisatie ondermijnen of saboteren.
3 soorten destructieve leiders
- Ontspoorde leider
Gedraagt zich oneerlijk en hij vertoont gedrag dat de organisatie niet ten goede komt,
zoals luiheid, fraude en diefstal.
- Ondersteunende maar ontrouwe leider
Toont wel begrip voor ondergeschikten, maar breekt de doelen van de organisatie door
de vervulling van doelen te ondermijnen.
- Tiran
Accepteert de doelen van de organisatie, maar zoekt naar een manier om deze doelen
te behalen door middel van het manipuleren en vernederen van ondergeschikten.
Toxic triangle (Padilla, Hogan & Kaiser)
Al deze elementen in de driehoek moeten aanwezig zijn
- De ontvankelijke volgers van de leider, deze zijn te verdelen in twee groepen:
o Samenspannende volgers
Hebben slechte waarden, een gelijke overtuiging over de wereld en ambitie
o Conformerende volgers
Zijn niet ver in de volwassenheid, hebben een lage zelf-evaluatie en niet
vervulde behoeften.
- De destructieve leider zelf
Heeft een ideologie van haat, charisma, negatieve levensthema’s, gepersonaliseerde
macht en narcisme.
- De bevorderlijke omgeving van de leider
Heeft een gebrek aan controles en balans en ineffectieve instituten, is onstabiel, bevat
bedreigingen en culturele waarden.
, Leiderschap en leider ontwikkeling (Day)
- Leider-ontwikkeling
Proces dat zich concentreert op de ontwikkeling, het behouden of het verhogen van
individuele leider-eigenschappen, zoals vaardigheden en kennis.
- Leiderschap-ontwikkeling
Een proces dat zich focust op de relatie tussen de leider en de volgers en op de
ontwikkeling van een omgeving waarin de leider relaties kan opbouwen die de
coöperatie en de uitwisseling van bronnen verbeteren.
Interpersoonlijke competentie
Belangrijkste vaardigheid om leiderschap te ontwikkelen.
De soort van competentie die sociaal bewustzijn en sociale vaardigheden bevat, zoals de
vaardigheid om een conflict op te lossen.
Vormen van leiderschap (Bass)
- Effectief leiderschap
Wanneer er een verandering wordt doorgevoerd door de leider die het gedrag van de
volgers verandert, die voor zowel de leider als de volgers goed is. Win-win situatie
voor de leider, de volgers en de organisatie.
- Attempted leiderschap
Op het moment dat een leider een poging doet om het doel van verandering te
accepteren. En een poging doet om het gedrag van de volgers te veranderen.
- Succesvol leiderschap
Als gevolg van de moeite van de leider, verandert de volgen zijn of haar gedrag.
Motivatie om te leiden
Men ervaart dat het hebben van macht als plezierig kan worden ervaren. Wanneer men
hierachter komt, ontstaat motivatie om deze macht te behalen en dus te gaan leiden, dit wordt
power motive genoemd.
Drie motieven om te leiden (Chan & Drasgow)
- Instrumenteel motief
Benadrukt het persoonlijke voordeel van het leiderschap. Een leider met dit motief zal
dus leiden vanwege het eigen belang.
- Affectief-identiteitsmotief
Kan geïnterpreteerd worden als een machtsmotief, gekarakteriseerd door een
verlangen naar controle. Een leider zal dus leiden omdat hij of zij graag leidt of de
neiging heeft om verantwoordelijkheden te nemen in een groep.
- Sociaal-normatief motief
Benadrukt de plicht om te leiden wanneer dit wordt gevraagd. Een leider met dit
motief zal zich dus verplicht voelen de leiding te nemen.
Kritiek
- Steekproef bestond alleen uit mensen tussen de 17 en 21 jaar
- Bevatte alleen militairen
Bases of power / Power approach ( French & Raven, 1959)
Power De mate waarin iemand een ander kan beïnvloeden om iets te doen. Dit komt voort
uit de interactie tussen de supervisor en de ondergeschikte.
Expert power