Samenvatting van het vak European Societies, gegeven in de 2e bachelor van sociologie te UAntwerpen. Het vak wordt in het Engels gegeven, samenvatting in het Nederlands. Combinatie van slides en lessen, geen input van de teksten
European societies
The European project
Inleiding
Doel van de les: start EU, problemen, prestaties, ...
Fundamentele fouten in het ontwerp van EU?
Geschiedenis:
- 1944-1945: WOII in België, Frankrijk, Italië, Berlijn, ... → bombardementen/oorlog in Europa
- Nu: veel vluchtelingen, kolonies, ongelijkheden, ... → Europa is in aantrekking (top van wereld)
Geschiedenis van EU
Eenmaking van grote rijken:
- Romeinse rijk + Byzantijnse rijk + Frankse rijk + Ottomaanse rijk + ...
- Eenmaking van gebieden door dynastieke verenigingen + nationale unies
Start van EU na WOII:
- Einde WO2: spanningen tussen communisten, oost-blok, duitsers, ...
➢ Marginalisering van Duitsland
- Nood aan eenmaking → tegen conflicten
➢ Altiero Spinelli: communist → schrijft manifest over ‘een vrij en verenigd Europa’
- Duitsland, België, Frankrijk, Nederland, Italië en Luxemburg (23/07/’52 – 23/07/’02)
- European coal and steel community (ECSC) → EGKS (Gemeenschap voor kolen en staal)
➢ Supranationaal comité: richtlijnen, ideeën, recht, ...
- Verdrag van Rome: uitbreiding van het EGKS in 1957
➢ 2 nieuwe organen: Euratom (atoomenergie) en EEC/EEG (economische)
➢ Gemeenschappelijke markt → geen tarieven/hindernissen voor handel en arbeid
EEG 1970: vervijfvoudiging van handel → creatie van nieuwe organen
- Denenmarken, Ierland en UK (1973) – Griekenland 1961 – Spanje 1986
- 1979: Monetaire eenheid (begin = minder fluctuaties) + methoden van subsidies
- 1987: Europese akte (SEA)
- Verdrag van Maastricht: EEG = Europese unie
➢ 3 pillaren in supranationaal orgaan + Euro (1999) + meer rechtvaardigheid
- Verder: ’95 = Zweden, Oostenrijk, Finland + ’97 = stabiliteit/groeipact + ’99 = arbeidersregels
- 2004: Cyprus, Tsjechië, Hongarije, Letland, Lithouwen, Estland, Malta, Polen ...
- 2007: Bulgarije en Roemenië
- Verdrag van Lissabon: 2002 EU-grondwet + 2004 president/ministers/handvest rechten + ...
,Prestaties: wat heeft het ons gebracht?
Grafieken van de OECD: Verbetering
Levensverwachting: BBP per capita:
Loon: Democratie-score:
Problemen:
- Werkloosheid (ook bij jonge mensen) + weinig verbetering in armoede en andere sociale topics
- Weinig vertrouwen in Europa → nationalisme
- Migratiestromen: buiten en binnen
- Vergrijzing, weinig innovatie en grote spelers in economie, ...
- Financiële kwetsbaarheid
Ontwerp van de EU (fouten)
- Eengemaakte Europese markt: vrije handel + samenwerkingsvennootschappen
- Euro-landen = gemeenschappelijke munteenheid en interest verschillende systemen
- Geen structurele solidariteitsmechanismen
Eengemaakte Europese markt
Gemeenschappelijke handel:
- Meer verschillende specialiteiten internationaal (1 grote speler tegen andere marktspelers)
- Productie: lagere kosten (= lagere prijzen) + standaardproducties (= volledige info klanten)
- Competitie: meer innovatie, lagere prijzen → grote pay-offs in investeringen in bepaalde niche
- Gedeeld: technologie, arbeiders, kapitaal (meest voordelig), samenwerking (groene energie), ...
➢ Arbeiders werken over de grens en kunnen geld naar familie storten (thuis meenemen)
, Nadelen:
- Concentratie van bedrijven → ongelijke gebieden in 1 land (buitenwijken = weinig groei)
- Handelsvoorwaarden: niet altijd voordelig (≈ sector, bedrijf, ...) + bureaucratie = moeilijkheid
- Focus op competitie/Europese klanten focus op veranderingen in globale economie
➢ Gelijkende groei van BBP/jaar ( USA en UK) aandeel in de wereld (< USA en Azië)
➢ Aandeel van de USA blijft vele hoger dan EU → EU is niet goed genoeg
- 1969: nood aan nieuwe manier om de wisselkoers te verminderen → mislukt
- 1979: Europees monetair stelsel instellen (EMS) wisselkoersen en inflatie
- 1968: Europese akte → politieke samenwerking binnen EEG
- 1992: Verdrag van Maastricht → muntunie-overeenkomst
- 1994: oprichting van Europese monetair instituut = centrale bank
- 1997: stabiliteits- en groeipact → begrotingsdiscipline waarborgen na invoering Euro
➢ Regels van Maastricht: deelnemers van € = strenge criteria
➢ Vb. > 3% BBP begrotingstekort // 60% schuldratio – lage rente en inflatie
- 1998: Europese centrale bank
- 1999: Euro ingevoerd
Munteenheid:
- Voordelen: ≠ transactiekosten/onzekerheden, transparantie, geloofwaardigheid, lage interest, ...
➢ Verdwijnen van risico van concurrerende devaluatie
- Nadelen:
➢ Verlies van autonomie (ECB)
➢ Beperkingen fiscaal beleid door stabiliteitspact
➢ Oplopende staatschuld (kapitaal verplaatsingen naar lagere rente)
Optimal currency area:
- = geografisch gebied waar een gemeenschappelijke munt het grootste voordeel levert
- Landen met economische banden → integratie van kapitaalmarkt + vergemakkelijken handel
- Criteria:
➢ Arbeidsmobiliteit + kapitaalmobiliteit → van asymmetrie naar symmetrie verplaatsen
➢ Centrale bank: uniform beleid tegen inflatie → beleid naar symmetrie
- Euro: niet werkend als optimal currency area
➢ Weinig mobiliteit, asymmetrische werking, ...
➢ Fundamentele fout in EU: verschillende systemen
• Corona, toerisme, ... = verschillende invloeden in landen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nikavandenbergh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,39. Je zit daarna nergens aan vast.