Dit is een samenvatting van het onderdeel publiek procesrecht van het vak 'Procesrecht'. Dit onderdeel werd gedoceerd door prof. dr. Sabine Lust aan de Universiteit Gent in het academiejaar . Dit document bestaat uit alle lesnotities
Legaliteitsbeginsel kent 2 componenten:
Elk overheidsoptreden vereist juridische grondslag
o Bevoegdheden v/d overheid zijn “toegewezen”. De overheid kan maar iets doen als
zij die bevoegdheid uitdrukkelijk heeft gekregen.
Overheidsoptreden moet regelmatig zijn = rechtmatigheidsbeginsel: overeenstemmen met
elke rechtsregel v/e hogere rang (bv. omgevingsvergunning uitgereikt zonder inspraak, als
wetgeving zegt dat een bepaald rapport er moet zijn, dan moet het er ook zijn)
Legaliteitsbeginsel vereist handhaving (= overheid op haar verantwoordelijkheid wijzen en eventueel op
haar plaats zetten)
Noodzaak aan rechtsdwang
Rechtsdwang soms niet mogelijk
o Reden = overheid: discretionaire bevoegdheid, waar je niet in kan treden door het
beginsel v/d scheiding der machten
Conclusie: afdwingen van recht het aanwenden van technieken tot voorkomen of herstellen van
rechtsschendingen
Herstel: vaak in een vorm v/e pecunaire schadevergoeding, maar kan ook om een bevel gaan
om een nieuwe beslissing te nemen
o Bv. punt gekregen maar je vindt dat het onvoldoende is gemotiveerd. Gevolg: rechter kan je
bevelen een nieuwe beslissing te nemen maar overheid behoudt volledige
beoordelingsbevoegdheid omdat de overheid niet is kunnen ingaan op de inhoud.
o Bv. cijfer kennenlijk onredelijk. Rechter bekijkt dit met de nodige schroom (marginale
toetsing) want is voor een stuk discretionaire bevoegdheid. Rechter kan niet in de plaats v/d
overheid het beleid voeren. Stel dat rechter vaststelt dat het kennelijk onredelijk is, dan is de
volgende stap dat hij zal vernietigen en bevelen om een nieuwe beslissing te nemen. Als
dossier terugkomt bij de overheid dan is de beleidsvrijheid veel beperkter. Opnieuw hetzelfde
cijfer geven is een probleem, want het cijfer werd beschouwd als kennelijk onredelijk.
o Bv. overheid heeft omgevingsvergunning uitgereikt voor schrijnwerking in natuurgebied. Jij
woont in dit gebied deze zal tegen je eigendom komen. Je gaat hiertegen in beroep bij de
RvVB met het argument dat deze niet wettig kan worden vergund omdat het in strijd is met
het plan van aanleg dat stelt dat het natuurgebied is. Als de rechter vaststelt dat dit klopt, dan
vernietigt men en gaat het dossier terug naar de overheid en is de keuzevrijheid v/d overheid
nul geworden want vastgesteld (met gezag van gewijsde) dat er geen schrijnwerkerij kan in
dat gebied. De rechter is in dit soort gevallen toegelaten om zelf de beslissing te nemen in
plaats v/d overheid.
Rechtsbescherming tegen de overheid (= in feite veel machtiger dan burger) => mogelijkheid om
bestuurshandelingen (= administratieve rechtshandeling) te stellen.
2
, Bestuurshandelingen zijn eenzijdig verbindend: de overheid beslist zonder dat je ermee
akkoord moet gaan
Privilège de la décision exécutoire = voorrecht v/d uitvoerbare beslissing. Wanneer de overheid een
beslissing neemt, is deze ook onmiddellijk uitvoerbaar.
Bv. belastingaanslag in de brievenbus is onmiddellijk uitvoerbaar, je moet onmiddellijk betalen, en als
je niet betaald kan de overheid naar de deurwaarder gaan. Ben je niet akkoord, kan je niet beslissen
om niet uit te voeren, je moet eerst naar de rechter stappen.
Bv. kopen v/e fiets die niet op voorraad was maar je hebt al betaald. Fiets komt niet, je kan niet met
contract naar de deurwaarder stappen, je zal eerst naar de rechter moeten stappen.
Privilège du préalable = voorrecht v/h voorafgaande (= geen voorafgaande tussenkomst nodig)
Heeft niets te maken met een vermoeden van wettigheid. Het is niet de overheid die naar de
rechter moet gaan om de beslissing te mogen uitvoeren, de overheid mag deze uitvoeren.
Bestuursgeschil = geschillen tussen burger en bestuur of tussen besturen onderling over handelingen
die in beginsel uitgaan v/e administratieve overheid en door het publiekrecht worden beheerst.
Technieken van rechtsbescherming:
Preventieve rechtsbescherming = vooraleer een conflict ontstaat, technieken gericht op het
voorkomen van geschillen
Rechtsbescherming a posteriori = eens de bestuurshandeling is gesteld, mogelijkheden om te
reageren tegen de beslissing
Rechtsbescherming door:
“Wetgevende” overheid = politieke rechtsbescherming waarbij bescherming uitgaat van
vertegenwoordigende organen (wetgevende macht) (bv. ombudspersoon)
Administratieve overheid = administratieve rechtsbescherming (bv. klachtrecht en
administratieve beroepen)
Jurisdictionele overheid = jurisdictionele rechtsbescherming, wanneer je met je geschil bij de
rechter terechtkomt.
Einddoel = rechtsherstel bij voorkeur in natura. Wanneer dit niet mogelijk is bij equivalent.
Deel 1. Rechtbescherming
Hoofdstuk 1. Preventieve rechtsbescherming
Uitbouw “administratieve procedure in niet-betwiste zaken” (art. 14, §2 Rvs-wet) = het geheel van
modaliteiten die het bestuur in acht moet nemen bij het uitwerken v/e bestuurshandeling.
Doel = meer zorgvuldige besluitvorming
Bv. formele inspraakmogelijkheden voor de burger zoals bij een openbaar onderzoek i.k.v. een
omgevingsvergunning waar je een periode de tijd krijgt om bezwaren in te dienen. De overheid is zich
zo bewust van gevoeligheiden, de overheid moet antwoorden op de bezwaren.
Bv. beginselen van behoorlijk bestuur = per definitie erop gericht het handelen v/d overheid behoorlijk
te maken.
Bv. openbaarheid van bestuur zorgt voor veel minder willekeurige beslissingen
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper YBK. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,16. Je zit daarna nergens aan vast.