- Virussen: veel moelijker om lokaal te houden → bijna altijd infectie die het hele lichaam doorwandelt (systeeminfectie = koorts etc.)
- Opm: vroeger papoviridae: papillomavirussen en polyomavirussen → nu: papilomaviridae en polyomaviridae
Hepatitis virussen – zie overzichttabel dia 48 foodborne virussen → komen regelmatig samen voor vb. door onveilige seksuele contacten
DNA virussen
Met envelop
HHP
Dubbelstrengs DNA
pathogeen Diagnose transmissie pathologie Detectie // mediactie
Herpesviridae klinisch →zelfde glas, lepel, kus.. Complex genoom 74 genen (long & short unique Aciclovir (Zovirax): IV (of PO)
Alphaherpesvirinae 1. Herpes labialis: Koortsblaas (blaas op region ) = veel genetisch materiaal
overgang huid en mucosa) Epidemiologie HSV1 en HSV2:
humaan herpes virus Eens het virus binnen is: nooit meer buiten -wereldwijd (1/3 populatie Twee belangrijke unieke bio kenmerken:
1 (=Herpes simplex 1 - Immuniteit houdt het onder controle besmet) Neurovirulentie
(HSV)) - Trekt zich terug in ganglia zenuwen, af -geen dieren reservoir = mogelijkheid tot invasie en replicatie in CNS
en toe draak terug uit grot -mens op mens →specifieke binding aan neuronen
2. Herpes stomatitis →neuroinvasiviteit
3. Herpes oesofagitis: minder eetlust - zwakker HSV1: →eigen genen voor virale DNA replicatie (want
4. Herpes menigo-encefalitis: -groot % reeds op kinderleeftijd neuronen maken zelf geen DNA) – polymerase
temporaalkwabben besmet
-prevalentie ↑: ontwikkelingsland Latente infectie
→neurale ganglia: episomaal stadium (HSV1 en
1 2)
→reactivatie: in aanw neutraliserende
antistoffen!
2 3 4
→zonder vernietiging van neuronen waarin het
virus repliceerst (immers geen anesthesie)
humaanherpesvirus 2 Orale infectie Sec. laesie: Keratoconjunctivits (keratitis dendritica) Encephalitis
(Herpes simplex virus Prim. lesie: stomatitis ulcerosa: Herpes labialis (koortslip) -na neonatale infectie -Zeer ernstig (70% mortaliteit bij
2) -Tijdens jeugd -na stomatitis ulcerosa (ander: HSV-2) ouderen)
-Pijnlijke zweertjes tong, tandvlees, wang -centrifugale verspreiding - zelfde reccurentie als bij herpes labialis -Centripetale verspreiding
-latente vorm: trigeminal ganglia -bij koorts, stress, zwak IS HSV-2:
Bij gezonde pt: zelflimiterend, soms recidiviërende -zelden infectie voor seksueel
genitale herpes actieve leeftijd
Genitale infectie Bij immuungecomprommiteerde: - prevalentie ↑: ↑aantal seksuele
Primaire lesie - Virale meningitis partners
-aften, zeer pijnlijk, veelal alg symptomen (3W) o =sub acuter (in vgl met bact
meningitis) Gelijkaardige behandeling als 1
Secundaire lesie: o Kan sluipen, begint over verloop Veel overlapping
#d-W
1
, -herpes genitalis o Mensen van gedrag veranderen, Genitale herpes: R/ 5-10d aciclovir
-herpes neonatorum verward, aggresief, nekstijfheid 400mg 3x/d
→transmissie: in utero (zelden), intrapartum
(75%), postnataal
-meestal symptomatisch, hoge mortaliteit,
slechte prognose
-3 vormen: huid, oog en mondinfecties (1/3),
encephalitis (1/3), gedissmenieerde infectie (1/3)
humaanherpesvirus 3 Winpokken, waterpokken, chicken pox Gaat zich in slapende vorm terug Primaire infectie: waterpokken Aciclovir IV/PO (hogere dosissen
(Varicella-zoster ➔ Als kind doormaken: ni trekken -besmetting: airborn/ druppels / contact nodig)
virus) (VZV) gevaarlijk <-> ouderen: -cellulaire IS achteruit: herval: -kinderen 2 tot 6 jaar
heel ziek langs verloop spinale zenuw -blaasjes in versch stadia Indicatie verzwakt IS – HIV test?
Herpes zoster (gordelroos) - pijnlijk: irritatie zenuw -besmettelijk 1 dag voor tot 6 dagen na exantheem
➔ Postherpetische pijn -Latente vorm: sensibele ganglia
➔ Surinfectie (streptococcen, =indicatorziekte: diagnose om
stafylococcen) HIV te stellen (verminderde Secundaire infectie: gordelroos (zona)
=zeer pijnlijk want irritatie zenuw = neuralgiën cellulaire immuniteit) -blaasjes: aantasting 1 dermatoom; zenuwpijn
➔ Zien dit ook bij oudere -infecties bij immuungecompromiteerde
hoe donkerder huid hoe kwetsbaarder voor pt, zwak IS, gezonde pt
genezing in lidtekens → mensen verliezen vaak die net infectie heeft →Virus trekt zich terug in zenuwknopen - slapen
pigment → je kan zien of die ooit herpes heeft doorgemaakt (acute →Lijkt op herpes maar meer systemisch
meegemaakt → witte huid iets moeilijker te zien hepatitis, covid) → blaasjes die kapot gaan en genezen in korstjes
→ versch fasen door elkaar
Betaherpesvirinae (CMV) Primaire infectie: Primaire infectie: veelal asymptomatisch (creche) Acute CMV bij immuuncompetent:
Typisch heel jonge kinderen (baby’s) → - Aspecifiek →CMV IgG positief (grote gezwollen cellen) goed counselen, informeren koorts
Human herpes virus 5 asymptomatisch (antistoffen) familie besmetten - Koorts -keel en urine, cervix, sperma, moedermelk nog weken duren
(human Persoon heel vermoeid (gelijkend op klierkoorts) Secundaire infectie:
cytomegalovirus) - Pneumonie Secundaire infectie (↓IS) Behandeling:
(CMV) Kind: banale aandoening / ziekte - beetje koorts - Oesofagitis/ulcera => ni -intra uteriene transmissie (=> kind: intra uterine Gangcyclovir: mogelijk, maar
Ouder: veel zieker, koorts langer, hepatitis, meer eten dood/tragere hersenontwikkeling/ vroeggeboorte) toxiciteit!! : alleen IV
keelpijn, huiduitslag, klieren ... Hele gezin ziek - - Colitis, gastro enteritis -milt en lever vergroting, hemolytische anemie, (pneumonie zoals covid –
baby rap er vanaf - rest niet → verlengde post - Beenmergdepressie trombocytopenie, chorioretinits, verkalking brain aantasting onderst longdelen)
virale vermoeidheid - gelijkaardig aan klierkoorts - Retinitis - Immuungecomprommiteerden (bloedtransfusie/ →gangcyclovir wel geven bij
Ook hier blijft virus aanwezig - heractivatie mog (netvliesontsteking) → orgaan donatie/AIDS/…) immuuncompetent anders geraakt
bij zwak IS vb. chemo, transplantorgaan, HIV kan lijden tot blindheid Kan ook granuloom veroorzaken van virus niet af
Serology (serum stalen) - Encephalitis PO valgancyclovir: bij
- IgG +: past infectie Preventie: contactisolatie voor CMV negatieve beenmergdepressie
o VP: door bloedproducten zwangeren IV fosscavir: alleen IV, fors
(transfusie) Letermovir voor primaire profylaxe hydrateren, pijnlijke genitale
- IgM +: primaire infectie/ reactivatie in Maar meeste infecties gebueren ni op werkvloer, ulceraties
immuungecomprommiteerde pt maar door contact met besmet eerste (eigen) kindje
o VP: EBV, RA CMV bij orgaantransplant pt:
Na 2 weken herhalen Primaire profylaxe: letermovir
2
, viral load (virus isolatie) Mag CMV + → CMV –
- Conventionele culturen: gouden Maar niet CMV + donor naar CMV
standaard – patiet: dus zowel hLA match als
- nog handiger: rapid culture methids: CMV = belangrijk!!
results in 24-48h
antigenemia (pp65Ag) en PCR
bij immuuncompromitteerde pt
human herpes virus 6 Plotse koorts 3 dagen, dan verschijnen vlekjes op Primaire infectie: 1e infectie: exanthema subitum (roseola infantum)
(HHV)-6 gelaat en hals, afdalend Icbt: 10-15 dagen -zeer frequent
= zesde ziekte Exanthema subitum -typisch verloop: 3-5 dagen koorts → daling koorts
Geen kruisreactie andere herpes → exantheem (48h later)
-80% vd volwassenen hebben antistoffen
Secundaire infectie : gedissemineerde infectie
-overdracht door bloedtransfusies en orgaandonatie
bij immungecompromiteerden
Gammaherpesvirinae Klinisch: Epidemiologie: Primaire infectie: asympt met seroconversie of Ampicilline
Mononucleosis infectiosa -wereldwijd verspreid mononucleoisis infectiosa
Human herpes virus 4 Rond onze leeftijd of jonger -aanw in mond en keel secreet -besmetting: via oropharynx (kussen)
(Epstin-Barr virus) -natuurlijke infectie: -infectie lymfoid weefsel (B cellen)
(EBV) In primo infectie - grote *kids: asymt; levenslange IM -koorts, lymfeklierzwelling, pharyngitis,
gezwollen klieren met beslag, *jong volw: 50% mononucleose miltvergroting, leverstoornissen, granuloom
hepatitis, koorts ...→ tast hele *Afrika: Burkitt lymfomen -abnormale mononucleaire cellen (bloedbeeld)
lichaam aan -Geelzucht: 10%
Diagnose: serology: hetrophilic AL →AL die Transmisise: - Exantheem: na toediening ampicilline (100%)
kruisreageren Verspreid vaak onder vrienden of
- Serum serum pr reageert (agglutinates) eerste lief
met schapen bloed Weken maanden voordat dit uit
- Nadelen: VP (HPVB19,CMV, SLE, je lichaam is - kan terugkomen =
sarcoido, lymphoma) gevaarlijk want = trigger tot
- VN: te vroeg in ziekte diagnose ontwikkelen van lymfomen =
proberen stellen, te jong (<4jr) lymfeklierkanker → kan zeer
- Acute IF: VCA1 IgG, IgM, EA, agressief worden vb burckit
heterofielen positief, EBNA: negatief lymfoom - veel pijn, snelle sterke
- Recente infectie: pos CVA IgM &IgG en behandeling
heterofielen, negatieve EBNA, variabele
EA
- Oude infectie: pos VCA IgG en EBNA,
neg VCA IgM
- Nooit infectie: allemaal negatief
1
VCA: viral capsid antigen
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper EllieVanDenEede. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,66. Je zit daarna nergens aan vast.