Inleiding
Voetbalwedstrijden worden massaal bekeken zowel van achter de televisie als
ter plaatse. De voetbalstadions van de plaatselijke voetbalploegen zitten bij elke
thuismatch meestal goed gevuld. Het spreekt voor zich dat in de ploegen uit
hogere klassen meer toeschouwers zitten, maar ook in lagere klassen zijn er
vaak nog veel toeschouwers.
Het voetbal is dus een zeer publieke activiteit met veel aanwezigen. Net zoals in
onze samenleving heb je bij een grote mensengroep dan ook meestal een aantal
heethoofden. Door de adrenaline van de voetbalwedstrijden en de liefde voor
hun club, komt er vaak een agressie los. Deze kan zowel positief als negatief zijn.
Toeschouwers van de rivaliserende ploeg kunnen de negatieve agressie vaak de
bovenhand laten doen nemen. In het stadion zingen de supporters dan liedjes
om hun tegenstander belachelijk te maken. Maar vaak blijft het daar niet bij. Als
de rivaliserende supportersgroepen elkaar buiten het stadion tegenkomen, komt
de agressie naar boven. Aangezien de rivalen vlak voor hen staan, zijn dit de
aangewezen doelwitten om de agressie op los te laten. Zo ontstaan voetbalrellen.
In deze scriptie ga ik dieper in op de psychologische en sociologische
achtergronden van de voetbalvandalen. De profielen van de voetbalvandalen
zullen duidelijk worden. Zijn de zogenaamde hooligans wel steeds de klassieke
heethoofden? Kan het niet zijn dat deze personen slechts een uitlaatklep zoeken
voor hun dagelijkse stress in het beroepsleven? Zijn deze voetbalvandalen wel
allemaal over één kam te scheren?
Dit onderzoek naar de profielen steunt op intense research in boeken, artikels en
andere scripties. Een ander groot deel van de informatie haal ik uit het dagelijks
leven en mijn ervaringen met voetbalsupporters en hooligans. In deze scriptie ga
ik het woord ‘hooligans’ zoveel mogelijk vermijden, aangezien dit een term is die
men in de media al te vaak hanteert. Hooligans zijn ook niet altijd gelijk aan
risicosupporters. Hooligans zijn een relatief kleine groep binnen de groep van de
risicosupporters.
Invloeden
Allerlei invloeden bepalen voornamelijk het profiel van de voetbalvandalen.
Volgens L. L. Van der Vliet (2003) kan je zo ongeveer vier grote invloedsvormen
onderscheiden: demografische invloeden, psychologische invloeden,
sociologische invloeden en invloeden van de sport op zich. Dit benadrukt
nogmaals dat voetbalvandalisme een publiek verschijnsel is dat door de
maatschappij een versterking kent.
Demografische invloeden
Leeftijd
Hoewel de ouderen maar al te vaak de schuld op de jeugd steken, hebben ze
grotendeels wel gelijk. Uit het jaarverslag van het Centraal Informatiepunt
Voetbalvandalisme (CIV, 2005) van seizoen 2004-2005 blijkt dat de
risicosupporters steeds jonger worden. Toch is de grootste groep
risicosupporters de leeftijdsgroep 25-30 jaar. Men kan dus stellen dat de ‘oudere
jongeren’ de grootste groep vormt. Zij nemen de jongeren vaak op sleeptouw. Die
, jongeren willen zich dan bewijzen tegenover hen en zo gaan ze steeds verder.
Maar deze ‘oudere jongeren’ maken het liefst indruk. Dit verklaart ook waarom
de leeftijdsgroep 25-30 jaar er bovenuit steekt. Ze hebben ervaring en dat willen
ze graag tonen. Zo dwingen ze respect en ontzag af.
L. L. Van der Vliet (2003) zegt dat uit zijn interviews blijkt dat de jongeren op 17-
jarige leeftijd in de harde kern stappen. Dit is volgens mij zeer logisch. De meeste
jongeren krijgen rond die leeftijd stilaan meer vrijheid van hun ouders. Ze
worden zelfstandiger en verantwoordelijk voor hun eigen beslissingen. De
jongere gaat met zijn vrienden naar het voetbal en daar stapt hij meestal onder
invloed van ouderen in de harde kern. Hij neemt de gewoontes van die harde
kern over en voelt zich veilig in de hechte groep die de harde kern is.
Geslacht
Een zeer opvallend feit is dat de risicosupporters zelden van het vrouwelijke
geslacht zijn. Bij de meeste enquêtes en onderzoeken naar voetbalvandalisme
behoren de vrouwen niet tot de ondervraagden. Deze opmerkelijke vaststelling
kent echter een vrij gemakkelijke verklaring. Vrouwen en kinderen zijn vaak
aanwezig rondom het stadion, bijvoorbeeld in de supporterscafés. Ze komen
meestal slechts kijken als de ploeg het goed doet. De harde kern noemt hen vaak
successupporters. Het spreekt voor zich dat de harde kern ook maar weinig
respect heeft voor deze personen.
Er zijn natuurlijk wel vrouwen die altijd naar de wedstrijden van hun favoriete
ploeg komen kijken. Zij krijgen meer respect van de harde kern, maar
procentueel gezien zijn ze slechts een minderheid. Je kan ze ook moeilijk bij de
risicosupporters rekenen omdat ze meestal op de achtergrond blijven. Ze zijn
ook niet de aanleiding van de gevechten en jutten de mannen allerminst op.
Meestal vinden ze het ‘typisch mannen’ om te vechten voor een sport. Slechts
heel uitzonderlijk mengen ze zich in het vandalisme en de gevechten tussen de
rivaliserende supporterskernen.
Het feit dat de mannen dan steeds de risicosupporters zijn, is biologisch
verklaarbaar. Het mannelijke hormoon testosteron speelt hierin een belangrijke
factor, zoals blijkt uit het artikel van Goris, P. (2000). In het algemeen aanziet
men het voetbal ook als een mannensport, net zoals vele andere sporten.
Psychologische invloeden
Bepaalde psychologische afwijkingen kunnen een belangrijke rol spelen in het
ontwikkelen van voetbalvandalisme.
Aangeboren
Dit afwijkend gedrag kan aangeboren zijn. De agressie en het vandalisme komen
dan als een soort van natuurlijke reactie. Mensen hebben vaak een natuurlijke
opvliegendheid of bepaalde afwijkingen zoals ADHD waardoor ze meer vatbaar
zijn voor afwijkend gedrag als vandalisme en hooliganisme.
Observatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sammikeuls. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.