College aantekeningen
Historisch Interieur en Design les 6: 19de eeuw
- Vak
- Instelling
Collegedictaat van 10 pagina's voor het vak Historisch Interieur en Design aan de UGent (les 6 2023/2024)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
Voorbeeld 2 van de 10 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
k25
Ontvangen beoordelingen
Voorbeeld van de inhoud
Les 5 : Excursie Stadspaleizen GentLes 6: 19de eeuw
Reader 7: Apolline Malevez – ‘Les douceurs de l’intimité’ : Men and the Making of
Domesticity in Belgian Architecture Magazines (1890-1914)
Samenvatting tekst:
• Altijd link gelegd tussen vrouw en thuis/het huiselijke en man en publiek
• Onderzoek rond de contributies van mannen aan rond het thema van huiselijkheid en interieur
door te focussen op enkele Belgische magazines: L’Emulation, Le Cottage & Le Home
• Intimiteit als belangrijk thema
• Bij de modernisten waren al groepen mannen zoals vb de Nabis die zich bezig hielden met het
huiselijke en het decoratieve, maar deze groepen werden vaak afgeschilderd en minder serieus
genomen hierdoor en zijn ook niet genoeg onderzocht geweest
• Fraiman deed onderzoek naar vrouwen die gemarginaliseerd zijn en niet de traditionele rol in
huis opnemen om de link van de vrouw en het huiselijke van elkaar te scheiden
• Tijdens de Art Nouveau was de rol van de vrouw heel belangrijk voor het gezin, en was
intimiteit tussen vrouw en man in de huiselijke setting een belangrijke manier om
vermoeidheid tegen te gaan en de moraal hoog te houden
• Intimiteit wordt gelinkt met geluk, familie, affectie, gezondheid en moraliteit, hierbij hoort dus
een propere en comfortabele woning
• Een comfortabele/intieme woning = proper, versierd, veel meubilair
• Als casestudy wordt er eerst gekeken naar de Art Nouveau architect Victor Horta: bekend
voor zijn ‘portrait houses’ die vooral in opdracht voor mannen gemaakt zijn of toch naar hun
smaak, maar wel is zichtbaar dat Horta kennis had van de huishoudelijke taken waarvoor hij
kleine details incorporeert in de woning zoals een methode om borden warm te houden tot in
de woonkamer, Horta verstopt ook benodigdheden zoals wc’s en keukenelementen zodat deze
niet zichtbaar zijn maar opgaan in de woning
• Tijdschrift Le Cottage (1903-1905) = gepubliceerd door mannen uit verschillende milieus
(dokter, advocaten,…), definiëren wat een woonst goed maakt, ook belang voor leven op het
platteland tegenover het drukke stadsleven
• Tijdschrift Le Home (1908-1915 & 1920-1926) = focussen vooral op mannelijke lezers,
maar toch enkele pagina’s gefocust op vrouwen (over fashion etc.), meer conservatieve aanpak
dan Le Cottage, er is bijvoorbeeld een passage over huispersoneel en hoe men meer en meer het
salon (de hoofdontvangstruimte) weglaat aangezien men van het huispersoneel af wilt en meer
privacy gezocht wordt om de woning intiemer te maken
• Evolutie van huiselijkheid als een soort beeld/imago, de huishoudelijke taken worden meer
achterwegen gelaten en verzwegen
• Het concept ‘messy history’ wordt naar boven gebracht wat staat voor de bijdrages van
vrouwen aan de carrières van mannen
• Voorbeeld van dit concept aan de hand van Henry van de Velde en Maria Sèthe = in hun
eerste woning Bloemenwerf in 1895 werkte ze beide aan het huis, Sèthe ontwierp de tuin
terwijl van de Velde meubilair maakte, de centrale hal in het huis bevat de piano van Maria
Sèthe en het huis is geordend rond beide hun artistieke creatie, van de Velde ontwierp zelfs
jurken voor zijn vrouw die zij dan maakte zodat ze bij het interieur van de woonst paste, de
jurken waren heel comfortabel en zwierig wat aantoont hoe men begon te experimenteren met
comfort en intimiteit binnen de woning
Lesnotities:
, 1) Industrialisering
- Uitvinding stoommachine
- Encyclopedisme = men wilt alles kennen
- Engeland als nieuwe economische grootmacht
- België als pionier op het vlak van industrialisering
Kapitalisme:
➔ Goedkopere productie dus vanaf dan verschillende prijscategorieën, niet meer luxeobjecten
➔ Ambivalent systeem → positief = democratisering door snellere/goedkopere productie,
nadeel = sociale gevolgen op vlak van werkomstandigheden, ook kwaliteitsverlies,
teloorgang van de ambachtsatelier & vakmanschap
Voorbeeld hiervan: tegelindustrie
- Ambacht verlaagd
- Meer industrialisatie
- Ook afname van kwaliteit
- Stoom en energie nog duur in de fabrieken dus gaan opzoek naar een oplossing
Concurrentie: de cement tegelpers, erna alleen nog in water gelegd en dan gedroogd dus
enorme winst tegenover de keramieken tegels
Evolutie van ambachtelijk werk naar industrie aangetoond via tentoonstellingen:
Alle nieuwe ontwikkelingen worden hier getoond
Hun product gekend maken
Tonen hoogtepunten aan van hun kunnen
Eerste in België in 1835
Vanaf 1851 wereldtentoonstellingen → eerste in Engeland, met allerlei firma’s uit
verschillende landen, geen artistieke context maar industriële context, hierdoor reflectie
op de vormgeving
Kunstnijverheid wordt ook bestudeerd = bv oplossingen zoeken voor het kwaliteitsverlies
Oprichtingen van tijdschriften en musea
Oprichting aparte nijverheidsscholen en opleidingen:
➔ Geen kwaliteitscontrole meer van de gildes
➔ Met als doel betere designs maken dan machineobjecten
➔ Ontwerpers leren samenwerken met de bestaande industrie, oprichting van aparte
specialisaties met betrekking op de kunstnijverheid
➔ Aparte nijverheidsscholen opgericht (hiervoor ook al enkele opgericht) → in Gent in 1827
eerste nijverheidsschool
➔ “arts appliquès à l’industrie” → tekenen stond hier centraal, maar het technische tekenen
1.1) Behangpapier
Werd eerst met blokdruk methode gemaakt, heel arbeidsintensief, voor elke kleur aparte blokken
nodig
➔ Door de industrialisering enorme tijdswinst bij het maken
➔ Machine waar een rol aan hangt met 20 kleuren verf waardoor het papier langs elk bakje
komt → kan 1 dag evenveel creëren dan 1 man in 4 jaar met de hand maakt, natuurlijk wel
eerst grote investeringen voor nodig
➔ Niet dezelfde kwaliteit, maar het verschilt wordt kleiner en kleiner
➔ De twee productiemethoden bleven bestaan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper k25. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 60904 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen