Tijdvak 7 aantekeningen
College 1
Piëtisme (godsdienstige stroming) -> terug naar de oorsprong van het
geloof, lutheraans christelijke stroming, vroomheid dus streng leven
volgens de regels van je religie
Despotisme-> een persoon heeft de leiding of een klein groep mensen,
verlicht despotisme-> verlicht absolutisme
Montesquieu de positie van vrouwen als een zekere indicator beschouwde
van de aard van de overheid en de moraal.
De meeste mannelijke schrijvers waren van mening dat vrouwen minder
goed konden redeneren dan mannen en daarom geen systematisch
onderwijs nodig hadden.
Hazard ziet de Verlichting veel meer als een periode van vooruitgang dan
van neergang.
Inhoudelijke begrippen -> historisch redeneren
Concreet en uniek-> je zou het kunnen aanraken en betekenis is
eenvoudig (vb. bij verlichting-> microscoop, Voltaire)
Uniek-> specifiek (Willem van Oranje)
Generiek-> komt in verschillende tijden voor (democratie, revolutie)
Abstract -> zitten nog veel meer dingen om heen, wat we niet kunnen
vastpakken (revolutie)
Containerbegrippen-> alle complexiteit bij elkaar in 1 woord
(wereldoorlog), je hebt er altijd veel meer begrippen voor nodig om het uit
te leggen.
Betekeniswijzigingen-> begrippen kunnen door de tijd heen veranderen
Interpretatieverschillen
Later bedachte concepten
Doel van het verlicht denken -> wilde een waarheid vinden, problemen
van de mensheid kunnen tackelen. Door genoeg onderzoek te doen en
betekenis te vinden, dan krijg je een betere wereld. Wat kan het
betekenen voor de samenleving?
Scholastiek -> vaak tegenstrijdige interpretatie in de bijbel, tegenstrijdig
met een andere bijbel. Bij scholastiek gingen ze het in harmonie brengen.
Natuurfilosofie-> natuur staat centraal bij wetenschappelijk onderzoek
De verlichting
Kennis wordt voortgebracht door het logisch beredeneren van
verschijnselen die zich in de natuur voordoen, maar ook in de sociale
context van de mensheid. (vb. sociale context= landen bestuurd worden,
geloven in god, economie geregeld word, beste politieke systeem)
- Rationeel optimisme
- Moderne denkwijzen
- Cultureel-mentale ontwikkeling (normen en waarden, denken van
mensen veranderd)
kenmerken
Eeuw van de rede-> logisch nadenken leid tot een logische conclusie
Vooruitgangsgeloof -> door betere ideeën krijgen we een beter leven.
Onderzoek naar politieke ideeën.
, Tolerantie en gewetensvrijheid ->
Opkomst superioriteit denken ->
Tijd van secularisering -> ontkerkening
Onderzoeksstrategieën:
Empirisme
- Zelf onderzoeken doen en niet geloven wat er staat
- Zintuiglijke waarneming
- Tabula Rasa (ongeschreven blad, nog geen kennis bij geboorte
d.m.v. studie en objectieve waarnemen kom je tot nieuwe kennis)
- Inductieve methode (inductie)-> observeren, gebruiken van
zintuigelijke waarnemingen -> conclusie
Rationalisme
Mensen worden geboren met veel kennis, door de kennis en kunde kan je
nieuwe kennis ontwikkelen. Zintuigen kunnen ons voor de gek houden en
zijn niet betrouwbaar genoeg.
- Plato (427 b.c. – 347 b.c.)
- Ibn Rushd (1126 – 1198)
- Anselmus van Canterbury (1033 – 1109)
- Maior premisse -> algemene waarheid die sowieso geldig is (vb.=
god bestaat)
- Minor premisse -> andere geldende waarheid, die net wat minder
groot is. (vb.= mens natuurrechten)
- Conclusie (vb.= god heeft natuurrechten gemaakt voor de mens)
(Empirisch) rationalisme
- Rationalisme: De rede staat centraal om tot geldende conclusies te
komen.
- Deductie -> algemene vorm naar een specifiek geval (alle vogels
hebben vleugels)
- Tijdens de verlichting ontstaat empirisch rationalisme
Rationeel optimisme
- Vooruitgangsdenken
- Wetenschappelijke methode
- Kennisdeling
Natuurrecht
- Universeel, voor ieder individu geldend recht
- Orde, door de natuur gegeven (‘onzichtbare hand’)
- Ratio & waarneming
- Bij de geboorterechten gekregen
- Is niet door autoriteit vastgesteld
- Uitwerking: recht op leven, vrijheid en eigendom
- Basis voor het positief recht
College 2
Natuurstaat van de mens -> hoe de mens was voor ze beïnvloedbaar
waren
Deïsme -> idee over religie, wat voor rol heeft god, moeder natuur liet de
mens zijn eigen gang gaan
De burgers waren veel rijker.
Encyclopedie stimuleerde de kennis van de burgers.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mijntjebertens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,06. Je zit daarna nergens aan vast.