Afasie is een stoornis in het taalbegrip en taalproductie.
Afasie is altijd een verworven taalstoornis!
Alle afasie hebben 1 kernsyndroom:
- Woordvindingsproblemen (in min of meerdere maten).
Wat is afasie?
Etymologisch: a pheim aphatos = zonder spreken, geen spraak (misleidend want
het gaat niet om de spraak maar om de taal!).
Definiëring:
Verschil tussen spraak en taalstoornis. Spraakstoornis gaat het om de stem en is motorisch.
AFASIE IS GEEN SPRAAKSTOORNIS
o Taalstoornis:
o Verworven: is niet alleen bij volwassenen, kan ook bij kinderen
o Primaire: verworven primaire taalstoornis. Rechtstreeks verband tussen letsel
en taalstoornis. (Bij dementie kunnen ook primaire taalstoornissen
voorkomen).
o Hersenletsel: ten gevolge van een hersenletsel.
o Focaal/ locaal: plaatselijk hersenletsel (dementie is hele hersenen)
o Taaldominante hemisfeer (linkerhersenhelft) (meestal LH)
Afhankelijk van links-rechtshandigheid.
- Bij rechtshandige mensen is er ongeveer 97% de linkerhersenhelft als taaldominante
hersenhelft. (Betekent dat hier de meeste taal wordt verworven).
- 50% heeft ook links als taaldominante hersenhelft.
- Kans dat iemand afasie oploopt op de linkerhersenhelft is vrij groot.
- 35% heeft de rechterhersenhelft als taaldominante als linkshandigen
- 15 van de linkshandige hebben een bilaterale taaldominante hersenhelft.
Praktische relevantie: iemand die rechtszijdig verlamd is komt dat uit vanuit de
linkerhersenhelft. Hier is dus een grote kans dat er afasie aanwezig is.
Klassieke (verbale) taalmodaliteiten
Receptief – expressief (input-output)
Auditief/mondeling – visueel/schriftelijk
o (Auditief) begrijpen
o Praten (mondeling verbaal uiten)
o (Begrijpend) lezen
o Schrijven
Input- receptief
Output expressief
Kinderafasie
Leeftijdsgrens in klinische praktijk tot 16 jaar.
Verschilt in oorzaak, symptomatologie maar vooral in herstelverloop.
Complexere problematiek namelijk door:
o Verlies/ ontoegankelijkheid (wordt meest aangehouden) van reeds verworven
taal.
o Stoornis in opbouw van de taal (taalverwerving)
, Bij kinderen is het erg onzeker. Je hebt een normale taalontwikkeling en daar zit een breuk
in, dus je weet niet of hij die normale taalontwikkeling weer kan oppakken, omdat er een
letsel is. Is dus gecompliceerder dan bij een volwassene.
Logopedie stopt niet als er een slechte prognose is in het verbale communicatie.
Differentiaaldiagnostiek:
Dysartrie: neurogene musculaire spraakstoornis. (Er kan een aandoening zijn in de
hersenen, zenuwen en spieren). Scheve mond is dysartrie (faciale parese).
Consequentie vervorming van spraak.
Verbale apraxie/ spraakapraxie: verworven stoornis in het doelgericht handelen in de
programmering van de spraak. Dyspraxie: stoornis in de aansturing van de spraak.
Ontwikkelingsstoornis. Wisselende vervormingen, zelfde woord ene keer goed
andere keer fout. Probleem in de planning van de spraak.
RH- taalstoornis: hier krijg je problemen in de pragmatiek. Hoe je de taal in de context
moet gebruiken. Beperkt tot communicatief gedrag.
Taalstoornis bij dementie:
P.P.A.: komt niet vaak voor. Primaire progressieve afasie. Hier gaat langzaamaan
verlies van taal is. Dit is anders dan bij dementie. Het wordt steeds erger. Het
begint met lichte woordvindingsproblemen en daarna kunnen ze het niet meer
begrijpen. (Verworven stoornis). Diagnose stellen gaat altijd multidisciplinair!!!
Taalstoornissen bij overige neurogene ziektebeelden (M. Parkinson,
MS(zenuwgeleiding) ETC): specifieke woordvindingsproblemen noem je geen
afasie!
Cognitieve communicatie ’stoornissen’ (CCS): dit vindt plaats in het activiteitenniveau.
Hier bevinden zich beperkingen in de communicatie.
Dysartie en apraxie = spraak
Afasie = taal
Afasienet.nl
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nadiajanssen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.