College aantekeningen
Hoorcollege aantekeningen Global Connections
Zeer uitgebreide hoorcollege aantekeningen voor Global Connections voor het tweede deeltentamen.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
Voorbeeld 3 van de 29 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
3 beoordelingen
Door: fabianpechler • 6 maanden geleden
Door: bram9 • 4 jaar geleden
Door: laurindolove1 • 5 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Global Connections deel 2College 7: Globalisering en goederen (vóór 1500, Hoppenbrouwers)
Vorige keer: aandacht voor de groei van de wereldhandel in de vroegmoderne tijd. Daarbij is
er niet veel aandacht besteed aan een belangrijke term: ‘world systems’.
De term ‘world systems’ is geïntroduceerd door Immanuel Wallerstein. Dit boek bestond uit
verschillende delen. De toenemende integratie in de wereld in de vroegmoderne en
moderne tijd heeft geleid tot een soort wereldsysteem, een globaal systeem waarbij er
invloed uitging van allerlei delen van de wereld op elkaar, maar, heel belangrijk, dit ging niet
gepaard met een grotere mate van tevredenheid en gelijkheid in de wereld. In tegendeel: er
kwam een groeiend onderscheid tussen kerngebieden (modern, eerst geïndustrialiseerd) en
perifere gebieden (dienden alleen maar voor aanlevering van de grondstoffen). De
kerngebieden werden steeds rijker, de periferieën steeds armer.
Fernand Braudel: de kern van een wereldomspannend idee moeten we verder in de tijd
zoeken, misschien wel in de 13e en zelfs de 12e eeuw, waarin er in Europa een soort
handelskapitalisme ontstaat. Hele rijke kooplieden slaagden erin hun handel uit te breiden
over grote delen van de wereld, ondanks dat ze te maken kregen met een markteconomie
(inkoop, verkoop). Ze hielden zich niet aan de spelregels van de vrije competitie, maar
gebruikten militair overwicht, eventueel gesteund door de staat.
Dat verklaart ook een beetje waarom handelskapitalisme nooit heeft geleid tot grotere
gelijkheid in de wereld.
Het idee dat handelskapitalisme een westerse oorsprong had, kwam van Robert S. Lopez. Hij
gebruikte voor het eerst de term ‘Commerical Revolution’.
Tegen deze historiografische achtergrond, moeten we het verhaal van vandaag plaatsen.
Before European Hegemony: Janet L. Abu-Lughod
Niet Europa nam het voortouw, maar de Islamitische wereld in het oosten. Europa heeft er
wel gebruik van gemaakt, maar behoorde tot de perifere wereld in die tijd.
Het middenoosten was volgens haar de plek waar het allemaal gestalte kreeg.
Theorie Abu-Lughod
- Tussen 1250 en 1350 kwam voor het eerst een ‘(pre-modern) world system’ tot stand, dat
wil zeggen: economische integratie (of interdependentie) op intercontinentale/mondiale
schaal
- Dit ‘systeem’ was omvangrijker, complexer, vitaler en meer sophisticated dan alles wat
daarvoor had bestaan
- Participanten in dat systeem waren zeer divers: Abu-Lughod onderscheid acht
‘subsystemen’
- Geeft ook aan wat de belangrijkste krachten achter de vestiging van het systeem waren ca.
1250: (explosieve) groei internationale handel (plus verdere ontwikkeling ‘geld’, ‘krediet’ en
risicospreiding (óók, en eerst, in islamitische wereld en in China). Synchroniciteit
problematisch (wat verklaart ‘gelijktijdigheid’?)
- Daarbinnen ‘West’ en ‘Oost’ min of meer in evenwicht in het systeem, geen dominantie
1
,- Krachter achter einde systeem ca. 1340: 1) Zwarte Dood; 2) einde macht Mongolen over
China 3) Synchroniciteit problematisch (wat verklaart ‘gelijktijdigheid’?).
- Daarbinnen ‘West’ en ‘Oost’ min of meer in evenwicht.
- Krachten achter einde systeem ca. 1350: 1) Zwarte Dood; 2) einde macht Mongolen over
China; 3) campagnes Timur in Centraal-Azië; 4) afsluiting Chinese zeehavens door Ming.
- Op dat moment balansverschuiving in de richting van het Westen absoluut niet te voorzien.
Wél zo dat ‘the “Fall of the East” preceded the “Rise of the West”.
Abu Lughod
World System strekte zich in de 13e, 14e eeuw uit over de toenmalige bekende wereld van de
klassieke oudheid (Europa, Afrika, Azië).
Je kunt drie dingen opmerken:
1. Abu-Lughod geeft ondanks het feit dat ze heel veel aandacht geeft aan het
Midden-Oosten, de nummering laat beginnen in Europa. Zo wekt ze de indruk dat nummer
1) eigenlijk toch het begin was, het belangrijkste.
2. Ze brengt ook een deel van Afrika niet in beeld, terwijl er is aangetoond dat er
intensieve contacten bestonden rond Egypte en Mali, die wel degelijk deel uitmaakten van
het systeem.
3. Twee grote routes: de zijde-route en de specerijen-route.
Problematische(?) concepten
- Hele ‘world-system’ uitsluitend een stedelijk ding? Iets van netwerken tussen
‘archipelago’s of towns’ (Braudel). Abu-Lughod: ‘[this term] captures the spottiness of
development’
- ‘Comprador’ of ‘entrepôt’ role/function (hier zijn de banken, daar kun je
krediet opnemen, etc.) Abu-Lughod onderscheidt naast ‘echte handelssteden’ ook steden
die ‘uitsluitend faciliteren’. Onderscheid komt niet goed uit de verf.
- ‘Commerical capitalism’. Wat bedoelt Abu-Lughod? Iets als ‘geld maken met
handel’ of scheiden van arbeid en kapitaal in intercontinentale handel?
- ‘Rules of games’, spelregels om handel mogelijk te maken tussen zulke diverse
mensen. Abu-Lughod (over?)benadrukt tolerante laissez-faire in moslimhandel tegenover
agressieve inmenging westelingen (new kids on the block).
- Onduidelijk blijft de invloed van ‘staten’/empires e.d. op beheersing/conrole
handel (bijv. Mongolen en Zijderoutes). Ook directe participatie? (bijv. Chinese ‘tribute
trade’).
Twee hoofdcontinentale handelsroutes: specerijenroute en zijderoute
De zuidelijke route: de specerijenroute over zee
- ‘Zijderoutes’ over land: handelsroutes over land van Midden-Oosten via Centraal-Azië naar
China.
- ‘Specerijroutes’ over zee: zeehandelsroute van Zuid-Irak/Egypte via Perzische Golf/Rode
Zee-India/Sri Lanka naar Zuid-Oost Azië en Zuid-China (Kanton, Hangchow).
Abu-Lughod begint in haar beschrijving met Europa. Ze moet duidelijk maken dat de
Europese handel geleidelijk aansluiting krijgt op zo’n intercontinentaal handelssysteem.
Italiaanse handelaren die in de lakenhandel functioneerden, hadden contacten met de
Islamitische wereld. Specerijen kochten ze van tussenhandelaren.
2
, Sommige Italiaanse steden gingen zich specialiseren in de intercontinentale handel. Bijv.
Genua. Genua is in de loop van de 13e en 14e eeuw uitgebreid. Het had handelsposten op
bijv. de Krim.
Venetië richtte zich meer op het oostelijke bekken van de middellandse zee, bijv. Egypte. De
kooplieden van Venetië deden goede zaken met de Mammelukken. Belangrijk was ook
suiker. De oorsprong van de suikerproductie ligt in het zuidelijke deel van Egypte. Ook hier
waren plantages. De mammelukse elite verdiende daar heel veel geld mee, de Venetianen
namen dat over en pasten het toe op eilanden.
Abu-Lughod heeft een aantal belangrijke pmerkingen over d verohudingen in dit systeem
tussen 4, 5, en 6 (het Middenoosten, Egypte en de westkant van het Indiase subcontinent).
Ze zegt dat zo rond het midden van de 13e eeuw, tussen 1200 en 1250, de belangrijkste
connectie tussen het middellandse zeegebied en de Indische oceaan gevormd wordt door de
Perzische golf. Dat komt omdat Bagdad heel belangrijk is. Feitelijk wordt deze connectie
daarna vervangen door de Rode Zee, via Egypte.
Hoe komt dat? Omdat de Mongolen rond 1260 Irak en Perzië veroveren, en die sluiten de
Islamitische connectie af. De Mammelukse staat in Egypte werd ook steeds sterker, dus die
kregen een grotere rol in de intercontinentale handel.
De greep die moslimhandelaren hadden in India tussen 1250 en 1350 kwam omdat veel
gebieden in India in handen waren van moslimsleiders. Er was bijv. een Delhi sultanaat.
Handel op de Indiase westkust nam weer af toen had sultanaat van Delhi viel. Kwam ook
door veroveringen van Timur-i-Lenk.
Wie de straat van Malakka beheerste, kon die handel beheersen of belemmeren. Het was
dus heel belangrijk dat het in handel was van lokale heersers die wel in waren voor handel,
waar ze zelf ook van konden profiteren.
Abu-Lughod geeft ook een voorbeeld van een heerser in Malakka die zich bekeerd tot de
islam.
De connectie tussen China en Zuidoost Azië, kreeg steeds minder belang na 1400 als de
nieuwe dynastie die over China gaat heersen, de Ming, geen belangstelling meer heeft voor
intercontinentale handel.
De zijderoutes
Laatste tijd: meer belangstelling en meer bereidheid van Mongolië en China om westerse
archeologen onderzoek te laten doen op het grondgebied.
Wat bedoelen we met ‘de zijderoute’? Het zijn een aantal routes over land die China
verbinden met Oost-Azië. Het zijn allemaal routes die allemaal langs de Taklamakan woestijn
lopen en eindigen in Kazachstan.
Belangrijk is Xian. Daar begon de route. Belangrijke routes langs deze wegen: Dunhuang,
Turpan en Hotan.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper historybook. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen