Jaar 1 periode 4. Samenvatting anatomie, fysiologie en pathologie van het cardiovasculaire stelsel: bloed. O.a. de samenstelling van bloed, bloedplasma, erytrocyten, de bloedgroepen, leukocyten, trombocyten, de hemostase en de bijbehorende pathologie.
Anatomie & fysiologie bloed
Bloed = een type bindweefsel dat bestaat uit cellen die in een vloeibare matrix ronddrijven. 5
functies zijn:
1. Transport van opgeloste gassen, voedingsstoffen, hormonen en afvalproducten.
2. Stabilisering van de pH en ionensamenstelling van de interstitiële vloeistof
3. Beperking van vloeistofverlies bij verwonding. (door bloedstolling)
4. Verdediging tegen gifstoffen en ziekteverwekkers. (bloed vervoert leukocyten die weefsels
binnendringen om infecties bestrijden en afvalstoffen te verwijderen. Bloed vervoert tevens
antistoffen.
5. Stabilisering van de lichaamstemperatuur.
Vol bloed wordt vaak afgenomen vanuit de v. mediana cubiti (voorkant elleboog). Dit heet een
veneuze punctie. Een arteriële punctie wordt gedaan om de gaswisseling van de longen te
beoordelen (vanuit de a. radialis bij de pols of de a. brachialis bij de elleboog). Capillair bloed wordt
uit de vingertop, oorlel, teen of hiel gehaald.
Samenstelling van bloed:
,Plasma
Het plasma en de interstitiële vloeistof samen = grootste gedeelte van volume van extracellulaire
vloeistof in het lichaam.
Albuminen vormen meerderheid van de plasmaeiwitten (60%) en is belangrijk voor de osmotische
druk van het plasma.
Globulinen (antistoffen/immunoglobinen en transporteiwitten). Antistoffen vallen lichaamsvreemde
eiwitten en ziekteverwekkers aan. Transporteiwitten binden zich aan ionen, hormonen en andere
verbindingen (bijv. thyroidbindend globuline, dat schildklierhormonen bindt en vervoert).
, Zowel albuminen als globulinen kunnen zich aan vetten binden. Het eiwit-vetcomplex lost vervolgens
makkelijk in het plasma op en kunnen zo vervoert worden naar weefsels. Eiwitten betrokken bij het
transport van vet heten lipoproteïnen.
Fibrinogeen speelt rol bij bloedstolling. Onder bepaalde omstandigheden wordt fibrinogeen omgezet
in lange onoplosbare strengen fibrine. Fibrinevezels vormen raamwerk van bloedstolsel. Bloed
waaruit de stollingseiwitten zijn gehaald wordt serum genoemd.
Antistoffen (immunoglobinen) worden gevormd door plasmacellen van het lymfestelsel. Alle overige
eiwitten worden gevormd door de lever (>90%).
Erytrocyten
Bevatten de kleurstof hemoglobine (bindt en vervoert zuurstof en kooldioxide). Het hematocriet is
het volumepercentage erytrocyten in vol bloed. Dit wordt ook wel het packed cell volume (PCV)
genoemd.
De specifieke vorm heeft als voordeel dat de oppervlakte groter is dan de inhoud, waardoor de
diffusiesnelheid wordt verhoogd. Erytrocyten zijn door hun vorm ook erg flexibel waardoor zij door
capillairen kunnen worden geperst. Erytrocyten hebben geen celkern en organellen. Hierdoor
kunnen zij zich niet delen en geen eiwitten of enzymen aanmaken. Energie krijgen ze uit glucose uit
het omringende bloedplasma.
Een erytrocyt bestaat uit een celmembraan die
transporteiwitten omgeeft. 95% van deze
eiwitten zijn hemoglobine (Hb). Bevat tevens
haem (organisch pigment). Elk haemmolecuul
bevat een ijzerion dat kan reageren met een
zuurstofmolecuul.
Anemie (bloedarmoede) = wanneer iemand
minder zuurstof kan vervoeren. Dit kan bijv.
komen door een laag hematocriet of bij een
verminderde hoeveelheid hemoglobine in de
erytrocyten. Symptomen van anemie zijn o.a.
spiervermoeidheid, zwakheid en een gebrek aan
energie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper natasja1994. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
