1.1 HET INFORMATIEPROCES IN DE ONDERNEMING
Informatieanalyse: het onderzoek naar de informatiebehoeften van diverse medewerkers in een onderneming
Onder bestuurlijke informatieverzorging verstaan we het systematisch verzamelen, vastleggen en verwerken
van gegevens, gericht op het verstrekken van informatie ten behoeve van het besturen, het laten functioneren
en het beheersen van een bedrijf en ten behoeve van de verantwoordingen die daarover moeten worden
afgelegd.
Informatie in een onderneming is van groot belang bij:
- Het voorbereiden en het nemen van beslissingen
- Het beheersen van de uitvoering van allerlei activiteiten
- Het afleggen van verantwoording
1.2 ADMINISTRATIE EN BOEKHOUDING
Boekhouding; bezittingen, schulden en het eigen vermogen
Handelsonderneming; koopt goederen in met de bedoeling deze goederen met winst te verkopen
Industriële onderneming; onderneming die een omvormingsproces hanteert
1.3 ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE, BESTUURLIJKE INFORMATIEVERZORGING EN INTERNE
CONTROLE
Administratieve organisatie; het geheel van organisatorische maatregelen die in een onderneming worden
genomen om de bestuurlijke informatieverzorging op de juiste wijze te laten plaatsvinden
Bestuurlijke informatiekunde (BIK); het gehele terrein van het opzetten van een geautomatiseerd
informatiesysteem ten behoeve van de bestuurlijke informatieverzorging
Informatie- en communicatietechnologie (ICT); de technologie die we bij BIK inschakelen
Controle technische functiescheiding; belangentegenstellingen tussen medewerkers waardoor ze elkaar
controleren
Verbandscontroles; bijv. relatie tussen vrachtkosten en verkooporders, of brandstofverbruik en aantal km’s.
1.4 VERSLAGGEVING
Interne jaarrekening; jaarrekening opgesteld voor de leiding van de onderneming
Interne verslaggeving; alle info ten behoeve van het management
Fiscale jaarrekening; jaarrekening opgesteld voor de belastingdienst, welke voldoet aan belastingwetten
Externe jaarrekening; jaarrekening als verantwoordingsmiddel van de leiding tegenover de eigenaren
Samenvaljaarrekening; jaarrekening die als fiscale en als externe jaarrekening wordt gebruikt, dit is mogelijk bij
kleine en niet-actieve bv’s en nv’s
,1.5 DE GEAUTOMATISEERDE ADMINISTRATIE
Geïntegreerd informatiesysteem; verschillende deelsystemen worden gelijktijdig bijgewerkt
Externe integratie van informatiesysteem; verbinding gelegd tussen het financiële informatiesysteem van de
onderneming met dat van een derde, bijv. een bank
H2. DE INVENTARIS, DE BALANS EN DE WINST-EN-VERLIESREKENING
2.1 BEZITTINGEN, SCHULDEN EN EIGEN VERMOGEN
Bezittingen – assets
Schulden – liabilities
Debiteuren – accounts receivable
Crediteuren – accounts payable
2.2 INVENTARIS EN BALANS
Een balans (balance sheet) is een overzicht van de bezittingen, de schulden en het eigen vermogen op een
bepaald moment.
Scontrovorm; linkerkant is debetkant, rechterkrant is creditkant.
Schulden op lange termijn – long-term liabilities of non-current liabilities
Schulden op korte termijn – current liabilities
2.3 VERANDERINGEN IN BEZITTINGEN EN SCHULDEN
Financiële feiten; gebeurtenissen waardoor veranderingen ontstaan in de posten op de balans
2.4 VERANDERINGEN IN BEZITTINGEN, SCHULDEN EN EIGEN VERMOGEN
De brutowinst op de verkochte goederen maakt het eigen vermogen groter.
Kosten maken het eigen vermogen kleiner.
Wijziging omvang eigen vermogen;
Het eigen vermogen neemt toe door verkoop van goederen tegen een verkoopprijs die hoger is dan de
inkoopprijs,
Het eigen vermogen neemt af doordat allerlei kosten zijn gemaakt.
Nettowinst; toename eigen vermogen (berekening door vermogensvergelijking)
2.5 DE WINST-EN-VERLIESREKENING
Een winst-en-verliesrekening geeft de oorzaken waardoor het eigen vermogen als gevolg van
bedrijfsactiviteiten is toegenomen resp. afgenomen en heeft betrekking op een bepaalde periode. De winst-en-
verliesrekening wordt ook wel resultatenrekening genoemd.
,Transactiewinst; brutowinst wordt berekend van een bepaalde partij verkochte goederen.
Periodewinst; brutowinst berekend over een bepaalde periode (bijv. bij winst-en-verliesrekening)
Nettowinst; net profit / net result of nettoverlies; loss
H3. HET GROOTBOEK
3.1 DE INRICHTING VAN HET GROOTBOEK
Boekhoudkundig model;
1. Het bijhouden van de rekeningen in het grootboek;
2. Het opstellen van de proef- en saldibalans;
3. Het opstellen van de winst-en-verliesrekening en de eindbalans;
4. Het afsluiten van de grootboekrekeningen.
Grootboek; voor elke balanspost een afzonderlijk overzicht.
3.2 HET OPENEN VAN GROOTBOEKREKENINGEN
Openingsregels;
- Een rekening van bezit openen we debet;
- Een rekening van schuld openen we credit;
- De rekening Eigen Vermogen openen we credit.
3.3 HET VERWERKEN VAN FINANCIËLE FEITEN OP GROOTBOEKREKENINGEN
Boekingsregels;
Regel 1: een rekening van bezit debiteren we voor het ontstaan of toenemen van de bezitting.
Regel 2: een rekening van bezit crediteren we voor het afnemen van de bezitting.
Regel 3: een rekening van schuld crediteren we voor het ontstaan of het toenemen van de schuld.
Regel 4: een rekening van schuld debiteren we voor het afnemen van de schuld.
Regel 5: de rekening EV crediteren we voor het toenemen van het eigen vermogen.
Regel 6: de rekening EV debiteren we voor het afnemen van het eigen vermogen.
3.4 HULPREKENINGEN VAN HET EIGEN VERMOGEN
Gebruikmaken van hulprekeningen.
Hulprekeningen van het eigen vermogen; grootboekrekeningen die per oorzaak de mutaties in het
eigenvermogen gedurende de lopende periode weergeven.
3.5 HET GROOTBOEK IN DEEN GEAUTOMATISEERDE OMGEVING
Vaste grootboekrekening; grootboekrekening die bij het verwerken van bepaalde ingevoerde financiële feiten
door de boekhoudsoftware automatisch wordt bijgewerkt.
, H4. DE KOLOMMENBALANS
4.1 DE PROEF- EN SALDIBALANS
Proefbalans; op deze balans noteren we, in volgorde van rekeningnummers, de namen van alle
grootboekrekeningen met daarachter twee tellingkolommen. In de eerste kolom (debet) staat het totaal van de
gedebiteerde bedragen op de betrokken rekening. In de tweede kolom (credit) staat het totaal van de
gecrediteerde bedragen op de betrokken rekening. De tellingen van de twee geldkolommen moeten gelijk zijn.
Saldibalans; met behulp van de proefbalans, noteer je op de saldibalans van elke grootboekrekening het saldo.
Ook deze tellingen moeten gelijk zijn.
4.2 DE KOLOMMENBALANS
Aan de hand van de saldibalans, kun je de winst- en verliesrekening en de eindbalans opstellen. Dit overzicht
plaatsen we achter de proef- en saldibalans. Op deze manier ontstaat er een kolommenbalans.
Balansbedrag Eigen Vermogen kun je op 2 manieren berekenen:
1. Totale bezittingen – totale schulden
2. Eigen vermogen begin + nettowinst
4.3 HET AFSLUITEN EN HEROPENEN VAN GROOTBOEKREKENINGEN
Bij het afsluiten gaan we:
Een rekening van bezit crediteren voor het saldo met als omschrijving naar balans
Een rekening van schuld en de rekening Eigen vermogen debiteren voor het saldo met als
omschrijving naar balans
Een hulprekening van het Eigen vermogen debiteren, resp. crediteren voor het saldo met als
omschrijving naar winst- en verliesrekening
4.4 OMZET EN BRUTOWINST OP VERKOPEN
Het verschil tussen de opbrengst verkopen en inkoopprijs verkopen is de brutowinst op verkopen.
Soms is het lastig de inkoopprijs per verkooptransactie te berekenen, dan kan een onderneming zich behelpen
door de inkoopprijs van de omzet te berekenen met behulp van de brutowinstmarge.
Brutowinst
Brutowinstmarge = ×100 %
Omzet
4.5 DE CONTROLEFUNCTIE VAN DE BOEKHOUDING
De controlefunctie komt bijv. naar voren als we bepaalde in de boekhouding genoteerde waarden kunnen
hanteren:
voor het controleren van cijfers die op een andere plaats in de boekhouding zijn vastgelegd;
als controlemiddel bij de verantwoording die diverse bedrijfsfunctionarissen moeten afleggen over de
voorraden kasgeld, goederen e.d., die zij moeten bewaren.
Administratieve correlatie (controle van elders in de boekhouding vastgelegde cijfers); denk aan de volgende
controlemogelijkheden;
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper RonjavdBerg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.