Samenvatting
Samenvatting inleiding verbintenissenrecht ALLE tentamenstof
inleiding verbintenissenrecht alle tentamenstof. per week, inclusief arresten.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
Voorbeeld 3 van de 17 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Voorbereiding tentamen 1Week 1
/ De verbintenis.
verbintenis: een vermogensrechtelijk verhouding tussen twee partijen krachtens welke de één is
gerechtigd tot een gedraging die de ander verplicht is ten opzichte van hem te verrichten.
Kenmerkend voor een verbintenis is dat een persoon een recht heeft op de door een andere persoon
te verrichten prestatie, terwijl de ander tegenover de eerste verplicht is tot het verrichten van die
prestatie. Daarnaast is een verbintenis vermogensrechtelijk van aard.
Naast bovengenoemde definitie kent een verbintenis nog twee elementen welke kenmerkend zijn. De
schuldeiser is bevoegd zijn nalatige schuldenaar voor de rechter te dagen, er is dus sprake van
vorderingsrecht en aansprakelijkheid. Ook kent de schuldeiser de bevoegdheid een vonnis van de
rechter ten uitvoer te leggen. Een vorderingsrecht is een relatief recht, de bevoegdheid die de
rechthebbende enkel kan handhaven tegenover een bepaald persoon of bepaalde personen.
Van subjectief vermogensrecht, zoals een vorderingsrecht uit een verbintenis, kan slechts sprake zijn
voor zover daartoe een grondslag te vinden is in het objectieve recht. Het objectieve recht moet een
bepaald persoon een subjectief recht toekennen, wil het kunnen bestaan. Zonder rechtsregels die
een bepaalde bevoegdheid erkennen, bestaat er geen bevoegdheid.
contractsvrijheid: partijen zijn vrij om overeenkomsten te sluiten naar eigen invulling.
vormvrijheid: uitzonderingen daargelaten, is de vorm van de overeenkomst niet belangrijk, alleen
wilsovereenstemming is vereist voor de geldigheid.
pacta sunt servanda: afspraken moeten worden nagekomen.
/ Bronnen van verbintenissen.
De wetgever kan op verschillende manieren doen blijken dat er sprake is van een verbintenis.
- de wet wijst rechtstreeks feiten aan als bronnen van verbintenissen.
- de wet wijst via het ongeschreven recht bepaalde feiten aan als bronnen van verbintenissen.
- de wet wijst geen directe bron aan, maar toch doet het feit een verbintenis ontstaan.
De belangrijkste voorbeelden van bronnen van verbintenissen zijn de rechtsfeiten ‘overeenkomst’ en
‘onrechtmatige daad’. Daarnaast kent met ook los in de wet geregelde verbintenisscheppende feiten,
wettelijke verwijzingen naar ongeschreven recht en feiten die passend zijn binnen het stelsel van de
wet en aansluiten bij de in de wet geregelde gevallen.
Verbintenissen kunnen slechts ontstaan indien dit uit de wet voortvloeit.
Een obligatoire overeenkomst roept verbintenissen in het leven, de liberatoire overeenkomst doet
verbintenissen tenietgaan.
/ Het begrip ‘rechtshandeling’.
meerzijdige rechtshandeling: vereist de samenwerking van meerdere personen voor de
totstandkoming van een rechtshandeling.
eenzijdige rechtshandeling: wordt door één persoon tot stand gebracht.
eenzijdige overeenkomst: slechts één van beide partijen neemt een verbintenis op zich.
wederkerige overeenkomst: partijen nemen over en weer verplichtingen op zich met het oog op de
,verkrijging van de prestatie van de ander.
rechtshandelingen om baat: tegenover het verrichten van de rechtshandeling staat een voordeel.
rechtshandelingen om niet: geen sprake van voordeel als gevolg van de rechtshandeling.
Rechtshandelingen vormen een belangrijke subgroep van de categorie rechtsfeiten. Kenmerkend voor
een rechtshandeling is dat de handeling gericht is op het tot stand brengen van een rechtsgevolg.
Daarnaast moet voldaan zijn aan eventuele door het objectief recht gestelde vereisten aan de
betreffende rechtshandeling. Binnen de categorie rechtshandelingen maakt men onderscheid tussen
meerzijdige en eenzijdige rechtshandelingen.
Wat betreft eenzijdige rechtshandelingen maakt men onderscheid tussen gerichte en ongerichte
eenzijdige rechtshandelingen. Een ongerichte eenzijdige rechtshandeling is een rechtshandeling die
niet gericht is tot een bepaald persoon, een gerichte eenzijdige rechtshandeling is dit wel. Gezien een
ongerichte eenzijdige rechtshandeling aan niemand is gericht, hoeft deze voor haar geldigheid niet
ter kennis zijn gebracht. Bij meerzijdige rechtshandelingen kan er geen sprake zijn van ongerichtheid.
Een gedraging kan ook een rechtsgevolg teweegbrengen los van de vraag of de handelende dat ook
heeft beoogd. Het plegen van een onrechtmatige daad is een rechtsfeit, maar geen rechtshandeling
gezien er voor het intreden van het rechtsgevolg niet is vereist dat de dader het rechtsgevolg ook
beoogd heeft. De verbintenis tot schadevergoeding ontstaat van rechtswege. Ook wat betreft het
rechtsfeit rechtmatige daad blijft de wil buiten beschouwing. Daarnaast zijn er nog rechtsfeiten die
niet uit gedragingen van personen bestaan, een bloot rechtsfeit.
/ De natuurlijke verbintenis.
natuurlijke verbintenis: een rechtens niet afdwingbare verbintenis.
Wat betreft de natuurlijke verbintenis is er sprake van een vorderingsrecht zonder rechtsvordering
aan haar actieve zijde, van schuld zonder aansprakelijkheid aan haar passieve zijde.
Een natuurlijk verbintenis bestaat wanneer de wet of rechtshandeling aan een verbintenis de
afdwingbaarheid onthoudt, of wanneer iemand jegens een ander een dringende morele verplichting
heeft van zodanige aard dat naleving daarvan naar maatschappelijke opvattingen als voldoening van
een aan die ander toekomende prestatie moet worden aangemerkt.
Natuurlijke verbintenissen kunnen ook door rechtshandelingen ontstaan. Partijen kunnen bij het
sluiten van een overeenkomst haar afdwingbaarheid onthouden.
Week 2
/ Totstandkoming van rechtshandeling en overeenkomst.
Een overeenkomst komt tot stand door een aanbod en de aanvaarding daarvan, art. 6:217 BW.
Van aanbod is pas sprake wanneer de verklaring de belangrijkste elementen van inhoud voor
een te sluiten overeenkomst bevat, zodat een eenvoudig ‘ja’ van de wederpartij voldoende is om de
overeenkomst tot stand te doen komen. Niet ieder aanbod is daarmee werkelijk een aanbod.
Met een herroepelijk aanbod kan de aanbieder kan de werking van een aanbod ontnemen door er op
tijd op terug te komen, dit aanbod vervalt dan. Na aanvaarding is herroeping niet meer mogelijk. Met
een onherroepelijk aanbod ontbreekt de mogelijkheid tot herroeping van het aanbod.
Vrijblijvend aanbod kan daarentegen na aanvaarding nog wel herroepen worden. In dat geval is er
ondanks de aanvaarding toch geen overeenkomst tot stand gekomen.
, De aanvaarding bestaat uit de verklaring van de wederpartij dat zij het aan haar gedane aanbod
aanvaardt. De aanvaarding, wil zij een overeenkomst tot stand brengen, moet in overeenstemming
zijn met de inhoud van het aanbod en dient te geschieden op het moment dat het aanbod nog van
kracht is. Het gaat hierbij om een tot de aanbieder gerichte wilsverklaring. Wanneer een verklaring
niet of niet tijdig de aanbieder bereikt, brengt zij geen overeenkomst tot stand.
Een overeenkomst is een meerzijdige rechtshandeling. Een rechtshandeling vereist een op een
rechtsgevolg gerichte wil die zich door een verklaring heeft geopenbaard. Een overeenkomst vereist
twee overeenstemmende wilsverklaringen.
Er kan sprake zijn van wilsontbreken, in veel gevallen gaat het dan om een verklaring die als wilsuiting
opgevat wordt, terwijl deze door de verklarende persoon niet zo bedoeld was. Van een
rechtshandeling kan geen sprake zijn als er sprake is van wilsontbreken. Echter geldt dit niet altijd. Als
er sprake is van schijn van wil die door de verklaring of gedraging van de ander is opgewekt bij de
wederpartij, mag deze die wil in beginsel voor de werkelijk bestaande wil houden. Het vertrouwen
van de wederpartij moet daarbij gerechtvaardigd zijn, wil hij de verklarende kunnen houden aan de
door diens verklaring opgewekte schijn. Hoe nadeliger een bepaalde verklaring voor de partij is die
zich op wilsontbreken beroept en hoe voordeliger die verklaring uitvalt voor haar wederpartij die zich
op het gewekte vertrouwen beroept, hoe minder snel er sprake zal zijn van een gerechtvaardigd
vertrouwen dat de verklaring daadwerkelijk is gewild. Wilsontbreken ten gevolge van een
geestesstoornis maakt de rechtshandeling niet nietig, maar vernietigbaar. Er is daarmee dus sprake
van werking met terugwerkende kracht. Een partij moet altijd kunnen aantonen dat er sprake was
van een verklaring onder invloed van de stoornis en een stoornis die een redelijke waardering van de
bij de handeling betrokken belangen belette. Als er sprake is van gerechtvaardigd gewekt vertrouwen
bij de wederpartij, kan men geen beroep doen op wilsontbreken.
/ Uitleg overeenkomst.
Wanneer partijen eenmaal een overeenkomst hebben gesloten, zijn zij gebonden aan wat ze met
elkaar zijn overeengekomen. Een overeenkomst heeft niet alleen de door de partijen
overeengekomen rechtsgevolgen, maar ook die welke naar de aard van de overeenkomst
voortvloeien uit de wet, de gewoonte of de eisen van redelijkheid en billijkheid. Schuldenaar en
schuldeiser zijn verplicht zich jegens elkaar te gedragen overeenkomstig de eisen van redelijkheid en
billijkheid. Men kan wat betreft een overeenkomst niet volstaan met een zuiver taalkundige uitleg.
De uitleg van een contract valt niet uit los te denken van de totstandkoming daarvan. Daarbij zijn
wederkerige verklaringen van belang. Het komt aan op dat wat partijen in de gegeven
omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan de bepaling mocht worden toegekend en op
dat wat zij redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten.
De hoofdregel met betrekking tot de uitleg van een overeenkomst vind men in het Haviltex-arrest.
/ Redelijkheid & billijkheid.
De belangrijkste aanvullende bron van rechtsgevolgen van een overeenkomst is de wet waarbij er
sprake is van aanvullend recht. Daarnaast zijn er een aantal dwingende wetsbepalingen welke een
overeenkomst nadere invulling geven. Naast de wet kan ook een gewoonte en de redelijkheid en
billijkheid de partijafspraak aanvullen. Wat betreft redelijkheid en billijkheid moet men rekening
houden met algemeen erkende rechtsbeginselen, rechtsovertuigingen en maatschappelijke dan wel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tessadvos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 55628 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen