Alles wat je moet weten voor je centraal examen, voor 6VWO, heb het gemaakt aan de hand van de syllabus. Per kwestie dus het is ook nuttig voor je SE's.
Inleiding
De vraag naar de mens in rela.e met techniek en wetenschap.
Wezen: essen-e (3pp, wetenschap), bestaan (1pp, filosofie)
We leven al-jd samen in een wereld 2e pp
Techniek: alles wat mensen ontwikkelen om specifieke problemen op te lossen
Technologie: nadenken over de techniek vanuit verschillende wetenschapsgebieden
Fenomenologie: hoe we de wereld ervaren en hoe we deze ervaring betekenis kunnen geven
Cogni-visme: psychologische stroming die zich richt op het bestuderen op cogni-eve
processen, zoals het denken, redeneren, en problemen oplossen
Kwes,e 1
Filosofische antwoorden op de vraag “wat is de mens?”
Wezen: het wezen van de mens verwijst naar de essen-e van wat het betekent om een mens
te zijn, de fundamentele aard van de menselijke iden-teit
Essen-e: Essen-e bevat de onvoorwaardelijke en noodzakelijke kenmerken die de kern
vormen van iets, (in dit geval de mens)
Descartes: mensen zijn een denkend lichaam met een mechanisch lichaam
Dualis-sch, het bewust zijn is daarentegen niet-materieel en onaJankelijk van het lichaam
(Cartesiaanse dualiteit)
Sheet-Johnstone (vrouw): mensen zijn een reflecterend bewegend lichaam
Lichaam en geest beïnvloeden elkaar, lichaam ac-ef en neemt deel aan subjec-eve
ervaringen. Mensen zijn reflecterend bewegend lichaam.
Stelt: gewaarwording van het bewegende lichaam in een ruimte voorafgaat aan bewuste
reflec.e op onszelf.
• Eerst pre-reflec-eve ervaringen, voordat we er bewust over kan worden nagedacht.
• Deze pre-reflec-eve ervaringen zijn gebaseerd op ons lichaamservaringen die zijn
opgeslagen in ons lichaamsschema
Pre-reflec.eve gewaarwordingen is de basis voor onze bewuste reflec.e op onszelf en ons
lichaam, door ons lichaam beter te begrijpen kunnen we beter communiceren met anderen
Een danser is bewust van de ruimte om haar heen en gebruikt de ruimte om te bewegen.
Een intern bewust zijn tussen de rela-e van het lichaam en de omgeving.
Propriocep-ef is hoog bij dansers, bewust zijn en kleine veranderingen waarnemen en hun
lichaam eropaan passen.
Pre-reflec-ef: ervaringen en gewaarwordingen die we hebben voordat we ons er bewust van
worden en er ra-oneel over nadenken, meer een kwes-e van ervaring dan van kennis.
Een onmiddellijk gevoel of begrip dat niet noodzakelijk te uitdrukken is.
, Lichaamsschema: grotendeels onbewust en gevormd door onze ervaringen. Ons lichaam is
opgeslagen in onze hersenen en hoe we dit lichaamsbeeld gebruiken om te bewegen en om
ons te oriënteren in de ruimte. Ons lichaamsschema verandert constant
Merleau-Ponty stelt: dat het lichaamsschema al.jd gericht is op de omgeving en is ons
lichaam oorspronkelijk op de wereld betrokken, in de zin dar het met de wereld samenvalt
Bijv. piano spelen
Stelt: fenomenologie een perspec.ef biedt op bestaanservaring, omdat het zich richt op
directe ervaringen van individuen en hun rela.es met de wereld om zich heen
Plessner: mensen staan lichamelijk in verhouding tot zichzelf
Zowel lichamelijk als geestelijk, “excentrische posi-e” aannemen, niet volledig samenvallen
met je lichaam, ook niet los van staan.
We kunnen onszelf beschouwen buiten onszelf
- Stenen kunnen geen onderscheid maken maar panten wel tussen binnen en buiten
zichzelf
- Dieren gaan een stap verder zij kunnen ook nog onderscheid maken tussen zichzelf en
de wereld, door een centraal zenuwstelsel ervaren ze de wereld vanuit zichzelf
(centrisch posi-onaliteit)
- Mensen hebben een excentrische posi-onaliteit
3 ANTROPOLOGISCHE WETTEN VAN PLESSNER
1. Van Nature kunstma-g: doordat wij onze natuurlijke excentrische posi-onali-et
hebben, onszelf een betekenis geven.
2. Bemiddeld on bemiddeld ervaren: mensen hebben een lichaam en zijn een
lichaam, wij kunnen dingen ervaren en tegelijker-jd weten waarom. Leidt tot de
Mitwelt.
3. Niet-bestaande utopische standplaats: Leidt tot de Mitwelt, omdat we ons
kunnen verplaatsen in iemands anders standpunt. We gaan ons verhouden tot
onze standplaats
Stelt: lachen en wenen is typerend voor de dubbele bestaanservaring, het is een onbeheerste
manier hoe de mens zich uit.
Dit laat zien hoe een mens een wezen is, de mens mo-veert de ac-e namelijk door zich te
laten beheersen.
Stelt: dat we onze ervaringen met anderen willen delen
Dit doen we in de medewereld, de Mitwelt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper livvannes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,16. Je zit daarna nergens aan vast.
