Samenvatting van het vak P Eco. & Economic Ethics for ECO (30L210-B-6). De samenvatting bestaat uit drie delen. Deel 1 gaat over utilitarianism, deel 2 gaat over duty ethics en deel 3 gaat over virtue ethics. De samenvatting is in het Nederlands, maar de begrippen in het Engels.
Duties Plichten
Rights rechten
Consequentialism vs deontological ethics: -> 5.1
- Consequentialisme: gaat alleen over consequences
- Deontological ethics: gaat over duty (plichten) -> respecteert bepaalde principes los van
uitkomst. Vb je aan beloftes houden al levert dit een mindere uitkomst op dan verbreken.
De relevantie van intenties: -> 5.2
- Kant: act (daad) is moreel goed als de wil/intentie goed is, niet als de consequences goed zijn
Good will Een act wordt gedaan vanuit sense of duty (gevoel van plicht) -> niet
vanuit enjoying. Een daad vanuit self interest (eigenbelang) heeft geen
morele waarde.
Duty Act uit respect voor moral law (morele wet)
Categorical Een moreel gebod dat absoluut en universeel geldt, ongeacht
Imperative (CI) omstandigheden of persoonlijke voorkeuren. -> dus geldt altijd
Categorical Imperatives formulations:
1. Act op zo’n manier dat je wil dat je maxim (motivatie achter handeling) een universele wet
wordt.
Testen universalizability: kunnen we wensen dat iedereen handelt volgens dit principe?
Testen reversibility (omkeerbaarheid): zou je willen dat andere jou zo behandelen?
2. Threat (behandel) op een manier waarbij je altijd de mensheid (jezelf en anderen), nooit
alleen als middel (means) gebruikt maar ook als doel (end).
Substantiele norm: respecteer de vrijheid van ieder persoon door mensen alleen te
behandelen zoals zo vrij hebben ingestemd (consented) -> negeert niet dat we andere
mensen als middel gebruiken voor ons eigen doel
Perfect duties Imperfect duties
Geen uitzonderingen mogelijk Some latitude (vrijheid) in executing
Meestal negatief, vb niet stelen Meestal positief, vb geef donaties
Can be enforced by law Can not be enforced by law
Correlate to rights ,vb eigendomsrecht No correlating rights
Afgeleid van 1e formulation CI (universele wet) Afgeleid van 2e formulation CI (behandel andere
zoals jij behandelt wil worden)
In eco model opgenomen als constraint In eco model opgenomen als preferences in
(beperking) -> aannames utility function
Anti trust policy: Case merger (fusie) of hospitals
- Anti-trust law: wetten bedacht om monopolyvorming te voorkomen en zo concurrentie hoog
te houden waardoor prijzen lager zijn.
- Europese Comissie: consumenten welvaart is enige doel van EU anti-trust law
Implicaties van Kantian duty ethics voor anti trust policy:
- Anti trust policy schendt een perfecty duty: recht op vrijheid van bedrijven zonder parallel
justification
, - Bedrijven die fuseren (en zo concurrentie beperken) schenden geen perfect duty. Dus ze
hebben geen perfect duty om prijzen laag te houden. Terwijl dit wel doel was van anti-trust
law.
- Ook tweede formulering CI verandert dit niet: bedrijven mogen klanten als middel gebruiken,
als ze hun waardigheid als persoon respecteren
- Antitrust policy kan worden verdedigt door utilitarianism, want goede consequences. Maar
niet door Kantian duty ethics
Prima facie en alle dingen die horen bij duty:
Prima facie duties Kunnen niet worden tenietgedaan door competing duties (plichten)
- Kan conflict zijn tussen deze twee perfect duties of twee imperfect duties. Vb duty to take
care of customer (lage p) welfare en duty to respect animal welfare (zorgt voor hogere p)
- All things considered duty: duty die alles meeneemt -> grootste weegschaal voor goed en
fout
Ethics of rights:
- Deontological:
- Moral rights: elk mens heeft bepaalde rechten die moeten worden gerespecteerd ->
Beschermt individu tegen groep -> belangrijker dan utilitarianism (gevolgen)
Libertianism: Robert Nozick -> 5.3 Negative right ethics
- Enige recht is recht om vrij te zijn van dwang (coercion) van anderen. -> negatief recht.
Verdedigd door second principle Kant (behandel mensen zoals je zelf behandelt wil worden)
- Impliceert right to private property, right to conclude contracts en market without
government regulations
Negative rights and neoliberal economics
- Friedrich Hayek: individuele vrijheid is moreel principe -> er is geen verantwoordelijkheid
voor het collectief
- Gaat in tegen central planning door de overheid (door belasting en investeringen)
- Enige wat overheid moet doen: providing a legal framework: rule of law
- Iedereen is vrij binnen de regels
Implicaties voor corporate social responsibility (sociale verantwoordelijkheid) van bedrijven:
- Milton Friedman -> shareholder model: aandeelhouders belangrijkste, want zijn ‘eigenaren’
bedrijf.
- Enige sociale verantwoordelijkheid van bedrijf is verhogen winst
- Als sociale verantwoordelijkheid zorgt voor hogere p of lagere lonen, dan legt de manager
een taks op inkomen klanten of werkgevers
John Locke: The Lockean proviso
- Verdedig property rights -> aarde is gedeelde property mensen. Maar property rights zijn
nodig om mensen is staat te stellen om opbrengsten van aarde toe te eigenen.
- Restrictie hieraan: Lochean provisio: er moet genoeg over zijn van zo hoog mogelijke kwaliteit
voor anderen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bramvb02. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
