Hoofdstuk 1. Wetten, belasting en verzekeringen
Les 1.1. Wettelijke bepalingen
Een startende ondernemer moet zich bewust zijn van de vele regels die hij moet naleven, zoals
wetten over het starten, exploiteren en beëindigen van een bedrijf, arbeidsrelaties en belastingen.
Ondernemen brengt risico's met zich mee, zoals schade aan het bedrijf of personeel, ziekte en
veroorzaken van schade aan anderen. Verzekeringen helpen de ondernemer zich tegen deze risico's
te beschermen; het ontbreken ervan kan problemen veroorzaken.
Om een horecabedrijf te starten, heeft een ondernemer geen vestigingsvergunning of diploma
Algemene Ondernemersvaardigheden meer nodig. Wel wordt een speciale vergunning op basis van
de Alcoholwet vereist, afgegeven door de gemeente. Hygiëneregels volgens de Warenwetregeling
Hygiëne van levensmiddelen moeten worden gevolgd. Andere vereisten zijn inschrijving bij de Kamer
van Koophandel en aanmelding bij de Belastingdienst. Het volgen van de opleiding Horeca
Ondernemersvaardigheden wordt aanbevolen door banken, brouwerijen en brancheorganisaties.
1.1.1 Alcoholwet
Voor het schenken van alcohol in de horeca is een Drank- en Horecavergunning vereist, die
persoonsgebonden is en aangevraagd moet worden bij de gemeente. Het pand moet aan specifieke
inrichtingseisen voldoen, zoals aanwezigheid van toiletten en ventilatiecapaciteit. Daarnaast moeten
ondernemers, bedrijfsleiders en beheerders voldoen aan de voorwaarden van de SVH Verklaring
Sociale Hygiëne, die leert hoe verantwoord om te gaan met situaties waarin de veiligheid van gasten
of medewerkers in het geding komt, met nadruk op kennis over overmatig alcoholgebruik,
drugsgebruik en gokverslaving.
Om een horecabedrijf te starten, zijn gemeentelijke vergunningen vereist. Het type vergunningen
verschilt per gemeente. Een veelvoorkomende vergunning is de exploitatievergunning voor het
horecabedrijf. Deze vergunning, geregeld in de APV, stelt eisen aan de leidinggevenden en
bedrijfsvoering om overlast te voorkomen. De geldigheid varieert per gemeente en wijzigingen in het
bedrijf kunnen de vergunning doen vervallen. Aanvraag gebeurt bij de gemeente.
1.1.2. Diverse wetten en vergunningen
De paragraaf behandelt wetten en vergunningen relevant voor het starten van een horecabedrijf:
1. Handelsregisterwet -> Verplicht alle ondernemingen en rechtspersonen in Nederland om zich in te
schrijven bij de Kamer van Koophandel. Dit is de basisregistratie van bedrijven in Nederland.
2. Handelsnaamwet -> Reguleert het gebruik van handelsnamen om verwarring met merknamen van
andere bedrijven te voorkomen. Het deponeren van handelsnamen als merk versterkt de juridische
positie.
3. De Mededingingswet -> verbiedt afspraken tussen bedrijven die de concurrentie beperken, zoals
prijsafspraken.
4. De Warenwet -> zorgt ervoor dat levensmiddelen en andere consumentenproducten veilig en
gezond zijn en stelt regels voor de productie, verkoop en voorlichting over deze producten.
5. De Prijzenwet -> stelt regels voor prijsaanduidingen van producten.
6. De Wet ruimtelijke ordening -> regelt de verdeling van verantwoordelijkheden tussen overheden en
maakt plannen voor de locatie van bijvoorbeeld industrieterreinen.
, 7. De Wet geluidhinder voorkomt geluidsoverlast -> door industrie en verkeer en legt
geluidsvoorschriften op. Bedrijven moeten aan de Wet milieubeheer voldoen, maar kleine bedrijven
kunnen vrijgesteld zijn van vergunningen en zich aan algemene regels houden. De Arbowet stelt
regels om geluidshinder op de werkvloer te verminderen, zoals het dragen van gehoorbeschermers.
De APV van gemeenten kan extra regels bevatten voor geluidshinder, bijvoorbeeld voor lawaaiige
hobby's.
8. Activiteitenbesluit -> De meeste horecabedrijven hebben geen milieuvergunning nodig, tenzij ze
met gevaarlijke stoffen werken. Een meldingsformulier moet worden ingediend bij de gemeente voor
de start of overname van een horecabedrijf. Het Activiteitenbesluit regelt zaken zoals geluid,
schoonhouden van de omgeving, geuroverlast, terrasgebruik, riolering, veiligheid en gebruik van
nutsvoorzieningen.
9. Bouwvergunning -> In principe is voor elk bouwwerk en elke verbouwing een reguliere
bouwvergunning nodig, tenzij het valt onder bouwvergunningsvrije of licht-bouwvergunningsplichtige
bouwwerken volgens het Besluit. Ondernemers dienen hun bouwplan in bij de gemeente en kunnen
ook andere vergunningen nodig hebben, zoals sloop- of kapvergunningen. Het is verstandig om bij
ieder bouwplan contact op te nemen met de gemeente. Bouwen in de buurt van water of een
waterkering kan ook toestemming van het Waterschap vereisen.
10. Besluit brandveilig gebruik bouwwerken/Gebruiksbesluit -> Het Besluit brandveilig gebruik
bouwwerken, ook wel bekend als het Gebruiksbesluit, stelt eisen voor het brandveilig gebruik van
gebouwen, zoals vluchtwegen en brandmeldinstallaties. Gebruikers moeten een melding doen of een
gebruiksvergunning aanvragen, afhankelijk van het aantal aanwezige personen en de functie van het
gebouw.
11. WABO/Omgevingsvergunning -> De Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (WABO) bundelt
verschillende regelingen met betrekking tot de fysieke leefomgeving, zoals bouw-, milieu-, natuur- en
monumentenvergunningen, tot één Omgevingsvergunning. Dit vereenvoudigt procedures voor
burgers en ondernemers, die nu nog maar één loket en één procedure hoeven te hanteren. De WABO
is bedoeld om de regeldruk te verminderen en is sinds 2010 van kracht. Voor bedrijven betekent dit
tijdwinst en efficiëntere processen, met onder andere mogelijkheden voor vooroverleg met de
overheid en elektronische aanvraagmogelijkheden.
12. Aanwezigheidsvergunning speelautomaten -> De Wet op de kansspelen vereist vergunningen voor
het plaatsen van speelautomaten. Twee vergunningen zijn nodig: een exploitatievergunning van het
ministerie van Justitie en een aanwezigheidsvergunning van de gemeente waar de automaat
geplaatst wordt. De aanwezigheidsvergunning is afhankelijk van het type horecaonderneming (hoog-
of laagdrempelig). Hoogdrempelige bedrijven mogen maximaal twee kansspelautomaten plaatsen,
terwijl laagdrempelige locaties alleen behendigheidsautomaten mogen hebben. Tussentijdse
wijzigingen moeten gemeld worden bij de gemeente. Vanaf 2010 is voor behendigheidsautomaten
geen aanwezigheidsvergunning meer nodig, maar ze moeten wel goedgekeurd zijn door het
ministerie van Justitie.
13. Wet ketenaansprakelijkheid -> De Wet ketenaansprakelijkheid maakt de aannemer van een werk
aansprakelijk voor loonbelasting en premies die zijn onderaannemers moeten betalen. Dit voorkomt
misbruik bij de afdracht van belastingen en premies. Elke schakel in de keten is aansprakelijk voor de
volgende schakels. Onderaannemers kunnen een geblokkeerde rekening openen om het risico van
aansprakelijkheid te beperken.
