Samenvatting van mijn notities en de slides en na de samenvatting vind je ook nog een begrippenlijst van dit vak. Ik heb in eerste zit 17/20 gehaald op dit vak
KLASSIEKE SOCIOLOGISCHE AUTEURS: DRIE ‘KLASSIEKE AUTEURS’
Hebben een antwoord gegeven op die ontwikkelingen naar een moderne maatschappij, op de
modernisering
o Antwoorden gegeven op de elementairste vragen van de sociologie
o Dus ook in hedendaagse sociologie naar verwezen
KLASSIEKE SOCIOLOGISCHE THEORIE VERSUS HEDENDAAGSE SOCIOLOGISCHE THEORIE
Modernisering is algemeen genomen waardoor heen maatschappijen modern worden, maar
bevat een deel van processen die met elkaar verbonden zijn
Monetarisering = omschakeling naar een markteconomie
Technologisering
Secularisering
WAT IS THEORIE?
Geen eenduidige definitie
o Veel verschillende definities
o Eerste definitie is heel breed
THEORIE?
Logisch geordend of geïntegreerd geheel van uitspraken over de sociale werkelijkheid
o (hoe werkt ze? Basisstructuur? Etc.)
Abstract (abstraherend van specifieke tijd en ruimte) maar tegelijk ook gesitueerd
o Theorieën vertellen ons hoe we naar de (sociale) werkelijkheid kunnen (of moeten)
begrijpen, maar die werkelijkheid beïnvloedt ook hoe we erover denken
Theorieën sturen de waarnemingen (van de maatschappelijke werkelijkheid) én de interpretaties
van die waarnemingen
o Maar worden anderzijds zelf mee beïnvloed door de steeds veranderende
maatschappelijke omgeving
THEORIEËN WORDEN ZOWEL GEVORMD DOOR ‘EMPIRISCHE OBSERVATIES’ ALS DOOR
ALGEMENE VERONDERSTELLINGEN
1
, Sociologische theorie verwijst naar de reële empirische werkelijkheid hoe we die kunnen
observeren, ze zitten op dit continuüm
o Volgens auteur moet theorieën hierop kunnen plaatsen
o Empirische kant met wat je kan observeren, niet heel veel theoretisch aan
o Naar mate meer naar links hoe abstracter het wordt en langzaam aan kom je in het
domein van de theorie
o Metafysisch = voorbij de observeerbare werkelijkheid
o Discussies over bv wat nemen wij voor waar aan
o Theorie altijd voor een stukje mede bepaald door metafysische zaken en anderzijds
empirische zaken
Reflectie afbeelding
o Sommigen zien de vrouw, anderen het berglandschap; anderen zien misschien nog iets
anders. En dat heeft te maken met een verschil in gerichtheid, interesse, tussen elk van
ons
o Het is onmogelijk – hoe hard je ook probeert – om beide beelden in 1 keer te zien
2
, o Veel van de assumpties die wij gebruiken hebben invloed op hoe wij naar de
werkelijkheid kijken
o Assumpties of de verwachtingen die u heeft over wat er precies afgebeeld wordt, gaan
ook mee bepalen wat je ziet
o Verwachtingen zijn een stukje constitutief
THEORIE?
Niet gewoon ‘weerspiegeling’ van de werkelijkheid maar eerder de ‘bril’ waardoor sociologen
naar de maatschappelijke werkelijkheid kijken
Leidraad voor onderzoek, bron voor richtinggevende concepten en formulering van hypothesen
Maar vaak ook systematische poging om de resultaten van het onderzoek te ordenen en te
interpreteren.
Theorieën sturen de waarnemingen (van de maatschappelijke werkelijkheid) én de interpretaties
van die waarnemingen maar worden anderzijds zelf mee beïnvloed door de steeds veranderende
maatschappelijke omgeving
THEORIE EN ONDERZOEK: HET PRAKTISCHE ‘NUT’ VAN THEORIE ?
3 soorten nut van theorie
o Heuristiek
o Kadering of ‘framing’
o Systematisering
HEURISTIEK
“NON-INTERACTION AS A SOCIAL ACCOMPLISHMENT” (ERVING GOFFMAN)
Functie: heuristiek
o Als leden van de maatschappij gebruiken wij bepaalde theorieën om betekenis te geven
aan verschillende situaties waarin we ons bevinden en hoe we die situatie benoemen en
interpreteren
o Als je dit niet kan dan heb je het risico om verloren te lopen
Foto van een wachtzaal met allemaal mensen
o Heel specifieke vorm van interactie
o Wachtzaal, proberen in dit soort situaties niet met elkaar te communiceren
Geen vanzelfsprekendheid om niet te communiceren in een gezamenlijke ruimte
waarin je elkaar kan waarnemen
Code van non interaction (Goffman)
Meestal door non verbale signalen (in de lucht kijken, geen oogcontact maken,…)
Als je toch iets wil zeggen tegen iemand moet je die impliciete code doorbreken
ORDE IN CHAOS ZIEN (HEURISTIEK)
Theoretische kaders, concepten of ideeën zijn belangrijk omdat ze een bepaalde ‘bril’, een
manier van kijken met zich meebrengen
3
, o Door onze aandacht op bepaalde aspecten van de werkelijkheid te richten (het
‘relevante’) en andere te verwaarlozen (‘het irrelevante’), laten ze ons toe om een zekere
orde of een patroon in onze onderzoeksdata of de werkelijkheid te zien (‘Heuristiek’)
Zonder concepten of theoretische kaders (‘frames’), is het soms moeilijk om überhaupt iets
betekenisvol, patroonmatig in de sociale werkelijkheid te herkennen
o Frames:
Omlijnen van bepaalde fenomenen om die naar de voorgrond te brengen en
anderen worden naar de achtergrond gebracht en verdwijnen als het ware
Door theorieën vinden we zinvolle patronen
KADERING OF FRAMING
THEORETISCHE KADERS IN HET ALLEDAAGSE LEVEN
Social gatherings
o Plaatsen waarin mensen bij elkaar komen
o Als we binnenkomen gaan we op een impliciete manier kaders met elkaar vergelijken
Is het een werkvergadering, een diplomatieke vergadering, een fuif,…
Noodzakelijk om het juiste kader te nemen en je dus juist te gaan gedragen
KADERING OF FRAMING
Een theoretisch kader of ‘frame’ omschrijft een fenomeen in specifieke theoretische termen en
classificeert het daarmee in een bredere groep (bvb. interactievormen in de publieke ruimte)
De meeste analytische kaders of theoretische ‘frames’ worden ontleend aan de sociologische
theorie
Door theoretische kaders te selecteren, te bediscussiëren en te formaliseren kunnen
onderzoekers hun werk met dat van anderen verbinden
BVB. RELLEN
Crisis gedrag:
o Een reactie op teleurgestelde verwachtingen en (veranderingen in) de persoonlijke
situatie van mensen. Participanten aan rellen kunnen reageren uit frustratie of uit
(morele) verontwaardiging
Rationeel, instrumenteel gedrag (ook van collectieve actoren) :
o Geweld kan gemobiliseerd worden om bepaalde doelen te bereiken (en bvb.
besluitvorming te beïnvloeden)
Aangeleerd gedrag (geweldscultuur) van bepaalde groepen:
o Participanten aan rellen zijn gesocialiseerd in cultuur waarin mannelijke idealen van
dominant en gewelddadig gedrag de toon aangeven
Zowel rationale als irrationele handelingen
o Niet altijd dus combineerbaar
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK
Wetenschappelijk onderzoek impliceert meer systematische reflectie op de verschillende
theoretische kaders die beschikbaar zijn in de literatuur
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julieeee. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,36. Je zit daarna nergens aan vast.
