De hoorcollege aantekeningen van de twee Communicatie Ethiek hoorcolleges, van het vak dat onderdeel is van de bachelor Communicatiewetenschap aan de UvA. Geschreven in studiejaar , semester 1. Kan mogelijk afwijken van semester 2. Ook met de informatie uit de werkgroepen.
In het Nederlands geschr...
HOORCOLLEGE 1
‘Het doel van universiteiten is niet om kundige advocaten, artsen of ingenieurs voort te brengen, maar bekwame en
beschaafde mensen.’ aldus Mill.
Ethics VS Morals
- moraliteit verwijst naar de morele actie zelf (‘het zedelijk handelen zelf’)
- ethos = karakter van de verzender/karakter gemanifesteerd in een attitude. Een karakter is gemanifesteerd in
iemands attitude t.o.v. de wereld.
- ethiek of morele filosofie is de studie van goed en slecht:
- komt tot uiting in ‘tragic choices’.
- Het proces van vinden van rationele rechtvaardiging voor onze acties waarbij waarden conflicteren.
- Ethiek begint waar elementen van een moreel systeem conflicteren.
Plato (427-347vC) kwam als eerst met het ethische dilemma. Hij schreef in dialogen om twee kanten te kunnen
belichten. Socrates en Plato stelden: ethiek begint met een belangrijk ding: be true to yourself. Ethiek begint bij het
karakter van de verzender.
- Form’ theory: (Vormen theorie) er is een absolute waarheid die gereflecteerd wordt door de natuur. In de natuur
kun je het absolute goed observeren. Hun theorie is dat niemand inherent slecht is, maar er zijn misverstanden
doordat mensen niet true to themselves zijn of niet de consequenties van hun acties op de hoogte. Deze dingen
kunnen de normale uitkomst van hun besluitvorming verstoren, maar in essentie zijn mensen niet slecht.
- Epistemology = de zoektocht naar de absolute waarheid. De discipline om de waarheid zo goed mogelijk te
benaderen.
Niet alleen goed VS slecht, maar er is ook ethiek in sociale normen. Normen: gedragsregels. Dingen die
normaalgesproken niet mogen zijn in de ethiek niet interessant, het is overduidelijk welk gedrag goed en slecht is.
Één van de punten die Plato maakte, is het uitstippelen van de actoren: wie is ethisch gezien verantwoordelijk? Wie
is de hoofdactor, en wie hebben er verder een morele verantwoordelijkheid? Er zijn altijd meer mensen die (een
beetje) invloed hebben.
- Morele actoren: wie hebben er allemaal invloed, en wie van hen heeft het meeste invloed?
- Stakeholders: wie worden er allemaal, naast de actoren, beïnvloedt door de keuze?
‘Criterion of power’: iedereen die in een positie is om invloed op een individu/groep/organisatie uit te oefenen.
Personal responsibility: iedereen maakt ethische beslissingen met betrekking tot hun eigen acties.
- Plato en Socrates zeggen: er is niet iets als een collectieve verantwoordelijkheid. Je hebt alleen macht over jezelf.
Ze noemen het een soort mythe: jij bent de enige die bepaalt wat je doet of niet. Een collectief besluit bestaat
niet, het zijn heel veel individuele beslissingen. Volgens hun is democratie ook een mythe: er is maar één iemand
verantwoordelijk voor jouw acties en dat ben jezelf.
- dit is een vrij extreme benadering, die wel veel vrijheid geeft aan het individu maar lastig is wanneer je met
een grote groep mensen leeft. Hobbes en andere wetenschappers zeggen dat dit inderdaad in essentie waar
is, maar in het dagelijkse leven werkt dit niet zo (waren de soldaten echt vrij om hun eigen gedrag te bepalen?
in een grote groep moet er een soort sociaal contract gesloten worden in een maatschappij).
‘The bearing witness principle’ = volgens sommige filofofen heeft iedereen de morele plicht om te getuigen
tegen immorele daden, ook als we geen macht hebben iets aan de situatie te veranderen.
Normatieve benadering
- benadering met een waardeoordeel: normatief
- moraal normaties: wat is goed en wat niet?
- prescriptief: voorschrijvend.
- basisprincipes en maatstaven formuleren: de verschillende stromingen binnen de ethiek.
- Maar: is dit een taak van wetenschappers?
1
, Communicatie Ethiek (2018-2019)
Non-normatieve benadering:
- beschrijven en het daadwerkelijke morele gedrag. Niet om de oordelen maar beschouwen.
- descriptief: beschrijvend.
- wetenschapper asl observator. Dit is volgens velen de benadering die wetenschappers moeten hanteren.
Prescriptive (voorschrijvend) VS Descriptive (beschrijvend)
- de media autoriteit is voorschrijvend
Hoe leid je een succesvol leven? Als een persoon ben je complex: in verschillende situaties heb je verschillende
rollen. Aan verschillende rollen zijn verschillende ethieken verbonden. Er zijn drie ethische perspectieven. Socrates
en Plato legden de basis voor ethiek. (deugden: karakter, beginselen: plicht en gevolgen: gevolg).
- (1) Virtue ethics (‘ik was mezelf niet voor een moment, ik deed dat maar dat past niet bij m’n karakter’) —>
identiteit
Aristotle (384-322vC)
Ethica nicomachea: eerste systematische uiteenzetting van de deugden theorie. Gaat om een gulden middenweg.
Reden is vereist om een deugdzaam leven te leiden.
- Focust op twee typen deugden: intellectueel en moraal.
- Op zoek naar balans: the doctrine of the average: de middenweg. Dapper is de balans tussen roekeloosheid en
lafheid: de goede middenweg dus.
- Community (in politiek): we hebben ook een verantwoordelijkheid tegenover onze medemens. Soms is iets dat
goed is voor de community niet goed voor onszelf. Soms moet je daarom wat inleveren.
Classic virtues (later Kardinaaldeugden):
- prudentia (voorzichtigheid - verstandigheid - wijsheid)
- fortitudo (moed - sterkte)
- temperantia (gematigdheid - matigheid - zelfbeheersing)
- deze leiden tot een vierde deugd: iustitia (rechtvaardigheid - rechtschapenheid - gerechtigheid)
Christelijke deugden ethiek: Thomas Aquinas (1225-1274)
scholasticism/scholaristiek: een Middeleeuwse filosofie en onderwijsmethode. Een logische manier van denken in
tegengestelden.
De originele griekse deugdenethiek is aangevuld door de christenelijke deugden: geloof, hoop en liefde. ‘Het
hoogste goed is de eeuwige gelukzaligheid bij het aanschouwen van God na de dood.’
Thomas Aquinas: het is belangrijk dat je je ratio kunt gebruiken. De zeven deugden zouden de uitdrukking van de
natuurwet zijn: regels en beginselen/principes die voor iedereen gelden omdat zij voortvloeien uit het verstand,
zoals dat bepalend is voor de menselijke natuur.
- deze law of nature komt van de Divine Will (Goddelijke wil)
- Gods welwillendheid wordt bevestigd door de natuur
- je mag dus naar de natuur (werkelijkheid) om te leren wat goed en fout is.
- > wetenschappelijke benadering
Kern: Als je een deugdzaam persoon bent, zul je ook deugdzaam handelen.
- (2) Principles/dentology (‘dat is niet wat ik bedoelde’) —> de daad zelf
Deontology = de ethiek van plicht. Een benadering die probeert om richtlijnen te geven waarmee je een goed
leven kunt leiden, los van de uitkomsten van de acties. Het startpunt van de actie ligt in ethische principes, zoals
recht op privacy, gelijkheid, respect voor het leven, waardigheid. ‘Moreel gedrag is een plicht’.
- Is acting itself ethical? Het gaat om de daad zelf, niet om de uitkomst. De intentie moet goed zijn.
Kant (1724-1804):
- moraliteit is een intrinsieke motivatie (ieder mens voelt wat ethiek is, je hoeft het ze niet te leren, maar het is wel
lastig om in het moment je te gedragen naar je gevoel), een plicht
- vrijheid en autonomie
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jetstuvia. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
