College aantekeningen
2.17 uitwerking college botziekten
2.17 Uitwerking college botziekten
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Cyclus 2.17 stoornissen in ontwikkeling en groei: college botziekten Type patiënt die je voor je hebt is belangrijk bij botziekten.
o Vele oude en/of kwetsbare patiënten.
Kans om te sterven
o Maakt niet uit of iemand loopstoornis heeft of ziekte van Parkinson
heeft.
o Wanneer je minder mobiel bent is de 10-jaars overleving significant
lager dan wanneer je vlot kunt lopen.
Door botziekten is de mobiliteit ernstig verstoord.
o Bij botziekten ook problemen in de kaak.
o Ook verschillen bij medicijngebruik.
Skelet, vorm en functie
o Het skelet heeft meerdere functies.
o Enerzijds corticaal (buitenste) deel bij mechanische + beschermende functies. Dus
voor beweging en ribbenkast beschermt de longen, wervelkolom zorgt ervoor dat je
rechtop staat.
o Anderzijds trabeculair bot (botbalkjes) met metabole functies (stabiel houden,
mineralisatie bot) en uitwisseling met bloed van mineralen en andere stoffen.
Calciumspiegel in bloed stabiel blijven anders hartproblemen en problemen
elektrische activiteit hart.
Botsterkte
o Bepaald door:
Bot volume: groter bot is sterker dan een heel klein bot in teen.
Eigenschappen materiaal:
Meer mineralisatie: harder
Structuur tussen de cellen: compositie organische matrix
Structuur
Grootte en vorm
Interne architectuur
o Botturnover: altijd botaanmaak en botafbraak. Bij groei overheerst botaanmaak en botten
groeien tot 30-35 jaar tot je botpiekmassa bereikt. Daarna alleen maar overheersing afbraak.
Bij verdwijnen van hormonen in menopauze snelle daling botdichtheid
botturnover neemt toe.
o Accumulatie van schade (microcracks)
Roken, stoten, ongezonde voeding, weinig beweging.
Ziekten
Vooral trauma’s leiden tot microcracks (mini scheurtjes), herstellen wel weer maar blijft
niet hetzelfde als ervoor.
o Connectiviteit: hoe botten aan elkaar zitten (gewrichten).
Artrose kraakbeen gaat weg en invloed op botten zelf.
Reuma invloed op botten.
o Metabole functies van bot
Metabole remodeling schade aan bot (microcrack ontstaat)
bepaalde botcellen rond schade gaan in apoptose. In tussen zijn er
osteoclasten (bot opetende cellen) die beschadigd bot weghalen.
Nu worden ook osteoblasten gestimuleerd (botvormende cellen).
Deze vormen nieuwe osteocyten deel osteoblasten rijpt uit tot
nieuwe cellen. Deze moeten nog gemineraliseerd worden en
nieuw bot ontstaat.
Botziekten
o Osteoporose (botontkalking) lage botdichtheid, minder bot per cm2.
o Osteogenesis imperfecta komt niet veel voor, maar brittle bones = brittle teeth. Mutatie in collageen waardoor makkelijk
bot gebroken wordt en tandheelkundige problemen daarnaast ontstaan.
o Osteomalacie mineralisatie probleem door ernstig vitamine D tekort.
Komt weer meer voor door maagverkleiningsprobleem malabsortpie probleem wordt weer gecreëerd.
o Ziekte van Paget toegenomen botvorming hard bot ontstaat veel breuken en ook pijn in schedel ontstaat.
o Renale osteodystrophie patiënten met chronische nierfalen krijgen allemaal effecten op bot. Verandering aluminium
huishouding, calcium huishouding en toegenomen bijschildklierhormoon.
o Glucocorticoïd geïnduceerd drug induced, invloed op bot en vaak ook problemen in kaak (infecties bv.)
o Multipel myeloom ziekte van Kamer, bothaarden waarbij makkelijk fracturen ontstaan. Kunnen op vele plekken in skelet
voorkomen. Ziekte van beenmerg waarbij deel van cellen die hier gemaakt worden (bloedcellen, o.a. plasmacellen). Bij
wildgroei plasmacellen ontstaat multipel myeloom.
Vooral veel haarden waar veel beenmerg activiteit is.
o Reumatische aandoening inflammatie kan erosies geven aan botten maar kan ook door vrijkomen van allerlei
ontstekingsmediatoren.
, Osteomalacie: stoornis in vitamine D-metabolisme.
o Vitamine D krijgen uit voeding en o.i.v. zonlicht. Zonlicht zorgt
ervoor dat inactief vitamine D wordt omgezet in actief vitamine
D. Voorwaarde: tussen 11-3 een kwartier zonlicht ontvangen
tussen juli-september op blote huid.
Vitamine D door zonlicht omzetten, ook veel vitamine
D nodig uit vlees, melk, eieren, pillen dit moet goed
opgenomen worden door de darmen en vervolgens in
lever en nieren worden verwerkt. Komt vervolgens in
doelorgaan. Vervolgens hulp met voldoende
calcificatie.
Normale vitamine D spiegel: 25 hydroxy D3
spiegel van 50 nano mol/ liter nodig.
Onvoldoende mineralisatie botmatrix en zacht bot ontstaat gevolg: microfracturen.
Paget
o Haarden en verhoogd botmetabolisme met veel aanmaak snelheid zorgt voor verstoring van structuur. Verhard bot
ontstaat.
Botombouw (geen leerstof)
o Enerzijds resorptie van bot (botmineralen en
collageenfragmenten worden niet volledig verteerd maar
vormen crosslinks, meten in serum en urine: crosslinks ct
peptide = CTX) Maat voor botafbraak.
o Anderzijds formatie: bot alkalisch fosfatase meten (zit in
membraan osteoblast) daarnaast osteocalcine meten
(synthese collageen osteoïd vormen (bot wat niet
gemineraliseerd is) en daarna bot vormen dat gecalcificeerd is
= mineralisatie)
OC en P1NP gebruiken als markers kijken of
veranderingen in vorm van collageen is.
Dit zijn markers die alleen in academische
ziekenhuizen gemeten kunnen worden.
Kijken hoe actief bot op dit moment is. Daarnaast kijken of medicatie werkt.
Osteogenesis imperfecta
o Vrij zeldzaam
o Groep van ziekten waarbij bepaalde mensen intra-uterien dood
gaan.
o Vaak na geboorte dood
o OI type I: tandheelkundige botproblemen, blauwe sclerae
(ooglid), en genetische aandoening aantonen met collageen A1
of A2 mutatie/stoornis aantonen. Vaak in families.
OI type I met stoornis in Col1A1 of Col1A2 gen
o Brittle bones, brittle teeth.
Osteoporose = botontkalking
o Botziekte waar we het meest mee te maken hebben.
o Verhoogt risico op botbreuken.
o Systemische ziekte van skelet, gekenmerkt door geringe botmassa en
veranderingen in microarchitectuur van bot. Leidt tot botbroosheid met
gevolg een verhoogd fractuurrisico.
Osteoporotisch bot breekt makkelijker dan normaal bot.
o Mensen met osteoporose door te snelwerkende bijschildklier
toename PTH (bijschildklier hormoon) calcium wordt vrijgemaakt uit
bot om serum spiegel calcium constant te houden. Botafbraak ontstaat.
Bijschildklier wordt weer normaal botdichtheid kan weer
toenemen.
Onvoldoende calcium opnemen in darmen meer calcium
opnemen door het extra geven weer meer botdichtheeid.
Vitamine D tekort minder calcium opnemen in darmen
deze aanvullen ervoor zorgen dat er ook meer calcium
opgenomen kan worden weer sterkere botten krijgen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper suusjevan. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78140 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen