AANGEBOREN IMMUNITEIT:
= innate immunity = niet specifieke immuniteit = snelle 1ste lijnsverdediging
→ zowel bij vertebraten als invertebraten
Eigenschappen:
• Werkt direct
• Geen geheugen: respons is gelijk aan 2de contact
• Weinig specifiek: uitz PRRs
• Stimuleert de verworven immuniteit via cytokinen
Barrières:
Belangrijkste organen in contact met micro-org = huid – gastrointestinaal – bronchiolen/luchtwegen
• Barrière in huid : fysiek + VZ + defensinen + commensalen + licht zure pH
o Defensinen = kleine eiwitten : vormen cillindervormige porie in organisme
→ H2O naar buiten en organisme barst open
• Barrière in vagina : commensalen + lage pH
• Barrière in urinewegen : spoelen dmv urine
• Barrière in brochi : defensinen + trilharen + mucus
o Trilhaartjes : bewegen mucus + micro-org naar buiten
o Defect in trilharen = primaire ciliarie dyskinese : continu last van infecties + onvruchtbaarheid
+ afwijkingen thv hart en hersenen en nieren
• Barrière in mond : lysozymen + commensalen
o Lysozymen : zorgen dat celwand v gram+ bact worden afgebroken
▪ Gram + = dikke wand v peptidoglycanen
▪ Gram - = uitsteeksels v lipopolysachariden
• Antibacterieel = lysozymen + defensinen + complement
• Acute fase eiwitten
• Cytokinen (bv. IFN) + chemokinen (bv. IL-1)
o = hormonen vh imuunsysteem = communicatie tss cellen vh immuunsysteem
• Pattern recognition receptors (PRR) → troll like receptors (TLR)
o Bepaalde patronen v micro-org herkennen
VERWORVEN IMMUNITEIT:
= adaptive immunity = specifieke immuniteit = traag bij 1ste contact en sneller bij volgende contacten
→ enkel bij vertebraten
Eigenschappen:
• Zwak bij 1ste contact: werkt pas na enkele dagen
• Geheugen : sterker bij 2de contact + werkt sneller bij nieuwe contacten
• Zeer specifieke reactie + verschil tss eigen en niet eigen
• Versterkt de aangeboren immuniteit via cytokinen
Cellen:
• B-lymfocyten : uit beenmerg = humorale respons
• T-lymfocyten : uit thymus = cel-gebonden respons
Proteinen:
• Antistoffen/ antilichamen (Ab) : geproduceerd door B-cellen
• Specifieke receptoren op T-cellen (TCR)
• Cytokinen + chemokinen
EFFICIENTE IMMUUNRESPONS:
Vereist herkenning:
Molec gecodeerd in DNA + voorkomend op vele cellen met beperkte specificiteit (PRR)
• Receptoren binden aan pathogenen geassocieerde moleculaire patronen (PAMPs)
• Moleculen die gevonden worden op # typen pathogenen
Random gegeneerd met hoge specificiteit (B + T celreceptoren)
• Binden aan specifieke antigenen (<-> molec die voorkomen op vele pathogenen)
• Random DNA reorganisaties in T + B cellen
2
,Responstijd:
Geheugen = sterk kenmerk vh specifiek immuunsyst
• Primaire respons bij 1ste contact met antigeen
o 1ste fase: niet specifiek
o 2de fase: specifiek → na enkele dagen
• Secundaire respons bij 2de contact met antigeen
o 1ste fase: niet specifiek = identiek als primair
o 2de fase: specifiek = sneller + sterker
→ lymfocyten zijn achtergebleven nadat antigen geklaard was
→ je start niet van 1 cel bij deling: sneller grote hvlh
# fasen in het ziekteverloop:
• Vaccins : preventief = voor de infectie heeft plaatsgevonden
• Antiviraal/antibioticum : tijdens infectie
• Anti-inflammatoir: virus niet meer aanwezig maar symptomen wel
o Immuunsysteem meer en meer actief + verliest uiteindelijk totaal de controle
VOOR + NADELEN VH IMMUUNSYSTEEM
Slecht functioneren:
• Primair (genetisch) verlies v immuunfunctie
• Secundair (verkregen bv. na transplantatie) verlies v immuunfunctie
o Opportunistische infecties kan voorkomen bij personen met disfunctioneel systeem
o Transplantatie: ons lichaam zal als natuurlijk antwoord het vreemde weefsel/cellen aanvallen
Kanker:
• Situatie waarbij gevaarlijke cellen onze eigen cellen zijn
• Moeilijk voor immuunsysteem om immuniteit op te wekken
• Immuuntherapie tegen kanker = volle ontwikkeling
Covid-19:
• Te traag opruimen vh virus omdat er geen snelle specifieke reactie is
• Bij sommige patienten: geen downregulatie v immuunsyst als virus verdwenen is = cytokinestorm
3
, CELLEN VH IMMUUNSYSTEEM:
Origine = beenmerg: stamcellen knn verder
uitgroeien tot specifieke soorten cellen
2 kanten in evolutie: myeloid + lymfoid
Myeloid:
• RBC
• Granulocyten: baso/eosino/neutro
• Mastcellen (basofiel)
• Monocyten → MF of dendritische cel
Lymfoid:
• B-cellen: productie antistoffen
• T-cellen: helper + cytotoxische cellen
• Dendritische cellen
• NK cellen: minder specifiek in herkenning
Belang v stamcellen + voorlopercellen voor immuunrespons:
→ muis bestralen waardoor immuunsyst verdwijnt en dan opnieuw immuuncellen toevoegen
Hoeveel cellen nodig voor functioneel immuunsyst terug te bouwen?
• 200.000 tal mature immuuncellen nodig
• Preselectie met enkel nog de voorlopercellen = 1.000 cellen nodig
• Preselectie met enkel nog de stamcellen = 10tal cellen nodig
Cellen in het bloed:
• RBC = 5.000.000 cellen/mm³
• Plaatjes = 20x minder
• WBC = 1000x minder
o Neutrofielen = 50% o Eosinofielen = 1-3%
o Lymfocyten = 20-40% o Basofielen = mastcellen = <1%
o Monocyten = 1-6%
4 TYPES CELLEN AFKOMSTIG V MYELOIDE PRECURSOREN :
• RBC
• Granulocyten : neutrofiel / eosinofiel / basofiel = mastcel
• Megakaryocyten → bloedplaatjes
• Monocyten : differentieren tot MF als ze naar weefsel gaan + differentieren tot dendrit cellen
o Zeer efficiente cellen in opnemen v antigenen + presentatie aan T-lymfocyten
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ellaherroelen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.