100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Samenvatting Samenvattende nota's stelselmatige weefselleer €19,96   In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting Samenvattende nota's stelselmatige weefselleer

 17 keer bekeken  0 keer verkocht
  • Vak
  • Instelling

Bevat ALLE informatie voor het theoretische vak 'stelselmatige weefselleer' (D013078A) onderwezen door professor Anne Vral. Dit document is gebaseerd op de PowerPoints en lesnota's. Waar nodig ook aangevuld met illustraties of tekst uit het boek. Deze samenvatting was reeds 2x verkocht maar heb nog...

[Meer zien]

Voorbeeld 8 van de 144  pagina's

  • 26 mei 2024
  • 144
  • 2023/2024
  • Samenvatting
avatar-seller
STELSELMATIGE WEEFSELLEER

HET CARDIOVASCULAIR SYSTEEM ...........................................................................................4
1. Algemeenheden ...............................................................................................................4
2. Algemene bouw van de bloedvaten ...................................................................................4
3. Het arterieel en veneus systeem .......................................................................................5
4. Het microvasculair systeem .............................................................................................7
5. Bijzondere circulatiesystemen ..........................................................................................9
6. Het hart ......................................................................................................................... 10
7. Lymfestelsel .................................................................................................................. 12
HET INTEGUMENT ................................................................................................................. 14
1. Huid .............................................................................................................................. 14
2. De aanhangsels ............................................................................................................. 18
Bloedvoorziening en lymfevaten van de huid ....................................................................... 21
HET VERDEDIGING- OF IMMUUNSTELSEL .............................................................................. 22
1. Inleiding ......................................................................................................................... 22
2. Primaire (centrale) lymfoïde organen ............................................................................... 22
3. Secundaire (perifere) lymfoïde organen ........................................................................... 26
HET GASTRO-INTESTINAAL STELSEL ...................................................................................... 35
Inleiding: algemene structuur ............................................................................................. 35
1. De mondholte ................................................................................................................ 35
2. De eigenlijke spijsbuis .................................................................................................... 40
3. De spijsverteringsklieren ................................................................................................ 49
HET ADEMHALINGSSTELSEL OF RESPIRATOIR SYSTEEM ........................................................ 55
Het geleidende deel ........................................................................................................... 55
Het respiratoire deel .......................................................................................................... 59
Accessoire componenten .................................................................................................. 61
HET URINAIR STELSEL ........................................................................................................... 62
1. Algemeenheden ............................................................................................................. 62
2. Nieren............................................................................................................................ 62
3. Nierafvoerwegen ............................................................................................................ 68
ENDOCRIENE KLIEREN.......................................................................................................... 71
1. Inleiding ......................................................................................................................... 71
2. Hypofyse (pituitary gland) ............................................................................................... 71
3. Epifyse of corpus pineale (pineal gland) .......................................................................... 74

1

, 4. Schildklier of glandula thyreoidea (thyroid gland) ............................................................. 75
5. Bijschildklieren of glandulae parathyreoidea) .................................................................. 76
6. Bijnieren (adrenal or suprarenal glands) .......................................................................... 77
6. Paraganglia .................................................................................................................... 79
7. Gastro-intestinaal endocrine systeem............................................................................. 80
8. Pancreas........................................................................................................................ 80
9. Testis ............................................................................................................................. 80
10. Ovarium ....................................................................................................................... 80
MANNELIJK GESLACHTSSTELSEL........................................................................................... 81
Testis en afvoerwegen ........................................................................................................ 81
Klieren ............................................................................................................................... 87
Penis ................................................................................................................................. 90
VROUWELIJK GESLACHTSSTELSEL ........................................................................................ 93
Ovarium of eierstok............................................................................................................ 93
Eileider .............................................................................................................................. 97
Baarmoeder of uterus ........................................................................................................ 99
Vagina of schede.............................................................................................................. 105
Uitwendige geslachtsorganen = vulva ............................................................................... 107
Borstklier ......................................................................................................................... 108
CENTRAAL ZENUWSTELSEL ................................................................................................. 112
CZS en PZS ...................................................................................................................... 112
Grote hersenen of cerebrum ............................................................................................ 112
Hippocampus .................................................................................................................. 114
Cerebellum ..................................................................................................................... 115
Ruggenmerg of medulla spinalis ....................................................................................... 116
Hersenvliezen of meningen .............................................................................................. 117
HET GEZICHTSORGAAN ...................................................................................................... 119
Oogbol = bulbus oculi ...................................................................................................... 119
Beschermende aanhangsels ............................................................................................ 129
HET GEHOORORGAAN ........................................................................................................ 131
Buitenoor ........................................................................................................................ 131
Middenoor ....................................................................................................................... 132
Binnenoor........................................................................................................................ 134
SMAAK-, REUK- EN TASTRECEPTOREN ................................................................................. 140
Smaakorgaan .................................................................................................................. 140
Reukorgaan ..................................................................................................................... 141

2

,Tastorgaan = exteroreceptoren ......................................................................................... 142
Interoreceptoren .............................................................................................................. 143




3

,HET CARDIOVASCULAIR SYSTEEM
1. Algemeenheden
A. Bloedsomloopstelsel
− Het hart
− Het macrovasculair systeem: transport
− Het microvasculair systeem: uitwisseling
− Circuits
• Systemische circulatie: hart – organen/weefsels
• Pulmonaire circulatie: hart - longen

B. Lymfestelsel
= overmaat intercellulaire vloeistof ➔ venen
 vochtopstapeling door vocht te drijven uit bloedsomloop

2. Algemene bouw van de bloedvaten
Bouw en componenten
− Tunica intima
• Endotheel = éénlagig plaveiselepitheel
• Bindweefsel - losmazig collageen
− Lamina elastica interna
− Tunica media
• Glad spierweefsel: actieve contractie
• Bindweefsel – elastinevezels: passieve volumeverandering
− Lamina elastica externa
− Tunica adventitia of externa: bindweefsel – collageen




Functies endotheel
= semi-permeabele barrière
− Uitwisseling tussen bloed en weefsels: O2, CO2 (diffusie), nutriënten, metabolieten, …
− Niet-trombogeen oppervlak: controle trombinevorming door productie …
• Heparine
• Plasmogeen-activator
• Von Willebrand-factor



4

, − Regel de lokale vasculaire tonus en bloedstroom door productie …
• Contractie-stimulerende factoren: endotheline I en
ACE = angiotensin-converting enzyme
• Relaxatie-stimulerende factor: NO = nitric oxid
− Speelt een rol bij inflammatie en lokale immuunrespons
• Productie: lichamen van Weibel-Palade t.h.v. ontsteking
 Versmelten met luminale membraan van endotheel
 Secretie P-selectine
 Diapedese (= uittreden van) en activatie van witte bloedcellen
• Activatie interleukines: activiteit van WBC controleren
− Secreteren van groeifactoren
• VEGF: vascular endothelial growth factor
 Vasculogenese: groei van bloedvaten tijdens embryonale ontwikkeling
 Angiogenese: groei van bloedvaten bij orgaangroei – herstel - tumorvorming

3. Het arterieel en veneus systeem
Het arterieel systeem
= van hart naar organen

− De elastische arteriën
• 25-10 mm
• TM – elastinevezels: elasticiteit van aorta
Bv. aorta, a. carotis communis, a. subclavia, …
Uitpuilende kernen: endotheel
Elastine-lamellen met GSW




TA

− De musculaire arteriën
• 10-0.1 mm
• TM – glad spierweefsels: contractie van distributie-arteriën
! te weinig ontwikkeld in meningen en hersenen

TI: uitpuilende kernen
LEI: golvende bruine lijn
TM: GSW
LEE: buitenste laag met veel elastine
TA: bindweefsel
! gaat over in omliggend bindweefsel




5

, − De arteriolen
• 100-10 μm
• TM beperkt: kleinste musculaire arteriën
• In grotere arteriolen kan een LEI voorkomen




− Aandoeningen van elastische en musculaire arteriën
• Atherosclerosis: beschadiging van endotheelcellen die LDL oxideren
 Macrofagen fagocyteren LPL
 Schuimcellen met atheromas of plaques
 Vernauwing en verstopping van bloedvaten
• Aneurysmen: verdunnen/verslappen van zone in bloedvat
 Uitpuiling in wand van lumen

Het veneus systeem
= van organen naar hart: niet veel elastine nodig door capillair bed

− Grote variatie in bouw
• Geen uniforme classificatie + venen lager dan hart hebben dikkere wand
• Groter onregelmatig lumen
• Dunnere TM
• Geen LEI en LEE
• Kleppen = valvulae in TI
− De grote of musculaire venen
• 30-10 mm
• TA - bundels van longitudinaal glad spierweefsel: contractie - verkorting
• Éénrichtingskleppen
! verslijting: uitrekken van klep tot spataders
 Varicose veen verwijderen uit netwerk
Bv. v. portae, vv. Renales, v. Cava superior/inferior, ...




− De middelgrote venen
• 10-1 mm
• Éénrichtingskleppen: >2 mm
− De kleine venen
• 1-0.1 mm


6

,4. Het microvasculair systeem




De capillairen of haarvaten
− Eigenschappen
• Zeer uitgebreid netwerk
o 90% van de BV
o > 100.00 km
o Totaal oppervlakte ongeveer 5.000 m2
o Ø 4-10 μm
! sommige tot 40 μm
• Bloedstroom t.h.v. capillair bed is traag
• 5% van het bloed (niet altijd doorstroomd)
− Doorstroming
• Bij rust
= terminaal arteriool ➔ mesarteriool ➔ doorvoer/voorkeurskanaal ➔ venule
• Bij hoge metabolische activiteit
= terminaal arteriool ➔ mesarteriool ➔ capillair bed ➔ venule

! mesarteriool + doorvoerkanaal = precapillaire sfincterzone
 regelt bloedstroom t.h.v. capillaire bed




− Uitwisseling t.h.v. capillairen
• Diffusie
• Transendotheliaal transport: transcytosis
• Filtratie (voornamelijk t.h.v. vensters)
• Diapedese: uitwisseling van cellen binnen compartimenten van bloedvaten



7

, − Soorten capillairen
• Continue capillairen
Bv. in longen, thymus
o Doorlopend endotheel met zonula occludens
o Doorlopende BM
o Pericyten = cel van Rouget
- Reservecellen: wondheling, contractie
- Bloedhersenbarrière: toxische stoffen fagocyteren




pericyt




• Gevensterde capillairen
Bv. in nieren, endocriene organen, dundarm
o Endotheel met fenestrae: Ø 70 nm
= bevordert uitwisseling van macro-moleculen
o Tight junctions
o Doorlopende BM
o Geen pericyten




• Discontinue capillairen of sinusoieden
Bv. in milt, beenmerg, lever
o Bochtig uitzicht
o Grotere Ø
o Openingen tussen EC als door EC (grote vensters zonder diafragma)
= maximale uitwisseling van macro-moleculen en cellen
o Geen of onvolledig BM
o Geen pericyten
o Fagocyterende cellen




8

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmapot. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €19,96. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 84866 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€19,96
  • (0)
  Kopen