College aantekeningen
Aantekeningen Brein & Omgeving deeltoets A
- Instelling
- Universiteit Utrecht (UU)
Uitgebreide samenvatting van alle hoorcolleges voor deeltoets A
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
Voorbeeld 4 van de 38 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Brein en Omgeving samenvattingHoorcollege 1: theoretische modellen, developmental system
models
Stabiliteit/ determinisme: ben je dom geboren dan heb je pech, goed
onderwijs kan intelligentie niet verhogen stabiliteitsdenkers
Groei/ levenslang leren: met inzet en doorzettingsvermogen kun je ver
komen groeidenkers
Nature: aangeboren, rijping, biologisch, evolutie, genetisch (19e eeuw, ’80
en ’90)
Nurture: aangeleerd, omgeving, opvoeding, ervaring, belonen en straffen
(’50 en ’60) (James Watson)
Eerste 1001 dagen (conceptie tot 2 jaar)
Cruciaal voor hersenontwikkeling, ontwikkeling van cognitieve emotionele,
sociale en fysieke vaardigheden, grote plasticiteit, grote kansen, grote
kwetsbaarheid
- Hersenontwikkeling gaat door tot 25 jaar
Ontwikkeling: groei en ontplooiing
De beschrijving, verklaring en beïnvloeding van intra-individuele
verandering in gedrag gedurende de levensloop en met interindividuele
verschillen en overeenkomsten in intra-individuele verandering (1977
uitleg)
Wat is geen ontwikkeling?
- Cyclische veranderingen (slaap-waakritme)
- Tijdelijke veranderingen (iets opslaan en daarna vergeten,
uitzondering is verlies van synaptische verbindingen gedurende de
ontwikkeling)
- Regressieve veranderingen (verlies van vaardigheden)
Wat is ontwikkeling, vijf kenmerken (Overton):
1. Organisatie van de processen: eenvoudige processen
complexe processen
2. Volgorde en sequentie: latere vormen komen voort uit eerdere
vormen, ontwikkeling verloopt in stadia
3. Richting: ontwikkeling voltrekt zich in meerdere richtingen, eerder
ontwikkelde vaardigheden kunnen verloren gaan en plaatsmaken
voor nieuwe en meer adaptieve vaardigheden (van twee met een
hand iets pakken, van kruipen naar lopen)
4. Epigenese en emergentie:
Epigenese verwijst naar de wederzijdse interacties tussen
verschillende niveaus van het organisme en de omgeving.
Emergentie verwijst naar het proces waarin interacties met de
omgeving zorgt voor het ontstaan van nieuwe
, systeemeigenschappen kwalitatieve verandering (rups naar
vlinder, baby loopt in water)
5. Relatieve permanentie en onomkeerbaarheid: ontwikkeling
leidt tot een min of meer blijvende toestand, terugkeer naar de
oorspronkelijke stand gebeurt niet (kortdurende regressie mogelijk,
bijv. peuter vergeet woorden maar zal niet vergeten te kunnen
praten)
Epigenese: interactie tussen genen en omgeving
Probabilistisch: niet gedetermineerd, mogelijk of waarschijnlijk, alle
factoren beïnvloeden elkaar
Model van Gottlieb probalilistic epigenesis
Key findings van deze cursus (Cantor et al. 2018):
1. De menselijke ontwikkeling is afhankelijk van de voortdurende,
wederzijdse
relaties tussen de genetica, biologie, relaties en culturele en
contextuele invloeden
2. De ontwikkeling van elk individu is een dynamische progressie in de
tijd
3. De menselijke relatie is een primair proces waarin biologische en
contextuele factoren elkaar wederzijds versterken.
4. Alle kinderen zijn kwetsbaar. Naast risico's en tegenslagen, bieden
micro- en macro-ecologieën troeven die veerkracht bevorderen en
een gezonde ontwikkeling versnellen.
5. Kinderen zijn actieve actoren in hun eigen leren, eigen controle.
Grand of major theories over ontwikkeling (Grand theories)
1. Evolutiepsychologie
2. Hechtingstheorie
3. Sociale leertheorie en sociaal cognitieve theorieën
4. Gedragsgenetica
,Evolutiepsychologie (Darwin): nature
Gedrag van ouder en kind zijn het product van een evolutionair proces
(=natuurlijke selectie)
Vanuit een evolutionair perspectief begrijpen waarom ouders op een
bepaalde manier opvoeden
- Direct doel: kind tot volwassenheid brengen
- Indirect doel: overleving genetisch materiaal via volgende
generaties
Eigenschappen die door natuurlijke selectie ontstaan en de
overlevingskans verhogen:
- Natuurlijke angst voor hoogte en slangen
- Uiterlijk baby’s en huilen
- Liefde voor de baby
- Investering in opvoeding
Hechtingstheorie (Bowlby en Ainsworth): nature en nurture
Bowlby: baby heeft een natuurlijke neiging tot hechting (nature)
- Hechting is de stabiele emotionele relatie tussen kind en ouder
Ainsworth: kwaliteit van de relatie hangt af van sensitiviteit ouders
(nurture)
Sociale leertheorie en sociaal cognitieve theorieën: nurture
Behaviorisme (John Watson):
Gedrag is aangeleerd en kan dus veranderd worden door conditionering
- Fout gedrag afleren door straf
- Goed gedrag stimuleren door beloning
Sociale leertheorie (Bandura):
Kinderen ontwikkelen zich via interacties met hun omgeving, waardoor
een gevoel van controle ontstaat (self-efficacy), kijken hoe omgeving erop
reageert
- Imitatie, modeling (ouder als rolmodel)
Sociale cognitieve theorie (Vygotksy):
Kinderen ontwikkelen zich in een sociaal-culturele context, met anderen
die meer ontwikkeld zijn
- Volwassenen bieden taken aan die in de zone van de naaste
ontwikkeling liggen
- Cultureel leren
Scaffolding: taken die het kind zonder hulp nog niet kan
Genetische theorieën
, Gedragsgenetica (Plomin): nature en nurture
De ontwikkeling is het resultaat van genetische en omgevingsfactoren
- Klassieke kwantitatieve methode (hoeveel kan je verklaren door
genetica)
- Nu: gen X omgeving interacties, DNA-methylering
- Veel kritiek op de pedagogiek
Kritiek op grand theories:
- Evolutiepsychologie: onderschat de invloed van cultuur
- Hechtingstheorie: geen verklaring hoe kinderen leren
- Sociale leertheorie: houdt geen rekening met individuele kenmerken
en negeert de actieve rol van individuen
- Gedragsgenetica: overschatting invloed genetische factoren
Moderne theoretische modellen en begrippen:
- Developmental system theories (DST)
- Dynamic systems, embodiment, ecological psychology
- Emergentie, neural re-use, constraints
- Neuroplasticity, sensitive or critical periods, neuroconstructivism
- Large scale brain networks
Developmental system theories (DST):
DST biedt een kader om te zien hoe meerdere factoren zowel binnen een
individu als micro/ macro-omgevingen samenwerken om vorm te geven
aan hoe kinderen leren.
2 basisprincipes:
1. Meerdere kenmerken van individuen en context werken samen om
alle aspecten van gedrag te produceren
2. Variabiliteit en stabiliteit in prestaties zorgen voor belangrijke
informatie om ontwikkeling te begrijpen
Variabiliteit: wat zijn de oorzaken (drivers) van variaties
Relationeel: alle verklaringen zijn complementair dus de ene verklaring is
niet meer funderend (belangrijk) dan de andere verklaring
Holistisch: een geheel is meer dan de delen. Elk deel van een systeem
wordt bepaald door de andere delen en hun onderlinge relaties.
Genen beïnvloeden hersenprocessen hersenprocessen beïnvloeden
gedrag gedrag beïnvloed hersenprocessen en werking genen
Dynamisch systeemtheorie:
Er is geen enkele factor of element in het kind-omgeving systeem dat
gedrag of ontwikkeling stuurt. Gedrag zit niet in het brein, maar zit in de
interactie tussen brein-lichaam-taak en omgeving.
- Ontwikkeling is geen lineair proces, maar dynamisch. Fasen van
stabiliteit worden afgewisseld door plotselinge sprongen en tijdelijke
regressies
Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:
Bewezen kwaliteit door reviews
Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!
In een paar klikken geregeld
Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.
Direct to-the-point
Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper deboraklarenbeekx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,46. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen