Hoofdstuk 1 Moreel begint bij je mening
1.1Je mening komt vanzelf
Als een oordeel gaat over gedrag van mensen en hoe ze met elkaar omgaan, dan
spreken we van een moreel oordeel. Je spreekt uit wat je behoorlijk vindt van
jezelf en van anderen en je geeft aan hoe de ander met je om moet gaan. Een
moreel oordeel dat vanzelf komt is een intuïtief moreel oordeel, het ontstaat in je
bewustzijn zonder erover na te denken.
Kenmerken voor herkennen morele oordelen:
1. Een moreel oordeel gaat over menselijk gedrag
2. Een moreel oordeel overstijgt het individuele
Wat voor mij geldt, geldt ook voor jou -> universaliteitsprincipe
3. Een moreel oordeel is normatief
Het schrijft voor wat je moet doen
4. Een moreel oordeel is gericht op het goede
Morele oordelen gaan altijd over goed samenleven.
5. Een moreel oordeel kan morele verontwaardiging veroorzaken
Een oneerlijk oordeel veroorzaakt een verontwaardiging.
Wat doe je als je oordeelt:
1. Subjectief (wat je voelt), je voelt dat je het oneens bent met een ander. Het
oordeel brengt een bepaald gevoel met zich mee. ervaren
2. Objectief (onafhankelijk voor jou, voor iedereen hetzelfde), je weet wat je
mening is en kent je oordeel. kennen
3. Normatief, je oordeelt dat iets goed of slecht is en je vindt dat goed.
oordelen
Een moreel oordeel is normatief. Subjectiviteit kun je zien als een punt,
objectiviteit als een lijn tussen 2 punten en in normativiteit wordt er weer iets
toegevoegd. Het wordt een driehoek waarin je het gedrag waarover je oordeelt
vergelijkt met morele idealen en principes.
Dewey: Je bent jezelf, je kent jezelf en je kiest jezelf.
Een moreel uitgangspunt is een omschrijving van iets dat op zichzelf
nastrevenswaardig is betreffende menselijk samenleven. Een belangrijk kenmerk
is dat het universeel is.
Een moreel oordeel is een waardering van menselijk gedrag aan de hand van
morele uitgangspunten. Je kunt het uitwisselen als kennis en voelen als een
emotie.
1.2Hoe werkt dat als je samenwerkt?
Wat je tijdens een gesprek doet is het samenstellen van een met anderen
gedeelde tussenwereld. Een gedeeld moreel oordeel van meerdere mensen of
een groep noem je moraal. Moraal is het geheel van morele regels. Ethiek is de
studie, wetenschap van de morele regels. Morele oordelen verschillen tussen
mensen. Normen en waarden zijn universeel.
,Moreel vertoog is de communicatie en interactie waarin mensen hun morele
oordleen en moraal vormen en op elkaar afstemmen. De vorm waarin het moreel
vertoog wordt gevoerd, verandert en wij veranderen mee.
1.3Morele competenties
Om een gesprekspartner te zijn in een moreel vertoog moet je zelf moreel
kunnen nadenken en redelijke argumenten kunnen geven.
Redenen waarom oordelen met behulp van morele intuïtie tekortschiet in het
functioneren van een professional:
1. Je morele intuïtie is niet uit te leggen aan anderen.
2. Als je alleen intuïtief oordeelt, kun je niet leren van je fouten en successen.
3. Je intuïtie bereidt je niet voor op nieuwe situaties.
We beschouwen ons morele oordeel als een antwoord op een morele vraag, het
moet een onderzoek op gang brengen dat je verder brengt in het begrijpen van
een morele kwestie. Om te weten waar je oordeel eigenlijk over gaat, moet je een
morele vraag formuleren waar je intuïtieve oordeel een antwoord op kan zijn.
1.4Ethiek en professioneel functioneren
Elke groep heeft een beroepsmoraal, het wordt gekenmerkt door bepaalde
waarden die voor dat beroep belangrijk zijn. Mensen die zichzelf kunnen laten
kennen zijn integer. Als je jezelf durft te verbinden aan je professionele handelen,
noemen we dat integriteit.
De relatie tussen morele uitgangspunten en gedrag is door Dewey omschreven
als:
1. Gedrag op basis van morele uitgangspunten onthult aan anderen wie je
bent en graag wilt zijn. Men leert je kennen.
2. Gedrag op basis van morele uitgangspunten is ok een toets voor je
persoon. In moeilijkere tijden leer je jezelf kennen.
3. Gedrag op basis van morele uitgangspunten vormt de persoon. Het
uitvoeren van gedrag vergroot de kans dat je daarna hetzelfde gedrag
vaker vertoont. Voor jezelf opkomen vergroot het succes, je ontwikkelt
jezelf.
Morele uitgangspunten zijn de bouwstenen van je karakter die je aan de
buitenkant kunt zien, het vergt zelfrespect en moed om dit te realiseren.
Moed is gericht op het moreel juiste, het goede, je ziet je angsten onder ogen.
Schema van het boek:
1. Om onze morele competentie te vergroten, moeten we onze morele
oordelen beter onderbouwen.
2. Hiertoe formuleren we een morele vraag, waarop ons intuïtief moreel
oordeel een antwoord kan zijn.
3. Deze vraag gaan we vervolgens systematisch beantwoorden.
, 4. In het proces van het systematisch beantwoorden van de vraag komen de
relevante morele argumenten boven water.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoukmersman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,96. Je zit daarna nergens aan vast.