1. Kinderrechten Na een scheiding kan de rechter een eenhoofdig gezag toewijzen. Wanneer het kind
klem of verloren raakt tussen de ouders wat houdt dat in: ouders zijn niet in staat
Wetten zijn gemaakt om kinderen te beschermen en in te grijpen. gezamenlijke beslissingen over het kind te nemen. Niet met elkaar praten en elkaar
via het kind pijn willen doen. Kind dat lijdt en kan niets tegenin brengen. Hij is de inzit
EVRM: Art 8: beschermt recht op eerbieding van het privé- en gezinsleven. Ouders geworden van de strijd tussen ouders en dit lijkt niet op korte termijn te stoppen.
moeten vrij laten in de wijze waarop zij hun gezinsleven en de opvoeding willen
vormgeven. (art 8.2 beperken van family life). Heeft een directe werking en ouders Ouderschapsplan: belangrijk zijn de afspraken over de omgang en de communicatie.
kunnen er actief beroep op doen.
Verschil tussen pleegouder/ pleegvoogd: pleegvoogd heeft gezag, pleegouder niet.
Art 1:247 BW: grenzen van het ouderlijk gezag. Wat de rechten en plichten zijn van
opvoedende ouders en welke grenzen de overheid aan hun opvoedende rol stelt. De moeder kan het juridische moederschap alleen prijsgeven door haar kind afstaan
ter adoptie. De draagmoeder is bij de geboorte van het kind de juridische moeder. Dit
IVRK: heeft geen rechtstreekse werking, maar toch is het belangrijk. Worden vaak geldt ook als er sprake is geweest van embryodonatie en de wensouders de
gebruikt om te onderbouwen bij een juridisch proces of bij andere afwegingen. genetische ouders zijn. De wensmoeder kan alleen door adoptie of erkenning de
Belangrijk is art 3 IVRK, dat kinderen worden betrekken bij procedures die hen juridische moeder worden.
aangaan.
Relatie tussen 2 mannen: ze zijn niet direct juridische ouders, omdat er altijd een
Art 12: mening van het kind is belangrijk bij de beslissing die het kind aangaat. juridische moeder moet zijn. En de regel is dat een kind slechts 2 juridische ouders
Kinderrechter moet kinderen vanaf 12 jaar verplicht horen over zeker die hen heeft. Een van de beide mannen kan de juridische vader zijn door een eerder
aangaan. Onder de 12 mag. huwelijk of door erkenning van het kind. De andere man kan dan niet meer juridische
vader worden, omdat de juridische moeder niet wettelijk kan worden gedwongen
2 taken: 1. Vangnet & 2. Bieden van ondersteuning haar kind af te staan. (de andere man kan alleen via partneradoptie juridisch ouders
worden. Hiervoor moeten ze 3 jaar samenleven voordat de partner een
Toezicht op kinderrechten
adoptieverzoek inlevert).
- Niet gouvermentele organisaties (na leven van regels): defence for
Hoe juridisch moeder:
children, Human right watch & Amnesty international.
- Kinderombutsman: controleren (toezicht houden op naleven van de a. De vrouw baart het kind
kinderrechten) en adviseren (advies geven aan parlement, gemeente, b. Geboorte vindt plaats tijdens een formele relatie
professionals en jeugd). c. Geboorte van het kind vindt plaats binnen 306 dagen na de dood van de
vrouw die getrouwd was in een formele relatie
2. Relatievormen d. Vrouw erkent het kind (buiten formele relatie)
e. Vrouw adopteert kind.
Formele vormen: 1. huwelijk en 2. geregistreerd partnerschap (tussenkomst van de
staat is nodig en zijn in de wet geregeld via een procedure) (is dus geen Hoe juridisch vader:
samenlevingscontract)
a. Geboorte vindt plaats tijdens een formele relatie
- Automatisch juridische ouders en gezag b. Geboorte van het kind binnen 306 dagen na de dood van de man die
- Houdt geen rekening met biologisch ouderschap met de moeder was getrouwd
c. Erkenning door de man
Informele relaties: niet wettelijk vastgelegd d. Gerechtelijke vaststelling van het vaderschap
e. Adoptie door de man
- In beginsel alleen juridisch moeder
- Vader kan kind erkennen (met toestemming moeder)
- Juridisch ouder: verplicht onderhoudskosten, recht op informatie, recht
op omgang, maar geeft geen recht op het opvoeden en verzorgen. Om 4. Zorg voor de jeugd in de jeugdwet
gezag te krijgen is een rechtshandeling nodig.
Reikwijdte jeugdhulp
Gebroken formele relaties: ouders hadden gezag over kinderen.
- Wat is jeugdhulp: hulp die nodig is oor een jeugdige om gezond op te
- Ouderschapsplan opstellen kunnen groeien. Het omvat geen preventie (1.1 JW).
- Ook bij een scheiding houden ouders gezag over de kinderen tenzij - Jeugdwetten:
iemand een procedure start om zijn vaderschap te vernietigen. Hiervoor Wmo 2015: ondersteuning bieden aan mensen om participatie in
heb je een advocaat nodig. eigen leefomgeving te verbeteren
Wet langdurige zorg: aanspraak op intensieve langdurige zorg (kan
Gebroken informele relatie: kijken of er gezamenlijk gezag was. ook minderjarig zijn)
Wet passend onderwijs: mogelijk maken dat leerplichtige kinderen
- Wel gezag: ouderschapsplan opstellen
passend onderwijs krijgen met de nodige hulp
- Ouders met gezag en juridisch ouderschap hebben recht op omgang met
- Art 1.2 JW: bepaalt wanneer gemeente wel of geen hulp moet inzetten.
kind (verwekker niet, tenzij de rechter uitspraak doet).
Inzetten jeugdhulp
Samengestelde gezinnen: nieuwe formele of informele relaties aangaan.
Gemeentelijk beleidsplan: uitgangspunten: beslissingen inzake preventie, jeugdhulp,
- Wat voor ouder (gezag, juridisch of verwekker)
uitvoering van kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering (art 2.2 lid 1
JW). In het plan moet staan:
Belangrijk om voor een sociaal werker te weten wat voor relaties ouders hebben. Bij
formele relaties hebben ouders juridische gevolgen. Wordt een kind tijdens een
- Visie en doelstelling
formele relatie geboren dan zijn beide partnets van rechtswege (automatisch) de
- Resultaten
juridische ouder en hebben zij van rechtswege beiden het gezag over hun kind (tenzij
- Norm van verantwoorde verantwoordelijkheidstoedeling in de toeleiding
onbevoegd tot het uitoefenen van gezag. Ongeacht of er sprake is van biologische
naar jeugdhulp
verwantschap.
- Hoe de uitvoering wordt gegeven aan het verdrag inzake de rechten van
personen met een handicap
Op welke manieren kan iemand juridisch ouder worden:
Gemeente kunnen kiezen voor een specifiek plan. Ze zijn verplicht bij de
- Door het kind te erkennen
totstandkoming van het plan ingezetenen van de gemeente te betrekken
- Door het ouderschap gerechtelijk te laten vaststellen
(beleidsparticipatie). Ook overleggen en afstammen met samenwerkingsverbanden
- Door adoptie.
met scholen (art 2.2 JW).
Als een vader een kind wil erkennen die ouder dan 12 jaar is, moet het kind ook
Gemeentelijke verordening (2.9 JW): JW verplicht gemeente om regels vast te stellen.
toestemming geven daarvoor.
Deze regels zijn:
1
, - Voorwaarde voor toekenning en wijze van beoordeling van, en de - Rechter: een kinderbeschermingsmaatregel = ondertoezichtstelling of
afwegingsfactoren bij de procedure tot verlening van individuele een Gezagsbeindigde maatregel opleggen.
voorziening - Gecertificeerde instelling: ze zijn in bezit van een certificaat of voorlopig
- Misbruik van voorzieningen certificaat als bedoeld in art 3.4 JW . Ze voeren de kinderbeschermings-
- Vastelling hoogte van PGB en jeugdreclasseringsmaatregelen uit. GI biedt GEEN jeugdhulp, maar
- De wijze waarop de toegang tot en de toekenning van een individuele kan het wel inzetten. Is een GI (middels een
voorziening wordt afgestemd met andere voorzieningen op het gebied kinderbeschermingsmaatregel) betrokken, dan is geen individuele
van zorg, onderwijs, maatschappelijke ondersteuning, werk en inkomen; voorziening van het B&W nodig voor het inzetten van jeugdhulp. GI
bepaald welke jeugdhulp wordt ingezet.
Gemeenteraad is ook verplicht vast te stellen op basis van de jeugdwet = art 2.2 JW. Belangrijk: wanneer de kinderrechter een beschermingsmaatregel oplegt
is:
Algemene maatregelen: die de gemeente heeft en algemene voorzieningen (AV). GI verantwoordelijk voor het inzetten van passende hulp
De gemeente verantwoordelijk voor de aanwezigheid van de
- Overlast zorgen dat het beter wordt (surveilleren etc.)
passende hulp
- Openbaren ruimte toegankelijker maken
- Veiligheid waarborgen (lantaarnpaal) Vrijwillig, drang en dwang hulp
- AV: buurthuis, maatjesprojecten, ouder en kind teams etc.
- Vrijwillig: ouders vragen hulp aan. En aangeboden hulp wordt
Individuele voorzieningen: vaak specifieke hulp. Je hebt een recht nodig om dit te geaccepteerd.
krijgen, verleent door B&W (besluit tot verlening). IV wordt aangeboden in 2 - Drang: ouders mogen zelf beslissen of zij hulp accepteren. Als ouders
categorieën: niet meewerken wordt een onderzoek gestart. (Drang valt nog onder het
vrijwillig kader, omdat bij drang de jeugdhulp alsnog wordt geaccepteerd
1. In natura: recht op bepaald hulp. Men gaat naar jeugdaanbieder met wie
vanwege de dreiging van het gezinsonderzoek van de RVK). De RVK, VT
de gemeente contact heeft
en de jeugd- en gezinsbeschermers zijn betrokken.
2. PGB (aanvragen bij B&W. SVB beheert het geld en komt dus niet in de
- Dwang: rechter onderzoekt de zaak en spreekt OTS uit. GI is bevoegd om
handen van ouders zelf): ouders kopen zelf hulp. Hebben meer
de OTS of gezag beëindiging uit te voeren. Ze bieden geen jeugdhulp,
zeggenschap dan over de aanbieder.
maar zorgt voor passend hulp.
Voorwaardes (gemeente checkt):
Kritiek: het ontbreken van rechtsbescherming. Dwang is aan
a. Oordeel dat ouders of jeugdigen in een zodanige situatie
allerlei wettelijke regels gebonden en kent rechtsbescherming.
verkeren dat de taken die verbonden zijn aan een pgb op
Ook ontbreken van een vastgelegde procedure maakt dat de
een verantwoorde wijze kunnen uitgevoerd worden met
positie van ouders juridisch te wensen overlaat.
evt. ondersteuning
b. Ouders of jeugdigen kunnen motiveren waarom zij een Zelftest vragen
aanbod in natura niet vinden passen
c. Met de pgb in te kopen jeugdhulp van goede kwaliteit is. Knelpunten die in aanleiding vormde voor de wetgever om in 2015 de organisatie van
jeugdhulp te vervormen:
Hoe krijgen ouders en jeugdigen recht op een individuele voorziening:
- Te grote drukte op gespecialiseerde zorg
a. Na een melding door bv ouders. Er volgt een onderzoek door een - Tekortschietende samenwerking door jeugdprofessionals rondom kind
jeugdprofessional. B&W maakt een besluit. B&W mag de taak laten en gezin
uitvoeren door derden. - Onnodige medicalisering en onvoldoende inzet van preventie.
b. Op basis van een verwijzing door de huisarts, medisch specialist of
jeugdarts (art 2.6 JW) Decentralisatie van de gemeente, wat betekend dat voor je jeugdhulp: de wetgever
c. GI is bevoegd individuele jeugdhulpvoorziening (art 3.5 JW) in te zetten heeft de gemeente verantwoordelijk gemaakt voor het beleid en de uitvoering van
bij uitvoering van kinderbescherming en jeugdreclassering. preventie, jeugdhulp, kinderbeschermingsmaatregelen en jeugdreclassering. B&W
d. In forensisch kader kan een individuele jeugdhulpvoorziening voor de van de gemeente is verantwoordelijk voor een deskundige toeleiding, naar advisering
jeugdigen worden ingezet op basis van, een beslissing van de rechter, over, bepaling van en het inzetten van de aangewezen voorziening. Dit is terug te
openbaar ministerie of de directeur van de gevangenis. vinden in hoofdstuk 2 JW. Gemeenteraad 2.2, college van B&W 2.3 of gezamenlijk
2.1.
2 weigeringsgronden voor het toekennen van PGB:
Verband tussen de decentralisatie van jeugdhulp en het uitgangspunt van 1 gezin, 1
1. Kosten van de met een in pgb te kopen jeugdhulp zijn hoger dan de plan en 1 regisseur: bij leefsituaties waarin sprake is van Multi problematiek werken
jeugdhulp in natura (ouders kunnen verschil betalen) de diverse problematieken op elkaar in. Een samenhangende aanpak op basis van 1
2. B&W heeft eerder besluit waarin een pgb werd toegekend herzien of plan met 1 regisseur is dan aan te bevelen. Het gemeentelijk beleid dient volgens art
ingetrokken om 3 redenen: onjuiste of onvolledige gegevens, hielden 2.1 JW mede gericht te zijn op integrale aanpak bij Multi problematiek.
niet aan de voorwaarden & pgb werd gebruikt voor andere doeleinde.
4 aspecten van transitie:
Naast college van B&W kan jeugdhulp worden ingezet door:
1. Van dure zorg als de problemen uit de hand zijn gelopen naar tijdige,
- Medisch specialiseten preventieve hulp en ondersteuning om erger te voorkomen
- Huisartsen 2. Versterken van opvoedkundig klimaat in scholen, wijken en gezinnen
- Gecertificeerde instellingen: bij een kinderbeschermingsmaatregel en 3. Aansluiten bij de eigen kracht van gezinnen ne hun omgeving
jeugdreclassering is geen besluit tot verlening nodig. GI krijgt geld van de 4. Integrale hulp bieden op basis van 1 gezin en 1 plan.
gemeente om hulverlening in te zetten.
Verband tussen art 2.3 lid 1 JW en transitie: in dat artikel wordt bepaald dat
Rechtsbescherming: ouders kunnen in bezwaar gaan bij het B&W als zij het niet eens jeugdhulpvoorzieningen van de gemeente in beeld komen voor zover de eigen kracht
zijn (geldt voor de voorzieningen) en het netwerk onvoldoende oplossingen kunnen bieden voor de opgroei/
opvoedproblematiek. Dus eerst dienen oplossing te worden gezocht in de eigen
Spelers in het werkveld:
kracht en het sociale netwerk.
- College van B&W: in vrijwillig kader leidt B&W tot naar jeugdhulp. Eerst
Belangrijk: Wettelijke definities van de jeugdhulp (art 1.1 JW)
kijken ze naar de eigen kracht (netwerk + evt. ondersteuning). Als dat
niet mogelijk is zetten ze een voorziening in (algemeen of individueel). In art 1.2 lid 1a JW, staan voorliggende voorziening wat zijn dat: voorzieningen die
- Veilig thuis: advies geven, meldpunt voor vermoedens van huiselijk worden getroffen als er met betrekking tot de problematiek een recht bestaat op
geweld of mishandeling, terugkoppelen melder & nodige stappen zetten. zorg als bedoeld bij de WLZ, beginselenwet justitiële inrichtingen of een
(B&W is verantwoordelijk dat er een VT organisatie werkzaam is binnen zorgverzekering als in de ZVW.
een gemeente)
- Raad van de kinderbescherming: onderzoek doen naar opvoedsituatie in Wat betekent het als een voorziening als voorliggend wordt beschouw: het zijn
gezin na de melding van VT. Verzoek indienen bij rechter voor een voorzieningen die voorliggend zijn in relatie tot voorzieningen uit jeugdwet. Als je er
kinderbeschermingsmaatregel. Bij het jeugdstrafrecht: onderzoeken, een beroep op kunt doen bestaat geen recht op jeugdhulpvoorziening.
adviseren voor de kinderrechter & een rol bij de straffen).
2