Samenvatting
Volledige Samenvatting Grondslagen van de KP - Hoorcolleges + Artikelen
Bevat samenvatting van alle 7 hoorcolleges + bijbehorende artikelen
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 31 pagina's
Voorbeeld 4 van de 31 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
College 1 - Nut van theorie en transdiagnostisch werkenTheorie
- Een perfecte theorie is een theorie die helemaal overeenkomt met de waarheid.
- Een slechte theorie komt totaal niet overeen met de waarheid
Waarnemingen
- Als waarnemingen ‘buiten’ de theorie liggen, verwerp je de theorie.
- Als waarnemingen ‘binnen’ de theorie liggen, neem je (voorlopig) de theorie aan.
- Klinische waarneming is niet (volledig) objectief.
- Availability bias = de neiging om te vertrouwen op informatie die als eerste in
je opkomt bij bepaalde situaties of het nemen van beslissingen.
- Confirmation bias = de neiging om te focussen op dingen die je al gelooft/een
bril die bepaalt hoe dingen binnen komen
Popper falsificatietheorie
- Je kan nooit 100% achter de volledige waarheid komen → Je weet wel wanneer iets
niet waar is → Een goede theorie = falsifieerbaar, dus te weerleggen
Kiezen van behandeling op basis van verklarende theorie
- Neurobiologie: verklaren o.b.v. fysiologische mechanismen (bijv. bij depressie →
serotonine-tekort) → Medicatie
- Leertheorie: verklaren o.b.v. leergeschiedenis (bijvoorbeeld: angst = vermijding, wat
ontkrachting van angst voorkomt) → Opheffing van vermijding dmv exposure
- Cognitie: verklaren o.b.v. selectie en verwerking van informatie (depressie =
disfunctionele gedachten) → Correctie van foutieve gedachten
- Onderbewuste (impliciete) processen: het interpreteren van ‘niet grijpbare’ processen
→ Psycho-analyse
- Vrije wil/zelfactualisatie in plaats van correctie van ongezond gedrag → Humanisme /
positieve psychologie
- Context: mensen bevinden zich in een context (maatschappij, cultuur, vrienden,
werk, gezin) → Gezinstherapie
Diagnostische cyclus
- Transparante besluitvorming: elke fase stel je hypotheses op en rapporteer je dit. Je
keuzes zijn daarom transparant en navolgbaar.
- Het tegengaan van biases: de cyclus heeft een stapsgewijze structuur, zodat je alle
stappen kritisch beschouwt en minder tunnelvisie oploopt
Stappen diagnostische cyclus
1. Aanmelding
2. Klachtanalyse: hulpvraag, overzicht van klachten. Hierin wordt dus een verhelderend
onderzoek gevoerd waaruit een verhelderende diagnose wordt gesteld.
3. Probleemanalyse: koppeling maken van klachten aan daadwerkelijke problemen.
Klachten zijn in de bewoording van de cliënt, problemen zijn een meer theoretische
benadering/overkoepeling van deze klachten. Je brengt de klachten onder in
probleemclusters. Dit zijn disfunctionele gedragsclusters waaronder we klachten
scharen waarvan we (wetenschappelijk) weten dat die veel samen voorkomen. Je
, stelt ook op basis van de probleemclusters onderkennende hypothesen op. Je kijkt
naar wat er mogelijk aan de hand zou kunnen zijn bij de patiëntDaarnaast doe je in
deze fase een ernsttaxatie.
4. Verklaringsanalyse. Je onderzoekt in hoeverre de onderkennende hypothesen echt
spelen bij de cliënt. Je onderzoekt hier ook echt hoe de problemen ontstaan zijn bij
de cliënt. Je probeert de onderkennende hypothesen aan te nemen of te verwerpen.
Hier komen dus verklarende hypothesen uit voort. Hierbij gebruik je weer
wetenschappelijke kennis: welke verklaringen in de literatuur worden beschreven als
verklaring voor de probleemclusters van de cliënt?
5. Indicatieanalyse: de indicatie baseer je op probleem- en verklaringsanalyse. Ook hier
gebruik je weer theoretische kennis om te weten welke behandelingen passen bij de
inmiddels vastgestelde problematiek. Je maakt dus gebruik van evidence based
behandelingen.
6. Advies
Behandeling bij diagnostische cyclus
- Patient verbetert niet → Behandeling wordt niet goed uitgevoerd OF theorie klopt niet
(terug naar diagnostische cyclys en nieuwe theorie opstellen)
Kritiek op DSM-5
- Het is een classificatie, geen diagnose (geen etiologie, beloop of prognose)
- Leidt tot objectivering van stoornissen
- Hoge comorbiditeit van stoornissen
- Het is een categorisch systeem, niet dimensioneel
- Overclassificering → toename in de prevalentie van stoornissen
Voordelen DSM-5
- Eenduidigheid over de benaming/kenmerken van emotionele stoornissen
- Gericht onderzoek doen
- Stimuleert samenwerking en communicatie
Transdiagnostistiek = het richten op aspecten van de problematiek/behandeling die
specifieke stoornissen/behandelingen overstijgen of die ze gemeenschappelijk hebben
Therapeutische niveaus
1. Therapeutisch aangrijpingspunt → Wat moet er veranderen?
(gedrag/cognitie/emotie)
2. Therapeutische context → Hoe wordt die verandering het beste gefaciliteerd?
(motivatie/rationaal/structuur)
3. Therapeutisch systeem → Wie zijn daarbij betrokken? (partner/huisarts/bedrijf)
van Duits et al onderzoek angststoornissen
- Angstconditionering bestaat uit twee fases:
- acquisitie (het aanleren van angst)
- extinctie (het wegzakken van angst na het wegvallen van de stimulus)
- Veiligheidsleren testen → Het leren dat wanneer een bepaalde stimulus optreedt, de
schadelijke stimulus ook niet zal optreden
, - Conclusie: bij angstpatiënten geen vermindering van angst (exctinctie) en slechter
veiligheidsleren. Dit slechter veiligheidsleren voorspelt daarnaast een slechter
therapieresultaat.
Alternatieve classificatie-systemen op basis van factoranalyse
- RDoC: Research Domain Criteria: clusters van symptomen worden opgedeeld in
neurobiologische domeinen die gekoppeld zijn aan de mogelijke problematiek
- HiTOP: Hierarchical Taxonomy of Psychopathology: een meer algemene ernsttaxatie
opgesteld over de mate van de psychopathologie, waarna het gekoppeld kan worden
aan syndromen en daarna aan DSM-stoornissen, een stapsgewijze benadering voor
diagnostiek, waar eerst gescreend voor “hogere orde” dimensies, en dan langzaam
toegespitst wordt op syndromen en symptomen
One size fits all: Unified Protocol
- Wordt toegepast bij angst, depressie, dissociatie en somatisatie
- Veel parallelle en sequentiële comorbiditeit tussen angst en depressie
- Overeenkomsten tussen stoornisspecifieke behandelprotocollen
- Behandeling van 1 stoornis heeft effect op een niet-behandelde stoornis
- Hetzelfde onderliggende construct → het negatieve affect (en vermijding ervan) dat
bij al deze stoornissen een rol speelt
- Het doel is het vergroten van het bewustzijn van emoties, het vergroten van
cognitieve flexibiliteit en het verminderen van emotionele vermijding.
Andere one size fits all benaderingen
- Transdiagnostische CGT voor eetstoornissen
- Groepstherapie voor angst
- Unified internet interventies
Nadelen van one size fits all/unified behandeling
- Niet toegespitst op de persoon
- Patiënten hebben niet per se het hele protocol nodig
- Sommige interventies zijn alsnog ontworpen voor een specifieke stoornis
My size fits me
- Case formulation = methodiek die een protocol naar een individueel afgestemd
behandelplan kan verwerken
- CETA (Common Elements Treatment Approach) = gericht op het verminderen van
mentale gezondheidsproblemen bij lage- en middeninkomenslanden, grijpt aan op
cognitie/gedrag. 9 flexibele modules die aangepast kunnen worden
Voordelen van my size fits me
- Effectiviteit is ongeveer gelijk aan de stoornisspecifieke therapie, maar beter dan
wachtlijst en treatment as usual
- Er is een betere match tussen patiënt en therapie → mogelijk minder dropout?
- Efficiënt bij comorbiditeit
- Minder sessies (goedkoper)
- Hogere satisfactie bij de therapeut
, Eshuis (2015): Het nut van Theorie
Theoretische pluriformiteit: mentale stoornissen hebben allerlei verschillende theorieën over
hun ontstaanswijze.
Logisch positivisten: de wetenschapper observeert de realiteit, al dan niet met behulp van
experimentele procedures. Hij gebruikt inductie (= het optellen van waarnemingen) om een
theorie af te leiden. Op basis van de theorie vormen we dan weer hypotheses die we gaan
testen (deductie). Er speelt een inductieprobleem: om vast te stellen dat een theorie juist is,
zouden we eigenlijk alles en iedereen moeten observeren over wie de theorie een uitspraak
doet.
Alle waarneming is theoriegeladen: we hebben al een verwachting over wat we gaan zien
voordat we de realiteit in ogenschouw nemen.
Paradigma = een aantal onbewijsbare basisprincipes en methoden en technieken de
houdbaarheid van die basisprincipes onderzoeken. Pardigma’s zijn incommensurabel, ze
zijn niet te vergelijken met andere paradigma’s omdat ze niet aan de realiteit te toetsen zijn
Determinisme = de aanname dat alles in de wereld bepaald wordt door de blinde werking
van causale mechanismen
Reductionisme = het idee dat verklaringen voor fenomenen herleidbaar zijn tot
onderliggende niveaus
Hermeneutische methode = het invoelend begrijpen van wat zich afspeelt in de
belevingswereld: empathische houding → herbeleven van de ervaringen van een ander →
interpretatie hiervan in sociaalhistorische context.
Psychoanalytische benadering = de aanname dat menselijk gedrag gestuurd wordt door
onbewuste oerdriften en innerlijke conflicten
Technisch eclecticisme: uiteeinlopende therapeutische technieken worden ingezet zonder
theoretische integratie na te streven.
Popper (1962): Gedachten en weerleggingen: de groei van wetenschappelijke kennis
Onderscheid tussen wetenschap en pseudowetenschap is niet volledig te wijten aan het
gebruik van empirische methodes, er zijn ook empirische methodes die niet
wetenschappelijk zijn.
Principes van falsifieerbaarheid
- Bevestigingen/confirmaties zijn alleen geldig als ze het resultaat zijn van ‘riskante
voorspellingen’
- Elke 'goede' wetenschappelijke theorie is een verbod: het verbiedt bepaalde dingen
te gebeuren. Hoe meer een theorie verbiedt, hoe beter het is.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper crispijnaalberts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 57413 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen