Alles voor week 2 samengevat voor het cursus Oncologische zorg van de HU. Omdat dit pas de 2e keer is dat het cursus gegeven wordt, kan de theorie over de weken nog verschoven worden (hadden wij ook al). Ik heb sowieso alles van het boek van Spil uitgewerkt. Niet alle opgegeven hoofdstukken van het...
,Van Spil, Van Muilekom & Van de Wal – Van de Geijn (2013).
Oncologie, handboek voor verpleegkundigen en andere hulpverleners
H-1 Kanker, diagnostiek en stadiëring
Samengevat in week 1. Zie week 1 voor de samenvatting.
H-15 Dermatologische oncologie
15.1 Inleiding
• Huidtumoren grootste groep maligne aandoeningen in NL
• Maligniteiten van de huidà 1% van de totale sterfte.
• Basaalcelcarcinoom= 75%
• Plaveiselcelcarcinoom= 13%
• Melanoom= 10%
• Merkelcelcarcinoom= 0,1%
• Overige= 1%
15.2 Epidemiologie en etiologie
• 35.500 nieuwe patiënten per jaar met maligne huidtumor.
o 4000 melanoom
• Incidentie stijgt met ongeveer 10% per jaar.
• Ontstaan huidtumor houdt verband met chronische irritatie van de huid.
o UV-straling
o Ulcera
o Röntgenstraling
o Contact carcinogene stoffen
15.3 Preventie
15.3.1 Primaire preventie
• Huidkanker voorkomen
• Voorlichting
o Vermijden zon tussen 11-15
o Factoren die huidkanker doen ontstaan (b.v. verbranden op jonge leeftijd)
o Bedekkende kleding
o Insmeren
o Zonnebaden in het algemeen afraden.
o Vooral UVB, maar ook UVA kan huidkanker veroorzaken
15.3.2 Secundaire preventie
• Diagnose huidkanker in vroeg stadium stellen
• Alert zijn op huidafwijkingen
o Rode, rasperig aanvoelende plekjes met korstvorming
o Langzaam groeiende, wratachtige knobbeltjes
o Verandering moedervlekken
• Onrustige moedervlek is niet gelijk kwaadaardig, maar kan wel een voorloper zijn van huidkanker.
• Letten op moedervlekken:
o Groter/dikker worden
o Van kleur veranderen
o Van vorm veranderen, asymmetrisch en onregelmatig begrensd,
o Jeuken, steken of pijnlijk zijn
o Korstjes vertonen of gaan bloeden
• Bij behandeling maandelijks huid en lymfeklierregio’s controleren en palperen.
2
, • Behandeld voor basaalcelcarcinoom/dun melanoomà officieel niet meer gecontroleerd te
worden.
15.4 Basaalcelcarcinoom
15.4.1 Epidemiologie en etiologie
• Bij mensen van middelbare/hoge leeftijd.
• Komt het meest voor op aan zonlicht blootgestelde lichaamsdelen (neus, oogleden, wangen).
Soms ook op de romp.
• Basaalcelnaevussyndroom/gorlinsyndroomà meer kans op ontwikkelen basaalcelcarcinoom.
15.4.2 Symptomatologie
• Basaalcelcarcinoom gaat uit van basale celen van epidermis, groeit langzaam uit en matastaseert
zelden (0.03%).
• Op verschillende manieren manifesteren:
o Verheven, glad bolletje met een gelobde rand;
o Rode, soms schilferige plek met nauwelijks waarneembaar opgeworpen randje (romp)
o Vlak ulcus met een iets verheven rand en infiltraat daaromheen.
o Putje met omgevend subcutaan infiltraatà gevaarlijkst!!
§ Sterk infiltratieve groei met late herkenning
§ Ookwel ulcus rodens.
§ Kans op recidief groter.
15.4.3 Diagnostiek en stadiëring
• Eerst naar huisarts.
• Doorverwijzing dermatoloog of chirurg.
• Vóór behandelingà klinische diagnose d.m.v. incisie- of excisiebiopsie bevestigen.
• Stadiëring volgens TNM maar nauwelijks gedaan.
15.4.4 Behandeling
• Chirurgie
o Excisie eerste keuze.
o Excisiemarge van minimaal 3mm en bij groter dan 1cmà marge van 5 mm.
o Wond te grootà huidtransplantaat.
o Onzekerheid of ingreep radicaal isà geen zwaai- of schuiflappen i.v.m. mogelijke 2e
excisie.
o Excisie tot misvorming leidenà bestraling voorkeur.
o 4-10% à binnen 5 jaar recidief ontstaan.
• Mohsoperatie
o Uitgesneden huidlaesie van gehele snijvlak wordt tijdens OK onderzocht.
o Controle of laesie radicaal verwijderd isà niet het gevalà nog marge van de huid
verwijderen en onderzoeken.
o Lagere recidief kans= 3-6%.
• Cryotherapie
o Bij basaalcelcarcinoom, met name op de romp en bij kleinere tumoren (<1cm)
o Tumor wordt 2x achter elkaar met vloeibare stikstof gesprayd met constante vries- en
dooitijd.
o Blaren en wonden genezen spontaan.
o Goede cosmetische resultaten.
o Nadeel= histologische controle op radicaliteit niet mogelijk.
o Minder effectief dan chirurgische behandeling.
o Recidiefpercentage 13% na 1 jaar en 39% na 2 jaar.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper natashavdb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.