, SCHADEBEGRIP in BW BOEK 6..........................................................................................................34
BELANG versus RECHT......................................................................................................................35
VEREISTE RECHTMATIGHEID BELANG...............................................................................................36
RECHTMATIGHEIDSVEREISTE in BW BOEK 6.....................................................................................37
SOORTEN SCHADE............................................................................................................................37
SOORTEN SCHADE IN BW BOEK 6.....................................................................................................38
PERSONENSCHADE (Fr: dommage aux personnes)...........................................................................39
SOORTEN ONGESCHIKTHEID.............................................................................................................40
VERMOGENSSCHADE (Fr: dommage économique)...........................................................................41
VERPLICHTE UITGAVEN.....................................................................................................................42
‘VRIJWILLIGE’ UITGAVEN..................................................................................................................43
KOSTEN VERKRIJGEN SCHADELOOSSTELLING...................................................................................44
MORELE SCHADE: GANGBAAR BEGRIP.............................................................................................45
GESCHIEDENIS GELDSOM voor ‘MORELE SCHADE’.......................................................................46
‘EMOTIONELE SCHADE’ VANDAAG...............................................................................................47
RELATIE EISER – GEKRENKT BELANG.................................................................................................48
SCHADE RECHTSPERSONEN..............................................................................................................49
COLLECTIEVE BELANGEN..................................................................................................................50
COLLECTIEF BELANG: GANGBARE DOCTRINE................................................................................50
COLLECTIEF BELANG: ANDERS BEKEKEN.......................................................................................51
ZEKERHEID........................................................................................................................................52
VERLIES VAN EEN KANS: DE REALITEIT..............................................................................................52
VERLIES VAN EEN KANS: DE DOCTRINE.............................................................................................53
BEWIJS van SCHADE..........................................................................................................................54
3) Fout..................................................................................................................................................55
FOUTAANSPRAKELIJKHEID: ALGEMEEN............................................................................................55
HEDENDAAGS DOCTRINAAL FOUTBEGRIP........................................................................................56
FOUTBEGRIP in BW BOEK 6..............................................................................................................56
SOORTEN NORMEN (ALGEMEEN).....................................................................................................57
ONRECHTMATIGHEID in GANGBARE DOCTRINE...............................................................................58
ONRECHTMATIGHEID ALGEMEEN.....................................................................................................59
ZORGVULDIGHEID en de MAATMENS...............................................................................................59
ZORGVULDIGHEID SUBSTANTIEEL.................................................................................................60
ONZORGVULDIGHEID & RISICO....................................................................................................61
ZORGVULDIGHEID & GEBRUIKELIJK GEDRAG................................................................................63
CONCRETISERING: OMSTANDIGHEDEN........................................................................................63
, CONCRETISERING: KENMERKEN PERSOON...................................................................................64
CONCRETISERING: FUNCTIE PERSOON.........................................................................................66
BEOORDELING ZORGVULDIGHEID in de PRAKTIJK........................................................................66
INBREUK op RECHTSREGEL: VRAAGSTUK..........................................................................................67
SCHENDING SPECIFIEK GEBOD of VERBOD: OPTIES..........................................................................68
ABSOLUTE v. RELATIEVE ONRECHTMATIGHEID.................................................................................69
STRAFRECHTELIJKE MISDRIJVEN.......................................................................................................70
INBREUK op SUBJECTIEF RECHT........................................................................................................70
RECHTVAARDIGINGSGRONDEN........................................................................................................72
NOODTOESTAND & NOODWEER...................................................................................................72
BEVEL of TOELATING OVERHEID...................................................................................................73
TOESTEMMING BENADEELDE.......................................................................................................74
RECHTSUITOEFENING & ONRECHTMATIGHEID.............................................................................75
RECHTSMISBRUIK.........................................................................................................................75
SUBJECTIEF FACET: DOCTRINALE SITUERING....................................................................................76
TOEREKENBAARHEID (IMPUTABILITÉ)..............................................................................................77
OVERMACHT.....................................................................................................................................78
VERWIJTBAARHEID (CULPABILITÉ)....................................................................................................79
ONZORGVULDIGHEID & VOORZIEN(BAARHEID) SCHADE.................................................................80
WETSINBREUK & DWALING..............................................................................................................80
INBREUK OP RECHT & TEGENWERPBAARHEID.................................................................................81
TOEREKENINGSVATBAARHEID–SCHULDBEKWAAMHEID...................................................................82
AANSPRAKELIJKHEID bij GEESTESSTOORNIS.....................................................................................83
AANSPRAKELIJKHEID MINDERJARIGEN.............................................................................................85
SCHULDONBEKWAAMHEID INFANTES..............................................................................................86
ALTERNATIEF: LEEFTIJDSGRENZEN....................................................................................................86
BEWIJS & VASTSTELLING...................................................................................................................87
4) Causaliteit.........................................................................................................................................88
CAUSALITEIT: SITUERING..................................................................................................................88
CAUSALITEITSTHEORIEËN.................................................................................................................88
CONDICIO SINE QUA NON: BEGRIP...................................................................................................89
CSQN ALS CORRECTIE BIJ ADEQUATIELEER...................................................................................90
CSQN ALS BASIS VAN CAUSALITEIT: EQUIVALENTIELEER...............................................................91
JURIDISCHE REALITEIT: CSQN NIET ALTIJD OORZAAK....................................................................91
RECHTMATIG ALTERNATIEF: v1 & v2.................................................................................................93
RECHTMATIG ALTERNATIEF v2: SOMS WEL, SOMS NIET...................................................................94
, LEER van de (NOODZAKELIJKE) CAUSALE BIJDRAGE.........................................................................95
CAUSALITEIT IN BW BOEK 6..............................................................................................................96
OVERDETERMINATIE: GEEN CSQN....................................................................................................97
OVERDETERMINATIE: art. 6.18, §1, lid 2, BW....................................................................................97
HULP BIJ OF AANZETTEN TOT FOUT: GEEN CSQN.............................................................................98
ZEKERHEID & BEWIJS van CAUSALITEIT............................................................................................98
ONZEKERHEID: ALTERNATIEVE OORZAKEN.......................................................................................99
ALTERNATIEVE OORZAKEN: ALGEMENE REGEL...............................................................................100
VERLIES VAN EEN KANS: DE REALITEIT............................................................................................100
VERLIES VAN EEN KANS: DE (NIEUWE) DOCTRINE..........................................................................101
5) OBJECTIEVE AANSPRAKELIJKHEDEN...............................................................................................102
OBJECTIEVE AANSPRAKELIJKHEID: BEGRIP.....................................................................................102
OBJECTIEVE AANSPRAKELIJKHEID: SOORTEN.................................................................................103
RISICOAANSPRAKELIJKHEID: ALGEMEEN........................................................................................103
SCHADE VEROORZAAKT DOOR DIEREN..........................................................................................104
DIEREN & BEWAARDERS.............................................................................................................105
CAUSALITEIT & RISICOREALISATIE...............................................................................................106
SCHADE VEROORZAAKT DOOR ZAKEN............................................................................................107
DE GEBREKSVEREISTE.................................................................................................................108
HET GEBREK AAN DE ZAAK.........................................................................................................109
DE GEBREKKIGE ZAAK.................................................................................................................111
BEWARING VAN DE ZAAK............................................................................................................112
PRODUCTAANSPRAKELIJKHEID: GEMEENRECHT.............................................................................113
PRODUCTAANSPRAKELIJKHEID: HARMONISATIE........................................................................115
PLD: AANSPRAKELIJKHEID...............................................................................................................116
PLD: PRODUCT............................................................................................................................116
PLD: GEBREKKIG PRODUCT.........................................................................................................117
PLD: AANSPRAKELIJKEN..............................................................................................................119
PLD: BEWIJS................................................................................................................................119
PLD: BEVRIJDINGSGRONDEN......................................................................................................120
PRODUCTAANSPRAKELIJKHEID v. GEMEENRECHT..........................................................................120
6) AFGELEIDE AANSPRAKELIJKHEDEN.................................................................................................121
OUDERLIJKE AANSPRAKELIJKHEID in OUD BW................................................................................121
DE AANSPRAKELIJKE...................................................................................................................122
DE ‘GEDEKTE’ SCHADE................................................................................................................122
BEWIJSLAST BENADEELDE..........................................................................................................123
, BEVRIJDING.................................................................................................................................124
ONDERWIJSAANSPRAKELIJKHEID in OUD BW.................................................................................125
DE AANSPRAKELIJKE...................................................................................................................125
DE ‘GEDEKTE’ SCHADE................................................................................................................126
BEWIJSLAST BENADEELDE..........................................................................................................127
BEVRIJDING.................................................................................................................................128
ALGEMENE TOEZICHTSAANSPRAKELIJKHEID?.................................................................................128
TOEZICHTSAANSPRAKELIJKHEID IN BW BOEK 6..............................................................................129
AANSTELLINGSAANSPRAKELIJKHEID...............................................................................................130
DE AANSPRAKELIJKE: DE ‘AANSTELLER’......................................................................................130
AANSTELLING v. ARBEIDSOVEREENKOMST.................................................................................131
DE ‘GEDEKTE’ SCHADE................................................................................................................131
BEWIJSLAST BENADEELDE..........................................................................................................132
BEVRIJDING.................................................................................................................................132
AFGELEIDE AANSPRAKELIJKHEID RECHTSPERSOON........................................................................133
VRIJWILLIGERSWERK......................................................................................................................134
RECHTHEBBENDE BIJ AFGELEIDE AANSPRAKELIJKHEID..................................................................136
AFGELEIDE & RECHTSTREEKSE AANSPRAKELIJKHEID......................................................................137
AFGELEIDE AANSPRAKELIJKHEDEN: ALTERNATIEVEN.....................................................................138
DOCTRINALE WEERGAVE 1.............................................................................................................138
DOCTRINALE WEERGAVE 2.............................................................................................................139
ORGANISATIEAANSPRAKELIJKHEID.................................................................................................139
7) INHOUD AANSPRAKELIJKHEID........................................................................................................140
BASISREGEL: INTEGRALE SCHADELOOSSTELLING............................................................................140
BEWIJSLAST OMVANG SCHADE......................................................................................................141
PEILDATUM.....................................................................................................................................142
AFWIJKINGEN: BEPERKTE SCHADELOOSSTELLING..........................................................................143
MEDE-AANSPRAKELIJKHEID............................................................................................................145
CONTRIBUTIO: AFWIJKINGEN.........................................................................................................146
VOORBESCHIKTHEID (PRÉDISPOSITION).........................................................................................147
‘GEDEELDE’ AANSPRAKELIJKHEID...................................................................................................149
SCHADEBEPERKING DOOR BENADEELDE........................................................................................151
PRINCIPE = ALLEEN SCHADELOOSSTELLING....................................................................................152
HERSTEL IN NATURA.......................................................................................................................153
SCHADEVERGOEDING.....................................................................................................................154
WAARDERING o.b.v. MARKTPRIJZEN...............................................................................................155
Theorie (positieve = de lege lata ≠ normatieve = de lege ferenda)
= poging om realiteit te vatten in aantal onderling consistente wetmatigheden
= talige (in woorden en syntax) weergave van recht = rechtsleer = doctrine
motivering in rechterlijke beslissing = doctrine ≠ recht (ontologisch)
Rechtsregel = feitelijke wetmatigheid in rechterlijke beslissingen in functie van feiten
≠ empirisch waarneembaar (wet = tekst = bron van recht → wet ≠ recht)
* bestaat (‘toont zich’) alleen in ‘werking’ ervan (‘toepassing’): conformiteit beslissingen
→ geformuleerde regel = theoretische constructie die bestaand recht zou weergeven
Praktijk: discussie mogelijk over welke regel het recht het meest accuraat weergeeft!
→ daarom aandacht aan alternatieve doctrines voor zelfde bestaande recht
• ‘gangbare doctrine’ = regels die volgens meeste juristen het recht accuraat
weergeven
1) INLEIDING
BEGRIP AANSPRAKELIJKHEID
▪ Art. 5.3, lid 1, BW:
o “Verbintenissen ontstaan uit een rechtshandeling, uit een oneigenlijk contract, uit de
buitencontractuele aansprakelijkheid of uit de wet.”
→ aansprakelijkheid = bron van verbintenissen?
o bronnen van verbintenissen waaruit ontstaan verbintenissen
Contract
Oneigenlijk contract: zaakwaarneming etc
1
, ▪ Buitencontr aansprak
Aansprak geen bron van verbintenis
Aansprakelijk= basis voor gehouden tot schadeloosstelling= verbintenis
Art 5,1 BW: aansprakelijkheid is een verbintenis geen bron tot verbintenis
▪ Aansprakelijkheid
= basis voor recht/plicht schadeloosstelling (dédommagement)
→ aansprakelijkheid = verbintenis (art. 5.1 BW: “rechtsband op grond waarvan een
schuldeiser van een schuldenaar, indien nodig in rechte, de uitvoering van een prestatie mag
eisen”)
* Bron aansprakelijkheid = rechtsregel + (rechts)feit
Rechtshandeling, maar moet wettelijke grondslag zijn om contract bindend te maken
RECHTSFEITEN
▪ Rechtsfeiten= Délits et quasi-délits in terminologie art. 1370, lid 4, Oud BW
• “De verbintenissen die hun oorsprong vinden in de eigen daad van degene die
verbonden is, ontstaan ofwel uit oneigenlijke contracten, ofwel uit misdrijven
of oneigenlijke misdrijven.”
• Bronnen waaruit verbintenis ontstaan
• Aansprakelijkheid is verbintenis zelf maar geen bron
▪ Structuur gangbare doctrinale analyse
• constitutieve bestanddelen/elementen van rechtsfeit
schade [slides 02]
veroorzaakt door (= causaliteit) [slides 04]
2
, aansprakelijkheid genererend feit (hierna ‘AGF’) [slides 03, 05 en 06] = Les faits
generateurs de responsabilité
= bestaansvoorwaarden voor aansprakelijkheid + bestanddelen rechtsfeit
CONTRACTUEEL v. EXTRACONTRACTUEEL
▪ Contractuele aansprakelijkheid
= alternatief/complement voor (dwang)uitvoering contractuele verbintenis
→ Aansprak voor schade door n-nakomen verbintenis
Primaire verbintenis uit contract + (secundaire) verbintenis tot reparatie of
compensatie van schade ten gevolge van wanprestatie (= niet-nakoming primaire
verbintenis) = n-naleving + schade= secundaire verbintenis
→ (primaire) verbintenis tot reparatie of compensatie van schade die niet gevolg is
van niet-nakoming contractuele verbintenis Aansprak zelf is een primaire
verbintenis tot schadeloosstelling
• subjectieve of foutaansprakelijkheid
= schade door eigen fout
• objectieve aansprakelijkheid (Fr: responsabilité objective/stricte, E: strict liability)
• art. 1384: schade door personen waarvoor men moet instaan
• art. 1385: schade door dieren
Relatief weinig schade door dieren
Artikel ingevoerd voor industr rev
context toen: veel mensen met dieren
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ugentlaw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,49. Je zit daarna nergens aan vast.