Een samenvatting van Dautzenberg literatuurgeschiedenis vwo 4e druk. Deze samenvatting gaat over hoofdstuk 5 en bevat de paragrafen 40 tot en met 47 en 50.
- Ontstaan modern Europa. Na 1875: EU landen van agrarische samenlevingen naar
industriestaten en ontwikkelingen in modern politieke stromingen.
- Tot dan toe: techniek veranderde het alledaagse leven weinig. Einde 19e eeuw:
mensen leefden zelfde wereld als wij. Gevolg van grote aantal uitvindingen.
- Dit ging gepaard met grote economische opbloei: tijd van kapitalisme.
Maatschappij
- Kapitalisme leidde tot sociale wantoestanden en verbetering van lot arbeiders.
Enerzijds: men wilde goedkoop produceren dus loonkosten laag.
Anderzijds: men kon beter concurreren met gezonde en geschoolde arbeiders.
- 1874: Kinderwetje van Van Houten weinig effect (1e sociale wet).
- 1889: Arbeidswet Arbeidsinspectie ingesteld (2e sociale wet).
- 1894: SDAP (na WOII PvdA).
Oproeren en stakingsacties worgwetten ontstaan 1e vakcentrale.
- 1875-1914: Fin de Siècle soort afsluitende periode waarin de kiemen van nieuwe
periode aanwezig zijn.
Kunst van Fin de Siècle vertoont kenmerken van 19e eeuw maar ook van
moderne kunst.
Verschillende kunststromingen: impressionisme, naturalisme, symbolisme en
neoromantiek zijn belangrijkste.
§41 Het Fin de Siècle
Een nieuw wereldbeeld
- Wetenschappelijke ontwikkelingen brachten mensen in verwarring.
1859: evolutietheorie Charles Darwin.
Rond 1885: theorieën over onderbewuste Sigmund Freud.
Socialisme en theorieën werden ervaren als aantasting van bestaande orde:
Socialisme: bedreigde rust van burgerij.
Evolutieleer: in strijd met Bijbelse scheppingsverhaal en degradeerde de
mens tot dier.
Freudiaanse psychologie: in mens allerlei dingen verscholen waarvan we het
bestaan liever ontkennen.
- Tegelijkertijd ook veel zelfvoldaanheid.
In natuurwetenschappen men van mening dat het wezenlijke werk nu wel gedaan
was.
De kunst
- Angst voor het nieuwe en zelfvoldaanheid over het reeds bereikte Fin de Siècle
gevoel: idee dat men aan eind van cultuurperiode stond en op de drempel van
nieuwe en onbekende eeuw die met angst, maar ook met verwachting werd
tegemoetgezien.
Vlucht uit realiteit in wereld van kunst, overbeschaving, luxe en genotzoekerij
daarom ook wel La belle époque.
Estheticisme: kunst dient uitsluitend mooi zijn en mag geen andere functie
hebben dan kunst zijn.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper famkeoortwijn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.