Samenvatting
Niveau: mavo 4
Vak: geschiedenis
Hoofdstuk: Nederland van 1848 tot 1914
Boek: feniks vmbo-kgt 4
Zelf geschreven met plaatjes
Examenstof vmbo tl
Revolutiejaar 1848
Voor 1848:
Het Nederlandse volk had in die tijd nauwelijks invloed op de politiek. Koning Willem
II besliste vrijwel alles zelf.
De minsters en het parlement hadden niks te zeggen.
Een groep rijke burgers vond het oneerlijk. Deze liberalen wilde dat de burgers meer
macht kregen. De overheid zou dan moeten zorgen voor veiligheid en orde en minder
met het leven van burgers.
- Om dit te regelen moest de grondwet worden veranderd. Koning Willem II gaf
een groep mensen de opdracht de grondwet te weizigen. De leider van deze
groep was de liberale politicus Johan Thorbecke.
Wie was Johan Thorbecke?
- Johan Thorbecke (1798-1872).
- Was een liberaal.
- Werd in 1844 lid van de tweede kamer.
- Hij probeerde de kroning ervan te overtuigen dat de macht in nederland
anders verdeeld moest worden, maar de koning dat niet wilde.
- 4 jaar later veranderde Willem II van mening en vroeg hij Thorbecke om de
grondwet te wijzigen. Het parlement kreeg toen meer macht en de koning
minder.
- Thorbecke vond dat alleen rijke en goed opgeleide burgers verstand konden
hebben van de politiek.
- Daarom kregen alleen mensen die rijk genoeg waren in minimaal een
bepaald bedrag aan belasting te betalen kiesrecht.
- Dit beperkte kiesrecht heet censuskiesrecht.
- Thorbecke was tot aan zijn dood in 1972 afwisselende minister en tweede kamer lid.
, Wie waren Willem II en Willem III?
Koning Willem II
- Koning Willem II (1792-1849)
- Zoon van Koning Willem I
- Hij vond dat het volk meer invloed moest hebben op het bestuur.
- Hij werd in 1840 koning en wilde de macht met niemand delen.
- Willen II gaf Thorbecke de opdracht voor een nieuwe grondwet (1848). Hierin
stond dat ministers alle macht hadden.
- In 1848 werd de macht van de koning minder door de nieuwe grondwet.
o Want in een constitutionele monarchie moet iedereen zich aan de wet
houden, ook de koning.
- Een jaar na invoering (1849) van de nieuw grondwet overleed Willem II.
Koning Willem III
- Willem III (1817-1890)
- Hij vond de grondwet maar niets.
- Hij wilde weer terug naar de situatie van voor 1848 en alle macht in handen
hebben.
- Hij kon de grondwet echter niet meer ongedaan maken.
o Daarin was namelijk de ministeriële verantwoordelijkheid geregeld. Dit
betekend dat de koning niets mag doen of zeggen waarmee de ministers
het oneens zijn.
o De koning zelf was onschendbaar, omdat de ministers verantwoordelijk
zijn voor wat hij doet en zegt.
- Hij maakt vaak ruzie met minister Thorbecke.
Verdeelde macht
Door de grondwet van Thorbecke werd nederland een parlementaire democratie. Elke vier
jaar bepalen de Nederlanders die kiesrecht hebben wie er namens hen het land mogen
besturen. De volksvertegenwoordigers, het parlement, heeft sinds 1848 veel macht, maar
niet alle macht.
De macht in ons land is in drie stukken opgedeeld:
1. Wetgevende macht
Hierbij heeft het parlement de macht om wetten te maken en te veranderen.
2. Uitvoerende macht
Hierbij heeft de regering de macht om wetten uit te voeren.
3. Rechterlijke macht
Hierbij hebben rechters de macht om mensen te straffen die zich niet aan de wet
houden.
Iemand kon maar bij een van de drie machten horen. Door de verdeling van de machten kan
nooit een persoon of een groep alle macht in handen hebben.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Robinedv. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,46. Je zit daarna nergens aan vast.
