Samenvatting H2 De eerste wereldoorlog (1914-1918)
2.1 Spanningen in Europa
Oorzaken eerste wereldoorlog:
1. Modern imperialisme
2. De Frans-Duitse oorlog
3. Nationalisme
4. Militarisme en bondgenootschap
5. Wapenwedloop
Modern imperialisme
- Modern imperialisme: het stichten van koloniën
Waar wilde een land zo veel mogelijk koloniën hebben?:
Meer grondstoffen voor het maken van producten;
- Europa raakte in de negentiende eeuw geïndustrialiseerd. De fabrieken draaide veel
en de productie nam toe. Voor de fabrieksproducten waren steeds meer
grondstoffen nodig, zoals ijzererts, rubber en hout. Fabrikanten haalde die voor een
groot deel uit de koloniën in Afrika en Azië. Veel producten die van die grondstoffen
werden gemaakt, werden weer in de koloniën verkocht. Daarom was het hebben van
koloniën erg belangrijk voor de economie van de Europese moederlanden.
Laten zien hoe krachtig een land is;
- Hoe meer koloniale gebieden een land had, hoe sterker en machtiger zijn positie in
de wereld was.
De Frans-Duitse oorlog
Duitsland had in 1900 veel minder koloniën dan Groot-Brittannië en Frankrijk. Dat kwam
doordat Duitsland als land pas kort bestond. Voor 1870 waren er tientallen kleine Duitse
staatjes (koningrijkjes). Ze werkten wel samen op allerlei gebieden, maar vormden geen
eenheid. De belangrijkste Duitse staat was Pruisen.
In 1870 begon er een oorlog tussen Frankrijk en de Duitse staatjes onder leiding van Pruisen.
Frankrijk werd verpletterend verslagen. In het verslagen Frankrijk kondigde de minister-
president van Pruisen toen aan dat Duitsland voortaan een land zou zijn, met de koning van
Pruisen als keizer van dat land. Als verliezer van de oorlog moest Frankrijk bovendien twee
provincies aan Duitsland afstaan. Doordat de fransen vernederd waren en wraak wilde
nemen op de Duitsers was de relatie tussen Frankrijk en het nieuwe Duitsland slecht.
, Nationalisme
Rond 1900 waren veel mensen in Europa erg trots op hun land, volk en cultuur. Duitsers,
Engelsen, russen en tienstallen andere Europese volken voelden een dergelijke trots. Dit
nationalisme zorgde voor spanningen tussen landen.
Waarom zorgde de trots voor spanningen tussen landen?:
Nationalisten willen een eigen land voor hun volk. Sommige volken, zoals de fransen
en de Nederlanders, hadden dat al. Andere volken kregen pas in de negentiende
eeuw een eigen land. Daardoor waren er in 1900 twee nieuwe en grote landen
bijgekomen in Europa: Duitsland en Italië. Vooral Duitsland, dat snel industrialiseerde
en een sterk leger opbouwde, werd machtig en invloedrijk. De oude grootmachten
Frankrijk, Groot-Brittannië en rusland kregen concurrentie. De macht binnen Europa
moest opnieuw worden verdeeld.
Veel kleine volken hadden geen eigen land. De gebieden waar zij leefden, lagen in
een groter land. Dat was vooral zo op de Balkon, een deel van Zuidoost-Europa. Deze
volken gingen verlangen naar een eigen land en waren ontevreden met hun situatie.
Militarisme en bondgenootschap
Veel Europese landen hadden een groot en goed bewapend leger. Dat was een manier om je
land macht en aanzien te geven. Door de industrialisatie waren er veel wapenfabrieken die
snel heel veel wapen konden produceren. Er ontstond een wapenwedloop, zodat elk groot
Europees land rond 1910 over een enorme hoeveelheid wapens beschikte. De uniformen
van de soldaten, de wapens, de stoere taal van de generaals, veel mensen vonden prachtig.
Door dit militarisme zagen zij de oorlog niet als iets slechts, maar als een goede manier om
te laten zien hoe sterk en machtig hun land was.
De regeringen van de Europese landen begrepen dat je samen sterker staat dan alleen.
Daarom sloten landen zich aan bij een bondgenootschap. De leden spraken af dat ze elkaar
zouden helpen als een van hen werd aangevallen. In 1914 was Europa op die manier
verdeeld in twee grote bondgenootschappen.
Wie was Franz-Ferdinand?
- Franz-Ferdinand (1863-1914)
- Kroonprins van Oostenrijk-Hongarije (12 volken)
- Neef van de keizer met wie hij niet goed overweg kon
- Hij trouwde met Sophie en hield van het leger maar wilde oorlog voorkomen.
- Bosnië was ook een volk en daar woonde veel Serviërs die weg wilde bij
Oostenrijk-Hongarije.
Wie was Gavrilo Princip?
- Gavrilo Princip (1894-1918)
- Servische nationalist
- Wilde Bosnië bevrijden
- Hij sloot zich aan bij de zwarte hand, een geheimzinnige groep
- In 1914 pleegde deze groep een aanslag en vermoorde Franz-Ferdinand en
Sophie.
- Princip werd opgepakt
- De moord was de aanleiding tot de eerst wereldoorlog
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Robinedv. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,46. Je zit daarna nergens aan vast.