Samenvatting naar aanleiding van de toetsmatrijs behorende bij Pathologie IV.
CVA, m. Parkinson, Multiple Sclerose, perifeer motorische stoornissen, myelopathieën, placticiteit en neurorevalidatie. (Avans Hogeschool, Pathologie, Jaar 1 Periode 4)
PATHOLOGIE PERIODE 4
CVA (PATHOLOGIE EN SYMPTOMATOLOGIE)
CVA = cerebrovasculair accident. CVA is een ingrijpende en plotselinge gebeurtenis waarbij je opeens halfzijdig
verlamd kan raken, maar waar je ook afatisch van kan raken. CVA is geen degeneratieve aandoening want het
kan namelijk (volledig) herstellen.
VROEGTIJDIGE SIGNALERING, OORZAKEN EN RISICOFACTOREN
Uit onderzoek blijkt dat mensen die een CVA krijgen vaak ook een TIA hebben gehad. Vroegtijdige signalering is
daarom erg belangrijk en dit kan door middel van FAST:
Face, staat de mond nog recht?
Arm, kan de patiënt beide armen gestrekt houden?
Speech, spreekt de patiënt nog duidelijk en samenhangend?
Time, aanvangstijd van de klachten?
TIA: Transient Ischemic Attack (mini stroke). TIA, meestal als gevolg van trombo-emobolietje met tijdelijke
obstructie van arterie (stolseltje die snel afgebroken wordt zorgt voor het herstel van de doorbloeding).
Stolselvorming op beschadigd oppervlak van artherosclerotische plaque (vaak gesitueerd bij carotissplitsing).
Volledig herstel
Meestal niet langer dan 2-30 minuten (50% binnen 30 minuten, 75% binnen 1 uur)
Bij TIA met volledig herstel na meerdere uren: bij onderzoek vaak klein infarct aantoonbaar!
Verder zijn er nog symptomen waar je alert op moet zijn.
ACUTE SYMPTOMEN MOGELIJKE OPTREDENDE VERSCHIJNSELEN
Duizeligheid en/of evenwichtsstoornissen Eenzijdige verlamming
Ernstige hoofdpijn Verhoogde reflexen aan de paretische kant
Vaak blauw, gezwollen gelaat Eenzijdige gevoelsstoornis
Bewusteloosheid Eenzijdige gevoelsstoornis
Langzame en snurkende ademhaling Slikstoornissen
Eventueel wijde, lichtstijve pupillen Mogelijke afasie (woordvindingsproblemen)
Bij snelle signalering van de acute symptomen kan binnen 4,5 uur na het ontstaan al trombolyse worden
verricht in het ziekenhuis. Dit gebeurt als er sprake is van een herseninfarct door middel van een bloedstolsel.
De ernst van blijvende gevolgen wordt gereduceerd. Er kunnen aan CVA verschillende oorzaken ten grondslag
liggen:
Herseninfarct (80%) Ischemisch
Hersenbloeding/subarachnoïdale bloeding (20%) Hemorragisch
o Subarachnoïdaal = in de liquorruimte rondom de hersenen. In de arachnoïdea. Middelste
hersenvlies.
o Intracerebraal = in de hersenen
HERSENINFARCT HERSENBLOEDING SUBARACHNOÏDALE
BLOEDING
OORZAKEN Arteriosclerose Arteriosclerose Arterioveneuze malformatie
Ruimte-innemend proces Ruimte-innemend proces Aneurysma
Aneurysma
RISICOFACTOREN Hoog cholesterol Gebruik anticoagulantia Hoge bloeddruk
Hartritmestoornissen Aangeboren i.c.m. gebruik orale
bloedingsneigingen anticonceptie
Operatie Aangeboren bloedingsneiging
Diabetes mellitus Diabetes mellitus
Hoge bloeddruk Hoge bloeddruk
, SYMPTOMATOLOGIE
De restverschijnselen ten gevolge van een herseninfarct of hersenbloeding zijn direct afhankelijk van de
omvang en van de locatie van de laesie. De restverschijnselen kunnen per persoon erg verschillen.
LOKALISATIE LAESIE MOGELIJKE SYMPTOMATOLOGIE
FRONTAAL KWAB Denkvermogen, executieve functies, gedrag, blikcentrum, gedeelte van de spraak (Broca-afasie)
OCCIPITAAL KWAB Verwerking van visuele prikkels, gezichtsgewaarwording
PARIËTAAL KWAB Ruimtelijke ordening, motoriek en sensibiliteit
HERSENSTAM Vitale functies, zoals bloeddruk, ademhaling, temperatuur…
CEREBELLUM Bewegingsopeenvolgingen, tonusregulatie en coördinatie van bewegingen
TEMPORAAL KWAB Geheugen, concentratie, smaak en een gedeelte van de spraak (Wernicke)
LIMBISCH SYSTEEM -
SENSOMOTORISCHE STOORNISSEN
Sensomotorische stoornissen leiden tot een verminderd motorisch functioneren. De meest voorkomende
symptoom is een spastische hemiparese en gevoelsverlies. Die uit zich aan de heterolaterale zijde van waar de
laesie heeft plaatsgevonden. Bij de meeste CVA-patiënten is geen forse uitval van de rompspieren te zien. Dat
komt doordat deze fundamentele spiergroepen bilateraal geïnnerveerd worden. Er is wel frequent sprake van
een verminderd adaptief vermogen van de rompmusculatuur.
Wanneer er sprake is van een CVA, maakt men onderscheid in primaire en secundaire motorische symptomen.
De primaire motorische symptomen kunnen weer onderverdeeld worden in positieve en negatieve
symptomen.
POSITIEVE SYMPTOMEN
Spasticiteit = een uitingsvorm van tonusdisregulatie die we vaak zien en gevolge van CVA. Er is sprake van
spasticiteit wanneer er een verhoogde weerstand wordt gevoeld bij passief bewegen in combinatie met een
verhoogde myotatisch reflexactiviteit. Het wordt negatief beinvloed door factoren zoals stress, pijn, snelheid en
vermoeidheid. Spacticiteit is te meten met behulp van de schaal van Ashworth en de Tardieu.
Bij de schaal van Ashworth wordt op passieve wijze de tonus manueel onderzocht. Er wordt hierbij gebruikt
gemaakt van de 5-puntenschaal:
1. Niet verhoogde tonus
2. Licht verhoogde tonus: een catch gevolgd door een minimale weerstand gedurende de rest van de
ROM
3. Matig verhoogde tonus: een duidelijke weerstand gedurende de ROM
4. Fors verhoogde tonus: een sterke weerstand en passief bewegen is moeilijk
5. Rigiditeit: passieve redressie is nagenoeg onmogelijk
Bij de Tardieu met men de stretchsnelheid in relatie tot de musculaire reactie (catch).
R1, catch die gevoeld wordt bij snel bewegen
R2, catch die gevoeld wordt bij langzaam bewegen
Spasticiteit komt vaak in stereotiepe patronen voor.
Bovenste extremiteit:
1. Schouder: retractie, endorotatie en depressie
2. Elleboog: flexie en protractie
3. Pols: palmairflexie en ulnairdeviatie
4. Vingers: flexie
5. Duim: adductie en flexie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper NaomiBosma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
