Inleiding Johanna heeft 2 maanden geleden te horen gekregen dat zij een pancreascarcinoom heeft.
Naar verwachting zal ze binnen twee tot vier maanden komen te overlijden. Henk, de man van
Johanna, zal dan achterblijven met 2 jonge kinderen. Henk maakt zich vooral zorgen om de
hypotheek, kan hij hier nog wel blijven wonen straks? Je bent wijkverpleegkundige oncologie en op
verzoek van de huisarts ga je op huisbezoek bij Johanna en haar gezin. Je signaleert tijdens je bezoek
de zorgen die Henk heeft. Henk geeft aan regelmatig duizelig te zijn en een vervelend gevoel te
hebben in de borst. Je denkt aan een paniekaanval. Ter controle verwijs je Henk naar de huisarts.
Doelen De student kan:
1. uitleggen wat stress is, en wat stressoren zijn;
2. de lichamelijke effecten van stress beschrijven;
3. de relatie tussen stress en het immuunsysteem beschrijven;
4. modererende persoonlijkheidseigenschappen en het effect daarvan op stress beschrijven;
5. copingstijlen en het effect daarvan op stress beschrijven.
Voorbereiding:
Zimbardo PG, Weber AG, Johnson RL. Psychologie, een inleiding. 8ste editie. Amsterdam: Pearson
Education Benelux; 2017.
Hoofdstuk 4: Leren en omgeving (volledig hoofdstuk). Hoofdstuk 4: Leren en omgeving (volledig hoofdstuk).
Les 4 Leren
Leren = een blijvende verandering in gedrag of mentale processen als gevolg van een bepaalde
ervaring.
Needle Fobia
- Extreme angst of paniekaanval bij zien naald
- Injectie leidt tot flauwvallen
- Patiënt ziet angst zelf als irrationeel
- 10 % Populatie
- Vermijden van medische zorg uit angst voor injectie
- Leidt tot serieuze gezondheidsproblemen
Verklaring
- Angst is aangeleerd door blootstelling aan stimulus: ‘exposure’
- Door (negatieve) ervaringen met naalden treedt conditionering op.
- Stimulis (naald)- respons (angst) leren
- Leren door observatie (sociaal leren)
- (cognitief leren: inzichtelijk leren en latent leren)
Klassiek conditionering
Voor conditionering
, 1. Eten (UCS, uncondioning stimulus) -> kwijlen (UCR uncondionering respons)
Dit is een reflex, dat bestaat al bestaat (is niet aangeleerd, autonome zenuwstelsel)
Tijdens conditionering:
Eten (UCS) + Bel (NS, neutrale stimulus) -> kwijlen(UCR)
Koppeling herhaaldelijk aanbieden
Korte Tijdsduur tussen UCS en NS
Na conditionering
3. Bel (CS, conditionering stimulus) -> Kwijlen (CR, conditionering respons)
De hond heeft nu ‘leren’ kwijlen bij een bel.
Een aantal voorbeelden:
Geconditioneerde voedselaversie
- Aanleren (bepaald) voedsel te vermijden omdat je er ziek van wordt. (bijv. ziek geworden van
garnalen, eet nooit meer garnalen)
Voorbeeld conditionering chemotherapie
1. Chemotherapie -> misselijk
2. Chemo + Maaltijd -> misselijk
3. Maaltijd -> misselijk
Oplossen met drop ijs, elke keer drop ijs eten en misselijk worden is niet meer maaltijd misselijk.
Therapie voor naaldfobie
Angst kan afgeleerd worden door:
1. Extinctie (uitdoving) – deconditioneren van de angstrespons
* herhaaldelijk de CS (naald/bel) aanbieden, zonder UCS (pijn/eten) -> CR (angst/kwijlen) treedt dan
niet meer op
2. Conditionering van ontspanningsrespons =
* Contraconditionering
* naald (CS) + ontspanningstechniek (UCS -> ontspanning (UCR) – itt (in tegenstelling tot) angst
Systematische de-conditionering
Angsthierachie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nataschadegram. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.