Maatschappijgeschiedenis II Hedendaagse Periode, Samenvatting lessen

Globale eenvormigheid

Antwoord: De wereld doet alles een beetje hetzelfde. Iedereen communiceert met iedereen. De politiek wordt over heel de wereld ongeveer hetzelfde. Er komen complexe samenlevingen met speciale overheidsapparaten, wetenschap gaat erop vooruit, er komen debatten tussen beroepsverenigingen over heel de wereld, eetgewoontes worden verspreid, klederdracht wordt verspreid. Globalisering!

Eurocentrisme

Antwoord: Eurocentrisme veronderstelt dat Europa (en Noord-Amerika) het centrum van de wereld is.

Moderniteit

Antwoord: Dit kan verwijzen naar Moderne Tijd of Nieuwste tijd. Mensen vonden dat ze in een moderne tijd leefden. Daarvoor sprak men meer over de “restauratie”.

Industriële revolutie

Antwoord: De overgang van handwerk naar machines aan. Ook het transport werd gemechaniseerd. Het is in Europa eerder kunnen gebeuren dan in de rest van de wereld omdat men in de rest van de wereld obstakels had, zoals koloniale machtsstructuur, verplichte handel met het Westen, financiële obstakels. Het is gestart in 1760.

Vrijhandel

Antwoord: Vrij, onbelemmerd verkeer van goederen en diensten tussen verschillende landen. O.a. België en het VK waren afhankelijk van de vrijhandel omdat ze veel importeerden en exporteerden.

Nijverheidsrevoluties

Antwoord: Wanneer men niet meer zelf produceert maar volledig afhankelijk bent aan het inkopen van producten.

Amerikaanse Revolutie

Antwoord: Dit is gestart met een lokaal conflict over belastingen en is uitgemond tot het ontstaan van een nieuw land. 1765: “No taxation without representation”, de Britse kolonies waren ontevreden omdat ze niet politiek gerepresenteerd werden maar wel veel belastingen moest betalen. 1776: onafhankelijkheidsverklaring. 1775-1783: militaire confrontatie 1779: Spanje en Franrkrijk moeien zich en steunen de revolutie. 1788: Grondwet 1789: Eerste Amerikaanse president.

Franse Revolutie

Antwoord: Oppositie tegen nieuwe belastingen. Staten-Generaal: 1788-1789: 1. De koning moest een nieuwe vergadering opstarten ondanks dat die vergadering heel lang niet meer geweest was. 2. In het jaar voor die vergadering waren er veel debatten van de 3de stand die meer macht willen, mensen die geen koning meer willen, ... Oprichting Nationale vergadering: 1. Op sommige vlakken zijn er geen overeenkomsten dus men mag vergaderen binnen hun eigen stand. 2. De 3de stand heeft dan de Nationale vergadering opgericht om héél Frankrijk te vertegenwoordigen en niet te debatteren binnen hun eigen stand. 3. Uiteindelijk zal de lagere clerus en uiteindelijk ook de adel zich aansluiten. 4. Er werd een grondwet beloofd.

Standenmaatschappij

Antwoord: Een maatschappij gebaseerd op standen, hoe hoger de stand, hoe meer privileges. 1. Aristocratie 2. Geestelijken 3. 3de stand

Koninklijk absolutisme

Antwoord: Complete gehoorzaamheid aan de koning.

Context

Antwoord: Vergeet niet ook de samenvatting te bekijken want vaak zijn de definities onderdeel van de context van de les!

Darwin

Antwoord: Hij dacht na over de natuurlijke selectie. Hij dacht niet zo zeer na over het menselijk ras maar hij had er wel veel invloed op. Zijn theorie zat in conflict met de Kerk.

Spencer

Antwoord: Spencer heeft dit gevormd. Het darwinisme werd gebruikt om de blanke superioriteit te rechtvaardigen. Hij gebruikte het om verschillende zaken te rechtvaardigen: 1. De Europese koloniale projecten: het blanke ras is beter aangepast om te blijven overleven. 2. Rechtvaardigheid van sociale ongelijkheid: de bourgeoisie was natuurlijk beter in politiek, economie, ... dus kregen ze de leiding.

Lord Durham

Antwoord: Hij werd naar Canada gestuurd om daar de onrust t.o.v. de Britse heersers te analyseren. Hij maakte de Report on Affairs in British North America waarin hij stelde dat een Rijk alleen kan blijven bestaan als men open staat voor maatschappelijke veranderingen, hij zei dat men moest luisteren naar de noden van de Canadezen, Amerkanen, ...

Foucault

Antwoord: Zelfdisciplinering en sociale controle in moderne instellingen: Hij stelde dat men zich beter zou gedragen want men wist niet of men wel of niet bekeken werd, de kans alleen al was al genoeg om het gedrag te veranderen.

Bentham

Antwoord: Hij ontwikkelde het panopticum. Daarin zat een toren waarbij de bewakers altijd iedereen kon zien maar de gevangenen hun niet.

Vervaeck

Antwoord: Hij werd gezien als de Belgische Lombrosso. Hij volgde Lombrosso niet helemaal. Hij zei dat niet alle tatoeages wezen op criminaliteit, alleen een kleine minderheid. Hij gaat ervan uit dat de menselijke rassen een “erfelijke dispositie” hebben, een erfelijke achterstand. Maar zijn ideeën zijn niet puur deterministisch want hij rekent andere factoren mee in zijn analyse. Hij deed veel metingen. Die criminele antropologie ging vooral over het menselijk lichaam maar hier ziet men ook veel racistische denkbeelden. Zo dacht men dat 2 verschillende rassen zich niet samen mochten voortplanten, segregatie, ...

Lombrosso

Antwoord: Hij was de grondlegger van de criminele antropologie. Slechte karakters werden verbonden aan lichamelijke kenmerken.

Galton

Antwoord: Grondlegger van de Eugenetica.

Arendt

Antwoord: Een belangrijke filosofe die een groot verschil zag in een dictatuur en een totalitarisme. Totalitarisme = een heerschappij over alle aspecten van het leven. Dictatuur = een alleenheerser die bepaalde groepen en vijanden niet tolereert. Zij gaf een reden waarom zoveel mensen mee konden doen aan de holocaust zonder zich vragen te stellen bij wat ze deden. Ze zei dat mensen hun taak uitvoerde zonder er echt bij na te denken, ze zijn er niet altijd ideologisch mee bezig waren.