Samenvatting 'wegwijs in je lokale bestuur' + gastcollege provincies
2 keer bekeken 0 keer verkocht
Vak
Belgische Binnenlandse Politiek
Instelling
Universiteit Gent (UGent)
Het is de samenvatting van H. Reynaert zijn eigen geschreven boek 'Wegwijs in je lokaal bestuur'. Vanachter zit ook de informatie uit de gastles over provincies.
Wegwijs in uw lokaal bestuur
1 Uw gemeente
➔ 285 gemeenten in Vlaanderen
➔ verschillen in oppervlakte, bevolkingsaantal en fiscale draagkracht
➔ bestuurskrachtig gemeente = voldoende in staat om de door zichzelf en door anderen
opgelegde taken en ambities alleen of in samenwerking met anderen op te pakken en te
realiseren
◆ ‘het vermogen, de kracht om gewenste maatschappelijke ontwikkelingen en effecten
te realiseren’
➔ Bestuurskracht verstreken - maatregelen
◆ nieuwe taken vergen de nodige middelen
◆ strategische samenwerking met andere gemeenten is noodzakelijk want problemen
overstijgen de grenzen vd gemeente
➔ Veel fusiegolven: gemeenten doen samensmelten
◆ belangrijkste fusiegolf: 31/12/1976 → in één seconde verloor ons land 1500
gemeenten + bevolkingsgemiddelde per gemeente ging van 4164 nr 16678 +
gemiddelde oppervlakte ging van 13 nr 52 vierkante km
● moest de lokale besturen meer kracht en macht geven
● ook hierna werd er nog verder gefusioneerd
➔ alle gemeenten met meer dan 100.000 inwoners mogen districten oprichten (enkel ANT)
➔ nieuwe vrijwillige fusiegolf: verschillende redenen
◆ (1) te kleine gemeenten redden het gewoon niet
◆ (2) geld: VL regering beloofde een fusiebonus (= schuldovername die varieert v €200
tot €500/per inwoner, naargelang de grootte vd fusiegemeente)
◆ (3) angst: vrezen dat als ze niet spontaan fuseren, het hun zal opgelegd w &
opgeslokt w dr een aangrenzende stad
◆ (4) vrijwillig vs. opgelegd: donutfusies
➔ fusies: huidige stand v zaken
◆ vrijwillig
◆ tijdelijke verhoging aantal schepenen
◆ +2 volgende bestuursperiode;
◆ +1 bestuursperiode erna
◆ fusiebonus: bestaat uit schuldovername die varieert van 200-500€ per inwoner al
naargelang de grootte van de fusiegemeente
Stad
➔ meer dan 60 vd VL gemeenten: stad
➔ eretitiel, meer niet
➔ wat maakt een stad, een stad? → belgische onafhankelijkheid: gemeenten dat dr de
hollanders als stad waren benoemd, bleven stad.
➔ Mesem: kleinste stad van BEL (1000-tal inwoners)
➔ af en toe komen er nog steden bij: 2009 Herstal
1
, ◆ laatste in VL: Waregem, Mortsel, Genk in 1999 → vertoonden ‘stedelijke kenmerken’
zoals dichte bevolkingsconcentratie, uitgebreide handelsactiviteit en een grote
aantrekkingskracht op de omliggende gemeenten
Centrumsteden
➔ 13 centrumsteden: ANT, Gent, Leuven, Brugge, Turnhout, Mechelen, Hasselt, Genk,
Sint-Niklaas, Aalst, Oostende, Roeselare, Kortrijk
➔ relatief grote steden met een centrale funcite ten opzichte vd steden en gemeenten in hun
omgeving op vlak van werkgelegenheid, zorg, onderwijs, cultuur en ontspanning
◆ krijgen extra subsidies vd VL overheid (hierdoor wilt Vilvoorde erkent w)
Faciliteitengemeenten
➔ 6 faciliteitengemeenten id Vlaamse rand v BXL: Drogenbos, Kraainem, Linkebeek,
Sint-Genesius-Rode, Wemmel en Wezembeek-Oppem
➔ Gemeenten in VL met faciliteiten voor Franstaligen: Bever, Drogenbos, Herstappe, Kraainem,
Linkebeek, Mesen, Ronse, Voeren, Sint-Genesius-Rode, Spiere-Helkijn, Wemmel en
Wezembeek-Oppem
➔ Gemeenten in WAL met faciliteiten voor Nederlandstaligen: Edingen, Komen-Waasten,
Moeskroen en Vloesberg
➔ Gemeenten in WAL met faciliteiten voor Duitstaligen: Malmedy
➔ Gemeenten in DL met faciliteiten voor Franstaligen: Eupen, Sankt Vith
➔ = verzamelnaam voor 12 Vlaamse gemeenten met een speciale taalregeling, 6 gemeenten id
rand rond BXL en 6 taalgrensgemeenten. Als uitzondering op het principe vd ééntaligheid vh
Nederlandse taalgebied kan in deze gemeenten onder bepaalde voorwaarden de
communicatie tss de overheid en de inwonders ih Frans verlopen
➔ liggen sinds de taalgrens van 1963 wel in VL, maar er wonen toch veel Franstaligen of een
gemeente in WAL waar toch veel Vlamingen wonen.
2 De verkiezingen
➔ 10.000-den kandidaten om bij de meer dan 7000 verkozenen te zijn
➔ VL: 285 burgemeester en 1.500 schepen
➔ Voor wie?
◆ 18 jaar op dag vd verkiezingen
◆ ingeschreven ih bevolkingsregister vd gemeente waar u kandidaat wil zijn en
er ook daadwerkelijk wonen
◆ wanneer je verkozen bent moet je er ook de volle 6 jaar blijven wonen
◆ moet Belg of EU-onderdaan zijn
◆ moet braaf geweest zijn
2
, Cumul en decumul
➔ Cumulregeling = een uitvoerend nationaal of Vlaams mandaat (ministerschap) mag niet
gecombineerd w met een uitvoerend gemeenschappelijk mandaat (burgemeester of
schepen)
◆ bv: Bart Somers was enkel titelvoerend burgemeester in Mechelen en Vincent Van
Peteghem in de Pinte omdat het beide Vlaamse ministers waren
Campagne voeren
➔ gereglementeerd: bovengrens op verkiezingsuitgaven om alle kandidaten een even goede
startkans te geven
➔ sommige zaken verboden: geschenken/gadgets uitdelen, commerciële telefooncampagnes,
kiezers af te dreigen of ongeoorloofde beloften te doen
➔ wel toegelaten commerciële reclamespots op radio, TV of id bioscoop, borden zetten
➔ sperperiode (1 juli 2024 - 13 oktober 2024) = beperking op uitgaven + propagandamiddelen
gereglementeerd
Mannen, vrouwen en bekende Vlamingen
➔ regels
◆ lengte vd lijst: mag niet meer kandidaten bevatten dan dat er zetels te verdienen zijn
id gemeente
◆ evenwichtige verdeling tss mannen en vrouwen; op elke lijst mag het verschil tss het
aantal kandidaten v beide seksen niet groter zijn dan één. + eerste 2 kandidaten op
de lijst moeten een vrouw en een man zijn
◆ ongeschreven regel: goede verhouding tss jonge nieuwkomers en ervaren
kandidaten, goede spreiding: kandidaten uit alle deelgemeenten, bekende vlamingen
als kandidaat
Kartels
➔ kartel = twee of meer partijen staan samen als één partij op één lijst voor de verkiezingen
◆ groot aantal gelijklopende standpunten nodig (op gemeentelijk vlak wel minder)
◆ vaak geen lang leven: alleen opkomen biedt voordeel vd duidelijkheid, maar je doet
het alleen als je jezelf sterk genoeg acht om op eigen houtje genoeg stemmen te
halen
Voorakkoorden
➔ voorakkoorden = afspraken tss 2 of meer partijen die beloven dat als ze, als ze een
meerderheid vd kiezers achter zich krijgen, samen een bestuurscoalitie vormen
◆ w gesloten voor de verkiezingen en w pas bekend gemaakt nadien (moet niet
bekend gemaakt w; kiezers houden er niet van en denken dat alles voor de stembus
beslist is)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper martevanlanduyt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,56. Je zit daarna nergens aan vast.
