De complete samenvatting van de colleges en aantekeningen van het vak Veiligheid in Organisaties, gegeven in blok 2, jaar 1 van de opleiding Integrale Veiligheidskunde!
Leerdoelen les 1:
Aangeven welke risico’s in een bepaalde situatie aanwezig kunnen zijn (scenario’s)
Aangeven hoe risico’s geïnventariseerd kunnen worden
Tentamenstof: H2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, NEN 8112 -> open vragen in vorm casuïstiek
Opnieuw vraag over bow-tie. Zie Inleiding Integrale veiligheid blok 1
Je kan op ieder punt opnieuw inzoomen,
daarbinnen kan er een nieuwe cyclus ontstaan.
Gevaren, risico’s en scenario’s:
Ongewenst effect dat zich kan voordoen en de kans dat
dit gebeurt. R=PxE
Een gevaar wordt een risico door de aanwezigheid van een kans.
Individuele risico’s
Scenario’s met als effect gezondheidsschade bij individuele werknemers
Collectieve risico’s
Scenario’s waarbij meerdere werknemers ziek worden of verzuimen
Bedrijfsrisico’s:
Scenario’s die het hele bedrijf raken.
Verschil tussen gevaar en risico:
Gevaar is alles wat letsel op kan leveren en schade kan veroorzaken
o Wat is de oorzaak dat een scenario zich kan voltrekken
Risico is de kans dat iemand zal worden getroffen door het gevaar, rekening houdend met
hoe ernstig de gevolgen zijn als het risico werkelijkheid wordt.
o De kans dat het scenario zich voordoet x het effect als het scenario zich voordoet.
R=PxE maal blootstelling
Gevaar:
Wat is de oorzaak dat een scenario zich kan voltrekken (bijvoorbeeld een ongeluk)?
Risico:
De kans dat het scenario zich voordoet x
het effect als het scenario zich voordoet x
de blootstelling (duur, frequentie) aan het gevaar
De formule die we gebruiken is:
,Risico = kans x effect x blootstelling
Wat is veilig?
Veiligheid is het bewust nemen van aanvaardbare risico’s
Het nadeel van wetgeving is dat je altijd achter de feiten aanloopt. Daarnaast verplicht de wet altijd
tot handhaving.
Determinisme: effect staat centraal. Streeft naar absolute veiligheid
Probabilisme: effect en kans staan centraal. De norm is geen grens tussen veilig en onveilig.
Arbeidshygiënische is probabilistisch
Risico-inventarisatie en evaluatie
• Stap 1: Gevaren inventariseren met blootstellingsscenario’s
(Risico-inventarisatie)
• Stap 2: Beoordelen van risico’s met een inschatting
van kans en effect (Risico-evaluatie)
• Stap 3: Plan van aanpak
• Stap 4: Opnieuw uitvoeren stap 2, na maatregelen in Stap 3.
• Stap 5: Risicobeheersing
• a) Bepaal de faalkansen en succesfactoren bij technische, organisatorische en
gedragsbeïnvloedende maatregelen
• b) Verwerk de maatregelen in een managementsysteem
(bv. ISO 45001)
• c) Blijf alert op de risicoperceptie (gedrag en cultuur)
•
Risicoanalyse en -beheersing
Risicovermijding
Risicoreductie risicoretentie
Risicoverplaatsing
• Risicovermijding: Stoppen van
risicodragende activiteiten
• Risicoreductie: Minimaliseren van
risico’s door een combinatie van
technische, organisatorische en
gedragsbeïnvloedende
maatregelen
• Risicoverplaatsing: Verplaatsen van
risico’s naar een andere
organisatie, bijvoorbeeld door verzekeren
• Risicoretentie: Zelf dragen van de risico’s en de eventuele verliezen op de koop toe nemen
Uit onderzoek naar incidenten blijkt dat de meerderheid van de oorzaken menselijke factoren zijn (op
alle organisatieniveaus).
, Zelfs achter technische factoren, zijn er vaak menselijke oorzaken, zoals gebrek aan onderhoud of
een slechte controlepraktijken.
• Achter de menselijke factoren:
o Stress
o Gezondheid / conditie
o Druk ( om de klus te klaren)
o Cultuur (team / afdeling/ bedrijf)
o Het nemen van risico's is geaccepteerd
o Bemoei je met je eigen zaken
o Communicatie problemen
o Bewustzijn
o Gebrek aan competenties
o Motivatie problemen
o Gebrek aan middelen
• De grote betrokkenheid van de menselijke factoren, zorgt ervoor dat geen enkel risico
beoordeling een standaard oefening is!
College 2 - Risicomanagement
Management is het besturen. Iets onder controle houden. Management bij risico’s is dus het onder
controle houden van risico’s. Het beheersen hiervan is belangrijk.
Een risico-inventarisatie en -evaluatie is verplicht!
Belangrijke aspecten bij het analyseren van risico’s zijn:
Techniek
o Machines
o Gevaarlijke stoffen
o Fysieke omgeving
o Energie-inhoud
Organisatie
o Beleid
o Structuur
o Cultuur
o Communicatie
Gedrag (de mens is de zwakste schakel)
o Drijfveren
o Motivatie
o Ervaring
o Kennis
Professioneel risico’s beheersen is alleen mogelijk als deze drie facetten evenwichtig aandacht krijgen
in alle fasen van het proces van risicomanagement.
Risicoanalyse en –beheersing kennen technische aspecten: kennis van gevaarlijke stoffen
bijvoorbeeld.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ivk-breda. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
