Voor het vak leer- en onderwijsproblemen die op het SPO wordt gegeven (en ik geloof dat de RUG ongeveer dezelfde tt-stof heeft) heb ik deze samenvatting geschreven. De stof omvat alles wat in de colleges is omschreven + uitbreidingen waar nodig.
Succes met leren voor het (her)tentamen!!
Class
Leer- en
onderwijsproblemen
Notes
College 1:
Van gesegregeerd naar (meer) inclusief onderwijs
Inclusief onderwijs: diversiteit is hier het uitgangspunt, iedereen (ondanks je aandoening, huidskleur, etc)
heeft les in dezelfde klassen op dezelfde school. Er is dus geen sprake van het uitsluiten van bepaalde
groepen (exclusie), geen sprake van speciaal onderwijs (segregatie) en ook geen sprake van speciaal
onderwijs binnen het reguliere onderwijs (integratie).
Het doel van inclusief onderwijs is om van en met elkaar te leren. Elke leerling komt tot zijn recht en
krijgt de kans om zijn eigen unieke mogelijkheden optimaal te ontwikkelen.
In Nederland zitten we nu in de segregatie fase, kinderen met een specifieke aandoening/problematiek
gaan naar het speciaal onderwijs.
Internationale verdragen:
Salamanca Statement (1994): Dit statement is één van de eerste stappen naar het inclusief onderwijs.
Hierin staat dat alle kinderen uniek zijn, en dat onderwijssystemen zo ingericht moeten zijn om die
kinderen te kunnen begeleiden en te kunnen voldoen aan hun leerbehoeften. Het is een soort visie; ieder
kind is uniek en ieder kind heeft recht op goed onderwijs.
Het Internationale Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap (in 2016 door NL
getekend): Dit verdrag is in 2006 opgericht en bevat geen nieuwe rechten. Wel hebben de lidstaten die
het verdrag ondertekenen een actieve verplichting om inclusie te bevorderen en personen met een
,handicap te beschermen tegen belemmeringen die zij in het dagelijks leven ondervinden. Inclusie,
persoonlijke autonomie en volledige participatie staan hierbij voorop.
Voor het onderwijs betekent dit dat (hoger) onderwijsinstellingen onderdeel zijn van de overheid en
daarmee een eigen verplichting hebben om het verdrag uit te voeren/in de praktijk brengen. Verder wordt
het recht op onderwijs beschreven, dit gaat dan vooral over inclusief onderwijs. In Nederland zijn we hier
al wel mee bezig, er worden stappen gezet, maar we zijn er nog lang niet.
Ontwikkelingen in Nederland
Verdragen:
Weer Samen Naar School (WSNS) (1990): Het doel van dit verdrag was om het aantal leerlingen in het
speciaal onderwijs terug te dringen, leerlingen zouden in het reguliere onderwijs begeleid kunnen
worden. Doormiddel van samenwerkingsverbanden zouden scholen (speciaal en regulier) van elkaars
expertise kunnen leren/profiteren. Helaas had dit verdrag niet het gewenste effect, het speciaal onderwijs
bleef groeien.
Wet op het Primair Onderwijs (PO) (1998): Verschillende soorten van speciaal onderwijs gingen samen,
en dat werd het SBO, het speciaal basisonderwijs. Dit valt onder het reguliere onderwijs, voor leerlingen
die net wat meer begeleiding nodig hebben. De fysieke en mentale beperkingen en kinderen met heftige
gedragsproblemen gaan wel naar het speciale onderwijs.
Wet op de Expertise Centra (WEC) en regeling (2003): Doel: het aantal leerlingen op het speciaal
onderwijs terugdringen en hen binnen het regulier onderwijs kunnen ondersteunen. Ze wilden speciale
onderwijssoorten clusteren van 17 vormen naar vier expertise centra. Daarnaast zouden ouders meer
zeggenschap en keuzevrijheid hebben, maar in de praktijk hadden de scholen toch nog veel zeggenschap.
De vier clusters:
1. Visuele handicap; blind of slechtziende kinderen
2. auditieve en communicatieve handicap; minder slechthorende en dove kinderen, meer kinderen met
taalontwikkelingsproblematiek
3. Lichamelijke en mentale/meervoudige handicap; ook voor bijvoorbeeld zeer moeilijk lerende
kinderen, kinderen die langdurig ziek zijn.
4. Psychiatrische en/of gedragsproblematiek
Dit onderwijs is geregeld in samenwerkingsverbanden. Deze samenwerkingsverbanden bestaan uit het
reguliere onderwijs (incl. SBO) en het speciaal onderwijs cluster 3 en 4. Samenwerkingsverbanden worden
regionaal geregeld. Speciaal onderwijs cluster 1 en 2 worden landelijk geregeld.
Wet Passend Onderwijs (2014): Het verschil tussen inclusief en passend onderwijs is dat er in het inclusief
onderwijs iedereen naar dezelfde school gaat, er is geen plek voor speciaal onderwijs. Het is dus eigenlijk
een stap verder dan passend onderwijs. Passend onderwijs heeft als doel dat alle kinderen onderwijs krijgen
dat bij hen past, ook als ze extra ondersteuning nodig hebben. Het is de bedoeling dat steeds meer
kinderen onderwijs gaan volgen in het reguliere onderwijs, maar speciaal onderwijs wordt niet afgeschaft.
Regulier als het kan, speciaal als het moet.
, De veranderingen in het onderwijs is niet één wet, maar een aantal wijzigingen in verschillende wetten.
Belangrijke kenmerken uit het passend onderwijs:
Zorgplicht; zodra een leerling zich aanmeld bij een school, dat de school moet kijken waar het kind
passend onderwijs kan krijgen. Daar moeten scholen een ondersteuningsprofiel opzetten, hier is
echter geen richtlijn voor. In dit ondersteuningsprofiel staat welke zorg een school kan aanbieden, en
dit profiel leggen zij dan naast de schriftelijke aanmelding van een nieuwe leerling. Mocht het profiel
overeenkomen met de ondersteuningsbehoeften van het kind wordt het kind bij de school
aangemeld. Als dit niet het geval is zoekt de school een passende plek binnen het
samenwerkingsverband. Het samenwerkingsverband heeft een ondersteuningsplan, een
overstijgend plan van de ondersteuningsprofielen van scholen.
De zorgplicht geldt niet als er geen plaatsingsruimte is, ouders de grondslag van de school
weigeren te accepteren of als het kind niet geschikt is voor het type onderwijs.
Ontwikkelingsperspectiefplan (OPP): alles wat buiten de basisondersteuning valt, moet in het
regulier onderwijs per kind, in dit plan opgeschreven worden. In het speciaal onderwijs wordt het
voor elk kind geschreven.
Niet vrijblijvende samenwerkingen tussen schoolbesturen;
Budgetfinanciering.
Evaluatie: ]
De aanleiding van Passend Onderwijs is het feit dat er problemen waren met de “oude” structuren:
Teveel bureaucratie
Te complex
Onhelder belegde verantwoordelijkheden
Snel oplopende kosten
Ambities voor het ‘nieuwe’ stelsel Passend Onderwijs:
Onderwijsprofessionals kunnen het beste bepalen wat er lokaal nodig is.
Zo min mogelijk structuren en regels vaststellen.
Professionals moeten de ruimte en verantwoordelijkheden krijgen.
Evaluatie:
De scholen en samenwerkingsverbanden zijn tevreden over het Passend Onderwijs. Voor de meeste
kinderen is er nu een plekje binnen het reguliere onderwijs. Toch blijft de samenwerking met jeugdhulp
lastig, leerkrachten vinden namelijk dat de problemen bij leerlingen complexer is geworden. Het is
daardoor ook lastiger om voor hen een passend plekje te vinden binnen het onderwijs. Wel zijn de
leerlingen die hierdoor thuis zitten, beter in beeld.
College 2:
Lezen is een culturele vaardigheid en vereist impliciete instructie (het moet aangeleerd worden).
Reading wars: wat is de beste manier om een kind te leren lezen? Kinderen leren lezen doormiddel van
volledige woorden en herhaling vs. kinderen leren lezen doormiddel van klank-tekenkoppelingen (kleine
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Roxy002. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
