De student is bekend met en handelt naar de huidige wet- en regelgeving.
De student is in staat om een RI&E te maken en te beoordelen.
Onderwerpen:
(Internationale) wetgeving en controlesysteem
Regels voor bronnen en handelingen
Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E)
Blootstelling en deskundigheid
Rekenmethodieken
Incidenten
De toets bestaat uit 15 meerkeuzevragen en 1 vraagstuk met open vragen.
002
Doelen:
- Weet op welke internationale wetgeving en richtlijnen de Nederlandse wetgeving
is gebaseerd.
- Is bekend met de opbouw van de Nederlandse wetgeving.
- Is bekend met de opbouw van het controlesysteem van vergunningen, registraties
en kennisgevingen en de graduele aanpak hierin.
Aan het systeem van stralingsbescherming liggen de volgende algemene beginselen ten
grondslag:
Bij de rechtvaardiging wordt gekeken of voor het bereiken van het resultaat deze
toepassing gerechtvaardigd is en of de voordelen van de toepassing opwegen tegen de
mogelijke gezondheidsschade van de ioniserende straling. Als er alternatieven zijn zonder
toepassing van straling moet die in het afwegingsproces worden meegenomen. Een
stralingswerker zal zelf bij deze voorbereiding en uitvoering niet veel van het
rechtvaardigingsbeginsel merken. Deze beoordeling wordt door een verwijzend arts als
door de medisch specialist worden uitgevoerd.
Als is vastgesteld dat een toepassing van ioniserende straling gerechtvaardigd is, moet
worden gestreefd naar een zo gering mogelijke stralingsbelasting (ALARA). Dit
streven wordt ook wel optimalisatie genoemd. Het betekend het streven naar een
dosisverlaging.
Het stellen van limieten aan doses is noodzakelijk om te grote risico’s voor individuen te
vermijden. De limieten zijn een vangnet, pas te gebruiken na toepassing van de andere
,twee factoren (rechtvaardiging en optimalisatie). Limieten mogen niet worden
overschreden.
- Blootgestelde werkers 20 mSv/jaar
- Andere werknemers en leden van de bevolking 1 mSv/jaar
Voor handen, onderarmen, voeten en enkels geld een limiet van 500 mSv/jaar. Dit geld
ook voor de huid, gemeten over een oppervlak van 1 cm2.
Limieten zijn niet van toepassing bij een noodsituatie.
Organisatiestelsel:
Het meest gezaghebbende orgaan op gebied van stralingsbescherming is de ICRP (=
International Commission on Radiological Protection). De ICRP-aanbevelingen zijn in de
praktijk de basis van de meeste internationale regelgeving op gebied van
stralingsbescherming. Ze hebben echter geen kracht van wet.
De IAEA (= International Atomic Energy Agency) heeft regelgeving voor de
stralingshygiëne vastgelegd in diverse aanbevelingen. Aangesloten landen (o.a. van de
Europese Unie) heeft zich hieraan te houden. De EU vertaalt de aanbevelingen van de
ICRP, rekening houdend met de IAEA-aanbevelingen, in Euratom Richtlijnen. De lidstaten
zijn verplicht deze richtlijnen binnen 4 jaar na verschijnen in de nationale wetgeving op te
nemen. In Nederland wordt dit gedaan in de Kernenergiewet en de daarop gebaseerde
regelgeving.
Het Bbs (= Besluit basisveiligheidsnormen stralingsbescherming) is het belangrijkste
besluit voor de stralingsdeskundige, omdat het veel zaken met betrekking tot de
dagelijks praktijk regelt. Om wijzingingen in een besluit op te nemen is goedkeuring van
het parlement nodig. De meest omvangrijke regeling die voor de dagelijkse praktijk van
de stralingsbescherming van belang is, is de Regeling basisveiligheidsnormen
stralingsbescherming (Rbs).
Zaken die de algemene veiligheid en gezondheid van werknemers aangaan zijn vooral
geregeld in de Arbeidsomstandighedenwet en daarop gebaseerde regelgeving. In de AWB
(= Algemene Wet Bestuursrecht) zijn procedures rond inspraak en bezwaar geregeld bij
de verlening van een vergunning op basis van de Kernenergiewet.
Controlestelsel:
Er is nu geen stelsel van vergunningen en meldingen meer, maar een stelsel van
vergunningen, registraties en eenvoudige kennisgevingen. De wijze van aanvragen van
vergunningen en registraties is geregeld in een Verordening van de Autoriteit, de ANVS.
Vergunning plichtig zijn alle handelingen met toestellen en radioactieve stoffen, tenzij
een registratie of eenvoudige kennisgeving voldoende is of tenzij het toestel, de activiteit
of de activiteit concentratie vrijgesteld is. Bij meer dan 100 bronnen heb je een
complexvergunning nodig.
Het controlestelsel is niet van toepassing als ze bij een potentiaalverschil van niet meer
dan 5 kV werken. Ook onder de 30 kV vallen niet onder het controlestelsel, als het
dosistempo aan de buitenzijde niet meer dan 1 microsievert per uur bedraagt.
,Buiten de regelgeving valt:
- Blootstelling ten gevolge van radionuclide die van nature in het menselijk lichaam
aanwezig is als 14C en 40K en bijvoorbeeld van nucliden ten gevolge van de fall0out
van wapentests en het ongeval in Tsjernobyl.
- Blootstelling aan kosmische straling (= dosistempo dat wordt veroorzaakt door
een stroom van geladen deeltjes die door de zon op de aarde afkomen) ter hoogte
van het aardoppervlak.
- Blootstelling aan kosmische straling tijdens de vlucht van leden van de bevolking
of werknemers die niet behoren tot de bemanning. (let op: blootstelling van de
bemanning van een luchtvaartuig valt dus wel onder de regelgeving)
- Bovengrondse blootstelling aan radionucliden in de onverstoorde aardkorst
De meeste overheidstaken op het gebied van de stralingsbescherming worden uitgevoerd
door de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS). Het verzorgt de
uitvoering van het controlestelsel, zoals het verlenen van vergunningen en het regelen
van de registraties. Ze zien ook toe op de naleving van vergunningen, ze kunnen
handhavend optreden en ze geven voorlichting aan het publiek en zorgt voor de
internationale samenwerking.
Toezicht op de bescherming van de werknemers ligt bij de Inspectie SZW, het toezicht op
de bescherming van patiënten ligt bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
Vragen:
1. Geef weer hoe de Nederlandse wetgeving tot stand komt. Welke
internationale instanties zijn hierbij betrokken?
In Nederland wordt wetgeving tot stand gebracht door een proces genaamd
wetgevingsprocedure. Dit omvat initiatief, opstellen van wetsvoorstellen,
parlementaire behandeling, goedkeuring en publicatie. Internationale instanties
zoals de Internationale Commissie voor Stralingsbescherming (ICRP), het
Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) en de Europese Unie (EU) zijn
betrokken bij het ontwikkelen van richtlijnen voor stralingsbescherming, die van
invloed kunnen zijn op de Nederlandse wetgeving.
Internationaal: aanbevelingen vanuit ICRP en IAEA
Europese Unie: Euratom richtlijnen
Nederland: Kernenergiewet met aanvullende wetgeving
2. Wat betekent een graduele aanpak als het over het controlestelsel gaat?
De controle door de overheid moet in verhouding staan tot het risico van de
toepassing. Een stralingstoepassing met een hoger risico krijgt te maken met
meer regels en controles door de overheid.
3. Wat zijn de drie basisprincipes van de stralingsbescherming?
- Rechtvaardiging
- Optimalisatie
, - Dosislimieten
4. Wat is het verschil tussen een dosislimiet en een dosisbeperking?
Dosislimiet: Maximaal toegestane hoeveelheid straling die een persoon mag
ontvangen binnen een bepaalde periode, vastgesteld door wetgeving. Deze mag
niet worden overschreden.
Dosisbeperking: Praktische maatregelen om de blootstelling aan straling te
minimaliseren tot zo laag als redelijkerwijs haalbaar is, zonder de doelstellingen
van de activiteit te schaden. Bij een dosisbeperking mag de dosis wel
overschreden worden, hoewel het niet wordt verwacht.
5. Wat is een referentieniveau en wanneer wordt dit gebruikt?
Dosiswaarde in een radiologische noodsituatie of in een bestaande
blootstellingsituatie waarvan overschrijding zoveel mogelijk wordt voorkomen.
6. Welke instantie in Nederland voert de meeste overheidstaken uit op het
gebied van stralingsbescherming?
ANVS.
7. Welke situaties vallen volledig buiten de regelgeving?
Zie bovenstaand in stuk tekst beschreven.
8. De Hogeschool Inholland mag toestellen gebruiken voor
onderwijsdoelstellingen. Bepaal aan de hand van het schema op de
volgende bladzijde of de Hogeschool Inholland hiervoor een vergunning
of registratie heeft moeten aanvragen. (Stap 1: de handeling is niet
vrijgesteld).
Vergunning.
003
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mkersten2000. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,96. Je zit daarna nergens aan vast.