Dit is de samenvatting van de leerstof van week 1 van het vak sociale psychologie in het eerste propedeuse jaar van de opleiding Toegepaste psychologie. Alle leerdoelen zijn uitgewerkt, met plaatjes, werkcollege informatie en hoorcollege informatie. H1 t/m 1.1.3 H2 t/m 2.2.6
De leerdoelen zijn heel fijn uitgewerkt met voorbeelden uit het boek en voorbeelden uit het hoorcollege. De opdrachten van het werkcollege zijn niet geheel uitgewerkt wat jammer is. Verder top!
Samenvatting Week 1: Het zelf
H1.1.1 1.1.2. 1.1.3
H2 t/m 2.2.6
1.1 De student kan beschrijven wat sociale psychologie inhoudt en wat de rol van sociaal
afstemmen is voor mensen
Sociale psychologie: de wetenschappelijke studie van de manier waarop de gedachten, gevoelens en
gedragingen van mensen worden beïnvloed door de werkelijke of voorgestelde aanwezigheid van
anderen mensen
de invloed die mensen, al dan niet bedoeld, op elkaar uitoefenen.
Social turning: het onbewust op elkaar afstemmen van gedrag, gedachtes en gevoelens.
Mensen elkaar onbewust besmetten met:
- stemmingen en gevoelens
- Meningen en overtuigingen
- Snelheid in eten, lopen, schrijven etc.
- Gedrag en gewoontes
- Bewegingen, lichaamshouding en mimiek
Het Kameleon-effect: het overnemen van elkaars bewegingen (is sterker als mensen elkaar
mogen)
1.2 De student kan uitleggen wat zelfkennis en zelfbewustzijn is en hoe dit met elkaar samenhangt
Zelfkennis: mensen hebben ideeën over hun eigenschappen, de oorzaken van hun gedrag, hoe ze bij
anderen overkomen en over hoe hun toekomst eruit zal zien (vaak bewust)
Het beeld over onszelf, weten wat voor persoon je bent
Het vermogen om expliciete zelfkennis op te bouwen neemt aan dat je een bepaalde mate van
bewustzijn hebt van jezelf
Zelfbewustzijn ligt aan de basis van zelfkennis
1.3 De student kan uitleggen wat de functie is van het hebben van een zelfbewustzijn en wat het
effect is van een verhoogd zelfbewustzijn
Verhoogd zelfbewustzijn: Je kijkt naar jezelf op een objectieve manier; van buitenaf. Eigenlijk naar
jezelf kijken alsof je een ander bent die naar je kijkt.
Wanneer je weet dat je waargenomen wordt en op welke manier (niet leuk om video van
jezelf te zien en je eigen stem te horen)
Publiek zelfbewustzijn: Nadenken over hoe je gedrag overkomt bij anderen en bedenken na elk
gesprek wat je anders had moeten doen.
Naar jezelf kijken door de ogen van een denkbeeldig publiek
Prive zelfbewustzijn: Peinzen over wie je bent, wat je voelt en wat het allemaal betekent
Nadenken over je eigen ‘binnenkant’
Vlekkentest (self awareness test): Test om zelfbewustzijn te meten
We kunnen anderen herkennen en ons zelf
Roze stip op zijn hoofd gezet en laat zichzelf in de spiegel kijken, denkt eerst dat het een andere
onbekende aap is en dat hij moet oppassen maar dan wrijft hij over zijn hoofd en beseft dat hij het
zelf is —> beeld van zichzelf vormen
, Functies van zelfbewustzijn
Cultureel leren: oplossingen die andere hebben bedacht overnemen. Doordat je je eigen
gedrag observeert en realiseert dat er anderen zoals jou zijn ga je dingen overnemen
BV: als een aap ziet dat zijn vriendje een banaan zo open maakt gaat hij dat ook doen
Sociale norm: gedrag aanpassen aan de sociale norm. Gedrag vergelijken tussen je ought
self (hoe je moet zijn) en je ideal self (hoe je wil zijn)
Waarden en normen naleven: je weet dat andere ook naar jou kijken waardoor je je
strikter gaat houden aan regels
Nadelen verhoogd zelfbewustzijn
Bezwijken onder druk onderbreekt gedragsroutines: druk zorgt voor veel zelfbewustzijn,
dus wanneer een persoon een prestatie moet leveren onder druk, kan hij bij deze
routinetaak opeens slechter gaan presteren dan normaal (is te veel met zichzelf bezig)
Angstig & depressieve gevoelens: bij een hoog zelfbewustzijn ga je nadenken aan de eisen
waaraan je volgens jezelf en anderen aan moet voldoen en wanneer je hier niet aan voldoet
(want niemand is perfect) ontstaan er zulke gevoelens
Alcohol misbruik: wanneer er publieke zelfbewustzijn plaats vindt (bij iemand die continu in
de spotlights staat) proberen mensen daaraan te ontsnappen door gebruik van alcohol
Zelfreflectie: op een beschouwende manier naar jezelf kijken, accepterend en zonder jezelf te
veroordelen
Dus vanuit een meer onbevangen houding, geïnteresseerd en nieuwsgierig
Vorm van zelfreflectie; mindfulness
= Je neemt een open receptieve houding aan waarbij je met je aandacht in het hier-en-nu
bent. Je registreert je waarnemingen, gedachten en gevoelens precies zoals ze opkomen,
zonder erover te oordelen en zonder te proberen iets te veranderen (ultieme vorm van
zelfbewustzijn)
BV: niet denken “Wat ga ik eten vanavond” maar “Er dwalen nu gedachten door mijn
hoofd over eten
1.4 De student kan verschillende manieren benoemen en uitleggen hoe we aan kennis over
onszelf komen
Bronnen van zelfkennis
A) Subjectief
Introspectie: nadenken over jezelf en wat je allemaal doet en kan doen, naar binnen naar je
innerlijk kijken
BV: je weet dat je iets mooi vindt en je weet wie je wel en niet vertrouwt
Veel van onze zelfkennis is impliciet en onbewust; dit komt door het feit dat we vaak onze
werkelijke drijfveren en de oorzaken van ons gedrag niet kennen (door onbewuste
verwerking van info)
Vandaar dat we maar aannemelijke verklaringen voor ons gedrag bedenken
BV: ik heb meer gegeten omdat ik veel honger had > kan je niet weten
Adaptieve onbewuste: het onbewuste maakt voor ons al keuzes voordat we erover na kunnen
denken, scheelt ons veel werk.
BV: je fietst automatisch de goede weg naar huis terwijl je dronken bent
Hierdoor kennen we wel vaak niet onze eigen drijfveren van ons gedrag
BV: je weet dat je iemand aardig vindt, maar waarom precies?
Alsof je het publiek bent wat naar een voorstelling kijkt; je kijkt naar een mooi resultaat maar
wat gebeurt er achter de schermen zodat dit tot stand komt?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maudverbugt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.