Heyy,
Ik heb in deze samenvatting de hoofdstukken 1 t.e.m 8 en 10 t.e.m 14 samengevat. Deze samenvatting is uitgebreid, en vaak verwoord in eigen woorden. Dit zorgt ervoor dat het aangenaam leest.
[Meer zien]
Laatste update van het document: 6 maanden geleden
Gezondheid heeft lichamelijke en geestelijke aspecten. Van oudsher hebben mensen al een relatie gezien
tussen geest, god(en) en fysieke gesteldheid.
Hoe interpreteerde ze vroeger ziek zijn?
Het zou een straf van de goden zijn, geesten dringen het lichaam binnen en maken de mens zo ziek.
Hoe lieten ze toen kwade geesten vrij?
Door een gat te maken in de schedel
1.1. Biomedische ziektemodel
Wat is het biomedisch ziektemodel (= diagnose-receptmodel):
De opvatting dat ziekten en symptomen een achterliggende fysiologische verklaring hebben en dat daarmee ook
genezing mechanistisch en rechtlijnig werkt.
Hoe wordt gezondheid gedefinieerd in dit model?
Als afwezigheid van ziekte
= Volgens dit model heeft een ziekte een oorzaak die via medische interventie kan worden genezen.
DUS:
Het wegnemen van de oorzaak van ziekte zal leiden tot verdwijnen van de symptomen en dus herstel van de
gezondheid.
Hoe wordt het biomedisch model genoemd?
Reductionistisch:
Het reduceert de geest, lichaam en menselijk gedrag tot lichaamscellen of neurale/ biochemische activiteit, en
verklaart problemen ook alleen op dit niveau.
Wat negeert het reductionisme:
Dat verschillende mensen op verschillende wijzen kunnen reageren op eenzelfde ziekte.
1.1.3 Vraagtekens bij dualisme: psychosociale modellen voor gezondheid en ziekt
Veel ziekten hebben organische oorzaken, maar veroorzaken unieke individuele reacties. De rol van de ‘geest’ bij
de manifestatie van en de reactie op ziekte is cruciaal voor het bevorderen van ons inzicht in gezondheid en
ziekte.
Voorbeelden:
- “Fantoompijn” bij mensen met amputaties: Hoe kan een afwezig ledematen pijn veroorzaken?
- “Placebo-effect”: Hoe kan een inactieve stof leiden tot afname van pijn?
Door de toename van inzicht in de relatie tussen lichaam en geest verloor het dualisme denken terrein.
↪ de psychologie heeft hier een grote rol in gespeeld.
Sigmund Freud:
Hij heeft het probleem tussen lichaam en geest gedefinieerd als probleem van ‘bewustzijn’.
↪Hij had het over een ‘onbewuste geest die zichtbaar werd bij aandoeningen.
2
,Hoe noemde hij die aandoening?
Conversiehysterie:
= De patiënt heeft ernstige pijn zonder verklaring, pijn is reëel en kan bestreden worden maar komt daarna
weer terug.
Na onderzoek identificeerde Freud onbewuste conflicten die onderdrukt waren geweest. Deze onbewuste
conflicten veroorzaakten de lichamelijke aandoeningen, hier was sprake van verlamming en verlies van gevoel
zonder lichamelijke verklaring.
Freuds werk leidde uiteindelijk tot de ontwikkeling van de psychosomatische geneeskunde.
De psychologie als vakgebied heeft voor de geneeskunde het belang onderstreept van de noodzaak de rol van
psychologische en sociale factoren bij de etiologie, het beloop en de effecten van ziekte in aanmerking te nemen.
1.1.4 Biopsychosociaal ziektemodel
Biopsychosociaal ziektemodel:
Hier bepalen sociale en culturele factoren mede of iemand ziek te noemen is of zich ziek voelt.
Het neemt in tegenstelling tot het biomedische model de subjectiviteit en beleving mee.
Dit model verrijkt het biomedische verhaal met de interactie tussen de biologische processen en sociale invleoden.
Waarvoor gebruikten fysiotherapeuten dit model?
Om de invloeden op het individu in kaart te brengen.
Biopsychosoaal ziektemodel wordt ook wel → meerdimensionale belastings-belastbaarheidsmodel genoemd:
Het biedt de mogelijkheid om te bepalen of fysiotherapie nodig is en welke doelen gesteld kunnen worden.
Kritiek:
Het is onduidelijk hoe zwaar de verschillende aspecten in algemene zin kunnen worden gewogen. Model kost veel
tijd.
Het concept van Machteld Huber → De Positieve Gezondheid:
De gezondheid is niet de afwezigheid van ziekte, maar het vermogen van mensen om met fysieke, emotionele en
sociale uitdagingen van het leven om te gaan en zo veel mogelijk eigen regie te voeren. Er wordt uitgegaan van wat
mogelijk is.
Voor het meten van gezondheid onderscheidt Machteld Huber 6 dimensies:
1. Lichaamsfuncties
2. Mentaal welbevinden
3. Zingeving
4. Kwaliteit van leven
5. Meedoen
6. Dagelijks functioneren
Kritiek van:
- Poisz, Caris en Lapré: vinden definitie veel te ruim. Zij maken onderscheid tussen gezondheid als toestand
en gezondheid als gedrag.
- Huber: volgens hem kan een uitermate ziek iemand als gezond worden gezien als hij zich constructief
gedraagt. En een gezond iemand die piekert als ongezond. Dit maakt het begrip gezond onhelder.
- Rademaker: Hij wijst op de overschatting van zieke mensen die de regie (ziektemanagement) niet kunnen
voeren.
3
, Wanneer kan je positieve gezondheid inzetten?
= Het spinnenweb van Positieve Gezondheid wordt op verschillende niveaus toegepast: van individuele zorg tot
provinciaal en landelijk beleid ⇩
- Individuele zorg (nano):
Wordt gebruikt bij diverse patiëntsituaties, zoals chronische ziekten, psychische kwetsbaarheid, en
eenzaamheid,..
Voorbeeld: CM werken aan de hand van het spinnenweb bij zowel individuele gesprekken als groepsessies.
Als CM-lid kan je een gratis gesprek inplannen.
● Een luisterend oor: waar haal je energie uit? Wat loopt moeilijk? Waar wil je aan werken?
● Duidelijke en juiste info over gezondheid
● Motivatie met een actieplan en haalbare doelen
● Tips & tricks, doorverwijzingen naar initiatieven, organisaties, specialisten uit je buurt
- Organisaties en praktijken (micro):
Binnen organisaties helpt het bij het verminderen van ziekteverzuim, het ontwikkelen van beleidsvisies en
het bevorderen van innovaties.
Voorbeeld: Binnen de zorg-, sociaal- en welzijnssector is ziekteverzuim de afgelopen jaren gestegen.
Organisatie Sociaal werk werkt! ontwikkelde een e-book hoe je aan de slag kan gaan met positieve
gezondheid aan de hand van 5 stappen.
- Gemeenschappen (meso):
Gemeenten of organisaties die zich richten naar de maatschappij integreren het in beleidsnota's om beter
aan te sluiten bij de behoeften van burgers en samenwerking tussen organisaties te bevorderen.
Voorbeeld: iPH ontwikkelde 6 tips voor implementatie van positieve gezondheid in de gemeente.
- Provinciaal en landelijk beleid (macro):
Provincies en landelijke instanties gebruiken Positieve Gezondheid om gezondheidsachterstanden aan te
pakken en beleidsdoelen te bereiken, wat ook uitdagingen met zich meebrengt voor het zorgsysteem.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper layaquintana. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,76. Je zit daarna nergens aan vast.
